سندرم میوفاشیال شامل گروه بزرگی از اختلالات عضلانی است که دارای یک نقطه بسیار حساس به نام نقاط ماشه‌ای هستند. علایم آن می‌تواند شامل درد، اسپاسم عضلانی و سفتی و محدودیت حرکت و گاهی اوقات اختلالات اتونومیک (دستگاه عصلب خودکار که تحت تاثیر خودآگاه نیست) است. علایم می‌تواند به مناطق دورتر از نقاط ماشه‌ای انتشار یابد.
نقاط ماشه‌ای
نقاط خاصی در بدن ممکن است دردناک شوند و فشار بر آنها باعث ایجاد درد شدیدی شود که تیر کشنده بوده و حتی باعث گزگز و بیحسی اندامها شود. به این نقاط ماشه‌ای می‌گویند. بیماران آنها را بصورت رگ گرفتگی بیان می‌کنند. علت ایجاد این نقاط گرفتگی عضلات یا شاخه‌های کوچک اعصاب ذکر شده است. در معاینه دقیق نقاط سفتی در مرکز آن لمس می‌شود. درمان‌های متعددی برای این حالت وجود دارد از جمله ماساژ، گرما، ورزش‌های کششی، تزریق و طب سوزنی. نقاط ماشه‌ای یکی از علل شایع درد در کلینیک بوده و یک علت بسیار شایع درد‌های عضلانی اسکلتی محسوب می‌شوند. بر طبق مطالعات اپیدمیولوژیک نقاط ماشه‌ای علت اصلی درد در 85 درصد بیماران مراجعه کننده به کلینیک درد میباشند لذا از جمله بیماری‌های هزینه بر از لحاظ اجتماعی محسوب می‌شوند.
پاتوفیزیولوژی
اگرچه نقاط ماشه‌ای قابل لمس‌اند ولی غالباً حضور آنها توسط پاسخ دردناک به فشار دادنشان اثبات می‌گردد. که این پاسخ را علامت پریدن نامید. اندازة نقاط ماشه‌ای حدود 6-3 میلی‌متر است. ممکن است نقاط ماشه‌ای بوسیله حضور خون ومواد خارج سلولی که بعد از هرگونه آسیب بافتی جذب نمی‌گردند بوجود می‌آیند. این چسبندگی‌ها سبب ایجاد تنش و اسپاسم در عضلات و بدتر شدن التهاب می‌گردند. ممکن است علت افزایش حساسیت نقاط ماشه‌ای نوروپاتی (اختلال در اعصاب) باشد. عضلاتی که دارای نقاط ماشه‌ای هستند برای مدت طولانی انقباض می‌کنند. ایسکلی (کمبود خونرسانی) منطقه‌ای ایجاد شده موجب تغییرات محیط خارج سلولی، سلول‌های درگیر شده می‌گردد، که شامل ترشحات عوامل درزا می‌گردد. این تغییرات خود موجب ایجاد یک سیلک افزایش فعالیت‌های سمپاتیک (دسته ای از اعصاب اوتونومیک) می‌شود و سبب افزایش میزان درد می‌گردد.
یکی از ویژگی‌های جالب نقاط ماشه‌ای این است که تحریک آنها توسط سوزن زدن خشک یا همراه با بی‌حس کنندة موضعی که دارای اثرات موقتی هستند و یا اسپری‌های خنک کننده موجب غیرتحریک پذیر شدن آنها می‌گردد و چرخة ایجاد درد توسط این‌ها بطور موقت یا دائمی از بین می‌رود.
جستجو جهت یافتن نوارهای سفت در عضلات
این باند‌ها به راحتی می‌تواند توسط لمس کردن عضلات توسط نوک انگشت به جای پهن انگشت شناخته گردد. یکی دیگر از راه‌های پیدا کردن این باند‌ها لمس بدنة عضلات توسط دو انگشت سبابه و شست است که به شکل دوشیدن انجام می‌گیرد و بدین طریق می‌توان نقاط ماشه‌ای را پیدا کرد.
پاسخ انقباض موضعی
یکی دیگر از علایم نقاط ماشه‌ای پاسخ انقباض موضعی است که بعلت تغییرات فشار ناگهانی روی نقاط ماشه‌ای بوجود می‌آید و در عضلات سطحی دیده می‌شود. هرچه نقاط ماشه‌ای حساس‌تر باشد ایجاد این پاسخ انقباض موضعی قوی‌تر است و هر چه فشاری که ما وارد می‌کنیم به نقطه و محل قوی‌تر است و هر چه فشاری که ما وارد می‌کنیم به نقطه و محل آن نزدیکتر باشد پاسخ انقباض موضعی هم مشخص‌تر است. اگرچه پاسخ انقباض موضعی علامت مهمی است ولی قابل اعتمادترین تکنیک جهت شناسائی نقاط ماشه‌ای ایجاد فشار بر روی آن و ایجاد درد و در طی 10-5 ثانیه می‌باشد که اگر فشار وارد شده زیاد باشد درد ایجاد شده حتی می‌تواند از مناطق راجعة درد گسترده‌تر گردد. اندازة و اهمیت عضلة درگیر توسط نقاط ماشه‌ای تأثیری بر روی درد تولید شده توسط تحریک نقاط ماشه‌ای آن ندارد. وقتی یک نقطه ماشه‌ای شناخته می‌گردد باید حساسیت آن با عضلة مشابه سمت مقابل آن مقایسه گردد. محل شکایت بیمار از درد نباید مانع بررسی قسمت‌های دیگر دردناک بیمار گردد.
