روش ترانس لامینار اپیدورال گردنی
بلوک اپیدورال گردنی با استفاده از داروهای بیحس کننده موضعی را میتوان بمنظور ایجاد بیحسی جراحی برای انجام تعداد محدودی از اعمال جراحی بکار برد. بعلاوه، این روش میتواند بعنوان یک ابزار تشخیصی، در بلوکهای افتراقی برای ارزیابی دردهای ناحیهای اندام فوقانی، شانه، گردن، صورت و سر نیز بکار گرفته شود. از سوی دیگر، اگر نیاز به انجام نورولیز و تخریب عصبی باشد، بلوک اپیدورال گردنی را میتوان بعنوان معیاری برای پیش بینی شدت اختلالات حسی یا حرکتی بیمار بدنبال آن در نظر گرفت.
بلوک عصبی اپیدورال گردنی با بیحس کنندههای موضعی، مخدرها یا هر دو میتواند بعنوان یک تسکین موقت در اورژانسهای درد حاد تا زماننی بکار گرفته شود که منتظر پاسخ موثر به روشهای قطعی دارویی و جراحی هستیم. این روش به همان خوبی که برای کنترل دردهای پس از صدمات بکار میرود در اداره درد پس از جراحی نیز مفید است.
دردهای ناشی از سرطان نیز بخوبی به تجویز بیحسکنندههای موضعی، استروییدها یا مخدرها در فضای اپیدورال پاسخ میدهند. همچنین، این روش برای بیمارانی با ارزش بوده که مبتلا به نارسایی عروقی حاد و بیماری انسدادی عروقی مانند سرمازدگی هستند. بعلاوه، شواهدی وجود دارد که این اقدام بعنوان روش ویژه یا پیشگیری از ایجاد درد اندام خیالی (فانتوم) در بیمارانی بوده که بدلیل ایسکمی کاندید قطع اندام میشوند.
تجویز بیحس کنندههای موضعی، استروییدها یا هر دو از طریق فضای اپیدورال گردنی در درمان انواعی از سندرمهای درد خوشخیم مزمن مانند دردهای انتشاری (رادیکولوپاتی) گردنی، دردهای گردنی، سردرد تنشی، درد اندام خیالی، شکستگیهای فشاری مهره، نوروپاتی (اختلال عصبی) محیطی وابسته به شیمیدرمانی، و سندرمهای درد شانه و گردن بکار رفته است. تجویز بیحس کنندههای موضعی در اپیدورال گردنی همراه با استروییدها، مخدرها یا هر دو تسکین دردهای وابسته به سرطان در سر، صورت، گردن، شانه، اندام فوقانی و بخش فوقانی تنه کاربرد دارد. این روش بویژه در تخفیف درد ثانوی به سرطانهای متاستاتیک (منتشرشونده) نخاع موفق بوده است.
تجویز طولانی مدت مخدرها در فضای اپیدورال سنگ بنای تسکین نخاع موفق بوده است.
تجویز طولانی مدت مخدرها در فضای اپیدورال سنگ بنای تسکین دردهای وابسته به سرطان است.
بلوک اپیدورال گردنی
موارد کاربرد بلوک عصبی اپیدورال گردنی:
جراحی، تشخیصی، تعیین پیش آگهی
بیحسی برای جراحی
بلوک تشخیصی افتراقی برای ارزیابی درد گردن، سر، صورت، شانه و اندام فوقانی
تعیین پیش آگهی پیش از تخریب اعصاب گردنی
درد حاد
تسکین اورژانسهای درد حاد
درد پس از عمل
درد اندام فوقانی، شانه، گردن، صورت و سر به دنبال صدمات
درد ناشی از هرپس زوستر حاد
نارسایی عروقی حاد در اندامهای فوقانی
پیشگیری از ایجاد درد
درد ناشی از قطع اندامهای ایسکمیک
درد مزمن خوش خیم
سرویکالژی (درد گردنی)
شکستگیهای بهم فشرده مهره
سندرم درد شانه
سندرمهای درد اندام فوقانی
سندرم درد اندام خیالی
سردرد تنشی
نوروپاتی محیطی
سردردهای وابسته به سرطان
سردردهای ناشی از سرطانهای سر، گردن، شانه،صورت و اندام فوقانی
متاستازهای استخوانی به سر، گردن، شانه، صورت و اندام فوقانی
نوروپاتی محیطی وابسته به شیمی درمانی
موارد ممنوعیت انجام بلوک عصبی اپیدورال گردنی
موارد ممنوعیت شامل موارد مطلق و نسبی میباشد. مطلق شامل عفونت موضعی، و درمان با داروهای ضد انعقادهای یا وجود اختلال انعقادی، و نسبی شامل کاهش حجمی داخل عروقی است.
