دیسک کمر از دو بخش اصلی تشکیل شدهاست، بخش ژله مانندی به نام نوکلئوس پالپوس (Nucleus Pulposus) که در مرکز دیسک قرار دارد و لایههای خارجی که در مجموع آنولوس فیبروز (Annulus Fibrosus) نامیده میشوند. دژنره شدن دیسک کمر باعث بیرون زدگی نوکلئوس پالپوس به خارج از فضای مرکزی دیسک میشود. به این ترتیب نوکلئوس پالپوس به خارج از آنولوس و به فضای کانال نخاعی نشت میکند.
کمر درد سیاتیکی زمانی ایجاد میشود که لایههای آنولوس فیبروزوس در زیر ریشههای عصبی پاره میشوند؛ بنابراین فشار مستقیمی به عصب وارد میشود. عصب سیاتیک از ریشههای کمری تا پای بیمار امتداد مییابد؛ به همین خاطر هر گونه فشار وارد بر عصب در پایین کمر، باعث درد، بیحسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف در طول مسیر عصب تا کف پا میشود.
بیشتر موارد دیسک کمر، در پایین ستون فقرات و در ناحیه L4-L5 یا L5-S1 ایجاد میشوند. گیر افتادگی اعصاب در این نواحی، علائم مختلفی از جمله دردهای سیاتیک را ایجاد میکند.
تزریق تحت هدایت در درمان فتق دیسک کمر
هدف از تزریق تحت هدایت، تزریق دارو در نزدیکترین محل ممکن به ناحیه درد است. مطالعات نشان میدهد که هدایت سوزن با استفاده از دستگاه فلوروسکوپ یا سونوگرافی نتایج مطلوبتری در مقایسه با تزریق کور در فضای اپیدورال بدست میدهد. تزریق داروی ضد التهاب تحت هدایت، حدود 15 الی 30 دقیقه طول میکشد.
روش های تزریق داروی استروئیدی در فضای اپی دورال
با کمک دستگاه فلوروسکوپ (نوعی دستگاه پرتوی ایکس) یا سونوگرافی، پزشک سوزن را از طریق پوست و از بین مهره های ستون فقرات، وارد فضای اپی دورال می کند. فلوروسکوپی این اجازه را به پزشک می دهد که بتواند محل تزریق را به طور زنده مشاهده کند تا از تزریق استروئید در نزدیک ترین محل به عصب ملتهب، مطمئن شود. سه راه برای تزریق داروی استروئیدی در فضای اپی دورال وجود دارد. پزشک بر اساس محل و نیز منشأ درد، یکی از این سه روش را انتخاب می کند:
تزریق ترانس لامینار (Translaminar ESI)
سوزن از بین تیغه دو مهره و از وسط کمر، وارد فضای اپی دورال می شود. این روش که اینتر لامینار نیز نامیده می شود، دسترسی به فضای وسیع اپی دورال (پوشش نخاع) را فراهم می کند. تزریق به این روش به هر دو جهت (راست و چپ) محل آسیب دیده هدایت می شود.
تزریق ترانس فورامینال (Transforaminal ESI)
سوزن از بالای ریشه عصبی و خارج از فضای اپیدورال، وارد فورامن عصبی (گذرگاه عصبی) کنار مهره میشود. استفاده از ماده حاجب به تشخیص محل صحیح تزریق کمک میکند. در این روش بر خلاف روش ترانس لامینار، در هر بار تزریق فقط در کنار یک ریشه تزریق انجام میشود. در این روش میتوان از محل اسکار زخمهای قبلی، پیوند استخوان، میلههای فلزی و پیچ دوری جست و لذا برای بیمارانی که یک بار در گذشته جراحی ستون فقرات انجام داده اند، مناسب است.
تزریق کودال (Caudal Epidural Steroid Injections)
در این روش، سوزن در ساکرال هیاتوس (سوراخی در بالای دنبالچه) قرار می گیرد. در تزریق کودال نسبت به سایر روشهای تزریق اپیدورال، حجم بیشتری از دارو تزریق میشود. بسته به شدت درد، بین 10 تا 15 میلی لیتر دارو تزریق میشود.