کلینیک‌های درد بعنوان مراکزی جهت تشخیص و درمان سندرومهای درد از سالها پیش در سراسر جهان کار خود را آغاز کرده‌اند این مراکز بتدریج از صورت اولیه و ساده خود به شکل پیشرفته و معتبر کنونی تکامل یافته‌اند. به طوری که در حال حاضر بعنوان مراکز درمان قابل قبول از نظر علمی و دانشگاهی شناخته شده اند.
در درمان درد چند مرحله وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند: ابتدا مراقبتهای اولیه یا primary care که شامل کنترل علائم درد در دوازده هفته پس از شروع درد میباشد.
مرحله دوم مراقبتهای ثانویه secondary care است که بیماران بهبود نیافته در مرحله اولیه را شامل می‌شود. این مرحله از پایان مراقبتهای اولیه تا بازگشت بیمار به سر کار و زندگی روزانه طول می‌کشد.
مرحله آخر مراقبتهای ثانویه tertiary care است. در این مرحله بیمار دچار درجاتی از ناتوانی شده و هدف از آن پیشگیری از بروز ناتوانی دائمی است این مرحله نیاز به استفاده از مدیریت Inter disciplinary خواهد داشت.
طبقه بندی کلینیک‌های درد مراکز درد بر اساس نیاز و وسعت کار به انواع مختلف تقسیم بندی می‌شوند که مهم‌ترین آنها به شرح زیر است:
کلینیک درد چند تخصصی Multi Disciplinary Pain Clinic
در این کلینیک خدمات تشخیصی، درمانی و بازتوانی بصورت گسترده ارائه می‌شود که میتواند بشکل سرپایی و یا بستری انجام گیرد. بطور معمول در تمام زمینه‌های مرتبط با درد فعال بوده و انواع روشهای اینترونشنال و یا غیر تهاجمی تشخیصی و درمانی توسط طیف گسترده‌ای از متخصصان انجام می‌پذیرد.
کلینیک درد یک سندروم خاص Syndrome Oriented Pain Clinic در این مراکز فعالیت کلینیک در اداره و کنترل یک سندروم خاص مانند سردرد، درد کانسر و یا کمر درد متمرکز بوده در نتیجه میزان خدمات ارائه شده و پرسنل مورد نیاز کاهش میابد. مانند کلینیک سردرد، کلینیک کمردرد و …
کلینیک درد با درمان خاص Modality Oriented Pain Clinic با هدف ارائه نوع خاصی از درمان پایه گذاری شده‌اند
مثال بارز این مراکز، کلینیک بلوک عصبی، کلینیک رفتار درمانی، کلینیک TENS، کلینیک طب سوزنی و … است. رشته درد یک دوره تکمیلی فلوشیپ در زمینه درد است.
متخصصین رشته‌های بیهوشی با گذراندن یک دوره فلوشیپ درد به مدت یک سال و نیم تا دو سال، میتوانند پایه‌گذار کلینیک درد شوند.
یک متخصص درد آشنایی کامل با بیماریهای ایجاد کننده درد، نوروفیزیولوژی درد و داروهای موثر بر آن، روشهای تشخیص و درمان درد را داشته و با دید همه جانبه‌نگر در مورد سندرومهای درد توانایی لازم در تشخیص و درمان دردهای حاد و مزمن را داراست.
اهداف کلینیک درد:
تشخیص و درمان سندرومهای درد حاد و مزمن، بازگشت بیمار به کار و فعالیت عادی خود، حداکثر عملکرد با حداقل میزان درد، ایجاد مسئولیت در اداره و ادامه درمان توسط خود بیمار، به حداقل رساندن نیاز به مراقبت پزشکی در آینده، اجتناب از بازگشت آسیب و حفظ نتایج درمان و جلوگیری از وابسته شدن بیمار به دارو و اقدامات درمانی.
تشخیص ، کنترل و درمان:
کمــر درد :
• درمان دردهای ناشی از تغییرات دیسک (بدون نیاز به جراحی)
• کمـر دردهای پس از عمل جراحی دیسک .
• دردهای ناشی از آرتروز کمر و یا آسیب به مفاصل بین مهره های کمر.
درد های سر و گردن :
• دردهای ناشی از دیسک گردنی بدون نیاز به جراحی .
• کنترل و درمان آرتروزهای گردن .
• دردهای ناشی از میگرن مزمن و مقاوم .
• دردهای ناشی ازبیماری زونـا در ناحیه سر و گردن .
دردهـای اندام :
• دردهای ناشی از دیابت.
• دردهای ناشی از مشکلات عروقی و کاهش خونرسانی به اندامها .
• دردهای پس از قطع عضو (دردهای فانتـوم)
دردهای قفسه سینه و شکم :
• دردهای ناشی ازبیماری زونـا در ناحیه سینه و شکم.
• دردهای قفسه سینه ناشی از جراحی سینه و یا جراحی قلب باز .
• دردهای شکمی و لگنی ناشی از پانکراتیت مزمن و التهاب رحم وتخمدانها .
• دردهای ناشی از درگیری اعضای لگنی و ادراری – تناسلی .
دردهای بیماران سرطانی :
• دردهای ناشی از سرطانهای ریه ، معده ، روده ، پانکراس و کبد توسط مهار دایم سیستم عصبی (نورولیز عصبی).
• کنترل و درمان دردهای بیماران سرطانی با کارگذاری پمپهای دائم تزریق مخدر .