وضعیت قرار گیری بیمار
بلوک اپیدورال گردنی را میتوان در سه وضعیت دمر، نشسته یا خوابیده به پهلو انجام داد. هر وضعیت معایب و فواید خود را دارد.
وضعیت نشسته
این وضعیت آسانترین حالت برای پزشک و بیمار هر دو است. در این وضعیت نه تنها توانایی متخصص درد برای پیدا کردن خط وسط افزایش مییابد بلکه اطمینانی است برای پهن شدن فضای اپیدورال گردنی تحتانی، هنگامی که بیمار گردن خود راخم میکند. وضعیت نشسته مانع از چرخش ذاتی ستون فقرات به پهلو شده، که خود این چرخش باعث به سختی پیدا کردن فضای اپیدورال میشود. این وضعیت همیشه اختیاری نیست، مانند شکستگیهای حاد فشاری مهره.
وجود سابقهای از غش در اثر سوزن، مانع چنین وضعیتی میشود. در این مورد ترجیح به وضعیت خوابده به پهلو بوده.
وضعیت خوابیده به پهلو
این وضعیت برای کسانی در نظر گرفته میشود که نمیتوانند بنشینند یا در خطر غش هستند. همچنین این وضعیت برای کسانی ترجیح داده میشود که برای آنها کاتترگذاری در نظر گرفته میشود. در این وضعیت باید از عدم چرخش ستون مهرهای اطمینان حاصل نمود، در غیر اینصورت کار را خیلی مشکل میکند. خم کردن ستون مهرهای گردن به جلو برای بیشترین افزایش پهنای فضای اپیدورال الزامی است.
وضعیت دمر
این وضعیت اصلیترین حالت بیمار برای کارگذاری کاتتر همراه تونلسازی و الکترودهای محرک نخاعی است. همانند سایر وضعیت، خم کردن گردن به جلو برای پهن شدن فضای اپیدورال ضروری است. در این وضعیت آرامبخش نباید داده شود زیرا اداره راههوایی مشکل است.
عوارض جانبی اپی دورال گردنی
عفونت
اگرچه ایجاد عفونت نادر بوده ولی بویژه در افراد دچار نقص ایمنی و سرطانها احتمال آن همیشه وجود دارد. بدلیل سرشت دستگاه وریدی اپیدورال، احتمال پخش خونی آن در سرتاسر دستگاه عصبی مرکزی وجود دارد. بدلیل وجود استافیلوکوک ارئوس دراین ناحیه باید تا زمان پاسخ کشتهای داده شده، به سرعت آنتیبیوتیکی داده شود که این ارگانیسم را بپوشاند. اگر آبسه اپیدورال روی دهد، تخلیه فوری با جراحی برای پیشگیری از فشردگی طناب نخاعی و ایجاد عوارض بدون برگشت توصیه میشود، بنابراین تشخیص و درمان عفونت سریع بسیار حیاتی است.
عوارض جانبی
آسیب به طناب نخاعی یا ریشههای عصبی درد ایجاد میکند. اگر هنگام کارگذاری کاتتر یا سوزن یا تزریق، بیمار دچار درد شدید شود پزشک باید به سرعت اقدام مورد نظر را قطع کند تا دلیل آن مشخص شود. توصیه به تجویز آرامبخش وریدی یا بیهوشی عمومی پیش از شروع بلوک اپیدورال گردنی نمیشود، زیرا باعث اختلال در ارزیابی دقیق پاسخ کلامی بیمار و اشکال در تشخیص میگردد.
احتباس و بیقراری ادرار
تجویز بیحس کنندهها و مخدرها در فضای اپیدورال گردنی بیشتر از تزریق بیحس کنندهها و استروییدها احتباس ادارر میدهد. این سرریز شدن ادرار بدون اختیار در بیمارانی که قادر به ادرار نیستند یا نمیتوانند کاتتر مثانه داشته باشند شایعتر است. همه بیماران تحت بلوک اپیدورال گردنی باید پیش از ترخیص قادر به ادرار کردن باشند.
عوارض ترانس لامینار اپی دورال گردنی
عفونتها
آبسه اپی دو رال، مننژیت
عصبی
ضعف اندام فوقانی، آسیب ریشه عصبی، فلج چهار اندام، درد ناحیهای پیچیده، تشنج، سردردها
تنفسی
خشونت صدا، ناتوانی تکلم، درد در محل تزریق، عوارض عصبی، عوارض ناشی از کورتیکواستروییدها، بیحس کنندههای موضعی و ماده حاجب