دسته‌های عضلانی
گاهی اوقات دسته‌ای از عضلات که دارای عصب‌گیری از یک عصب خاص یا اعصاب خاصی هستند دارای نقاط ماشه‌ای بسیار حساس هستند این حالت بخصوص در عضلات گردن و شانه دیده می‌شود وقتی که مدت درد افزایش می‌یابد بیمار می‌تواند حتی به عضلات عصب گرفته از یک سگمان نخاعی (هر سگمان نخاعی بین دو مهره ستون فقرات قرار دارد و از آن یک جفت عصب برای عصبدهی بدن خارج می شود) گسترش یابد.
نقاط ماشه‌ای ممکن است در هر یک از عضلات بدن رخ دهد ولی بطور معمول در عضلاتی که در سیکل انقباض کامل و شل شدن نمی‌باشند، دیده می‌شود. نقاط ماشه‌ای براساس یافته‌های معاینه بالینی تشخیص داده می‌شوند. اگرچه یک سری تست‌های پاراکلینیک مثل الکترومیوگرافی نیز ممکن است در اثبات تشخیص کمک کننده باشد.
هدف واقع‌بینانه در درمان نقاط ماشه‌ای، بدست آوردن میزانی از کاهش درداست که در آن بیمار بتواند علیرغم وجود مقداری درد به فعالیت‌ها وعملکرد معمول خود بازگردد.
از دیگر عوامل مستعد کننده اختلالات خواب و قرار گیری نامناسب وضعیت بدن می باشد.
پس از اصلاح عوامل زمینه‌ای، درمان‌های دیگر شامل تزریق در نقاط دردناک می‌باشد. استفاده از اسپری خنک کننده و کشش عضله مبتلا نیز از دیگر روش‌های درمانی محسوب می‌شود.
اثر دراز مدت بالینی انواع مختلف تزریق هنوز مشخص نمی‌باشد. مجموع نتایج بدست آمده از این نظریه حمایت می‌کند که مهمترین فاکتور درمانی در تزریق به نفاط ماشه‌ای اثر مکانیکی ایجاد شده توسط خود سوزن می‌باشد. از طرفی با توجه به تئوری جدید که اسپاسم دوک‌های عضلانی را عامل اصلی در بروز نقاط ماشه‌ای می‌داند، کشش عضلانی جزء درمان‌های اساسی این بیماری قرار می‌گیرد.
با توجه به این که کشش عضلانی با توجه به وجود درد در این نقاط به طور رفلکسی باعث انقباض عضله می‌گردد لذا حداکثر تأثیر کشش عضلانی پس از ایجاد بیحسی در عضله مربوطه می‌باشد.
درمان
اساس درمان سندرم میوفاشیال از بین بردن چرخة درد توسط تخریب نقاط ماشه‌ای است. این کار می‌تواند توسط سوراخ کردن نقاط ماشه‌ای توسط یک سوزن، تزریق بی‌حس کنندة موضعی و یک استروئید استفاده می‌کنند. اگرچه نتایج خوبی از تزریق خالی حاصل شده است ولی استفاده از بی‌حس کنندة موضعی می‌تواند ناراحتی موضعی ناشی از تزریق را کاهش دهد.
تزریق در محل نقاط ماشه‌ای
جهت داشتن یک تزریق مناسب باید از الگوی سندرم‌های میوفاشیال مختلف اطلاع داشته باشیم و محل نقاط ماشه‌ای را بدرستی تعیین کنیم. که این حالت نیاز به یک شرح حال و معاینه دقیق دارد.
همانطور که می‌دانیم غالباً بیش از یک نقطه ماشه‌ای وجود دارد از اینرو باید معاینة دقیقی صورت پذیرد و همگی نقاط ماشه‌ای درمان گردند. قبل از شروع کار باید برای بیمار کاملاً توضیح داده شود که چه کار می‌خواهیم انجام دهیم و چه انتظاری از این درمان خود داریم. بیمار باید بداند که گاهی اوقات درد قبلی بیمار بطور موقت تشدید خواهد شد و این غیرمعمول نیست. جهت جلوگیری از افت فشار خون و سنکوپ روانی بیمار در حالت درازکش قرار می‌گیرد.
قبل از تزریق محل نقاط ماشه‌ای دقیقاً توسط یک مارکر مشخص می‌گردد.
اثبات تزریق موفق
ایجاد درد با ورود سوزن به عضله، نشاندهنده قرارگیری صحیح می‌باشد.
نکات مهم
برای نتیجه بهتر، تزریق با روش بادبزنی صورت می‌گیرد و سوزن مکرراً عقب کشیده شده و مجدداً وارد می‌گردد. ماساژ و ایجاد کشش در ناحیه تزریق، باعث بهبود نتایج می‌گردد.
مشکلات احتمالی
درد موقع تزریق
پنوموتوراکس (نوعی اختلال تنفسی) بویژه در بیماران لاغر