پزشکان از اوایل قرن بیستم به مزایای بیحسی موضعی بیشتر پی بردند و این یکی از دلایل منطقی برای گسترش روز افزون این روش درمانی بود. استفاده از این روش برای درمان دردهای اندام فوقانی و نیز دردهای مفاصل به تدریج گسترش بیشتری پیدا کرد، و گزاراشات متعددی در مورد درمان دردهای اندام فوقانی با تجویز انواع داروها به داخل مفصل انتشار یافت.
شانه
مفصل شانه به لحاظ موقعیت و آناتومی که دارد، به دلایل گوناگون مستعد آرتریت می باشد. شایع ترین آسیب به دلیل استئوآرتریت این مفصل بوده که باعث درد این مفصل می شود. از علل دیگر می توان آرتریت روماتوئید و آرتریت بعد از تروما را ذکر کرد.
دلایل با شیوع کمتر شامل بیماری های کلاژن (نوعی پروتئین رشته ای) عروقی، عفونت ها و بیماری لایم می باشد. عفونت حاد معمولا با علائم سیستمیک شدید تب و بی حالی تشخیص داده می شود. تشخیص و درمان، با انجام کشت و سپس درمان آنتی بیوتیکی مناسب می باشد. بسیاری از بیماران مبتلا به استئوارتریت مفصل شانه دچار درد در اطراف مفصل و تا قسمت فوقانی مفصل شانه هستند که بیشتر به صورت یک درد بسیار شدید و یک حالت احساس ساییدگی و پرش در مفصل حین حرکت اندام فوقانی دیده می شود که درد با فعالیت افزایش می یابد و با استراحت و گرما تسکین می یابد. شدت درد بیمار به حدی زیاد است که باعث اختلال خواب می شود.
همچنین، بیمار فعالیت های خود رد اندام فوقانی مبتلا را به علت درد کاهش می دهد و به مرور باعث کاهش دامنه حرکت مفصل شانه می شود که باعث کاهش توانایی بیمار در شانه کردن موها یا بردن دست به پشت کتف یا بالای سر شده، و با ادامه این حالت به تدریج تحلیل عضلانی روی داده باعث بروز شانه منجمد می شود. رایوگرافی ساده باید در تمام بیمارانی انجام شود که از درد شانه شاکی هستند و سایر بررسی ها مانند شمارش سلولس خون با توجه یه شرح حال و معاینه فیزیکی قابل انجام است. ام آر آی در صورت شک به پارگی عضلات انجام می شود.
موارد ممنوعیت انجام: در صورت وجود عفونت موضعی نباید تزریق داخل مفصل انجام شود. از موارد ممنوعیت نسیبی انجام تزریق داخل مفصلی شامل مصرف داروهای ضدانعقادی و وجود اختلال انعقادی بوده.
تزریقات داخل مفصلی عموما به دو صورت انجام می شوند. روش اول استفاده از لندمارک (مشخصات) های سطحی بدن برای پیدا کردن محل تزریق است و روش دوم استفاده از سونوگرافی. در روش لندمارک به دلیل نداشتن دید و آگاهی کامل از جزئیات داخل بدن امکان خطا و عوارض جانبی بالا می باشد که این مشکلات با استفاده از روش سونوگرافی به راحتی حل می شوند.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:
این تزریق هم برای هدف تشخیصی و هم برای هدف درمانی استفاده می شود.
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود مفصل از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد.
عوارض: شایع ترین عارضه عفونت است، که با رعایت شرایط اسپتیک قابل جلوگیری است. بعضی از بیماران ممکن است به دنبال تزریق افزایش درد احساس کنند که باید قبلا به بیمار توضیحات کافی داده شود.
آرنج
آناتومی: مفصل آرنج یک مفصل از نوع لولایی است، که باعث اتصال بین استخوان های هومروس (بازو)، رادیوس (زند زبرین) و اولنا (زند زیرین) می شود. مفصل اجازه فلکسیون (بسته شدن) و اکستانسیون (باز شدن) به آرنج و چرخش را به ساعد می دهد. مفصل با لایه ساینوویال پوشیده شده است که باعث ایجاد فضای ساینوویال شده ، امکان تزریق داخل مفصل را فراهم می نمایید. تمام مفصل با یک کپسول ضخیم پوشیده شده است. لیگامان های قوی اتصالات قوی استخوانی دارند که باعث ایجاد پایداری بالای مفصل در کنار دامنه حرکت وسیع آن می شود. قسمت خلفی و قدامی مفصل زیاد سفت.
موارد انجام: مفصل آرنج به لحاظ ساختاری خیلی مستعد آرتریت است. استئوآرتریت شایع ترین نوع آرتریت است. البته آرتریت روماتوئید، آرتریت به دنبال تروما و آرتریت پسوریاتیک از دیگر علل هستند و از علل ناشایع تر بیماری های کلاژن واسکولار، عفونت و بیماری لایم است. عفونت حاد مثل آرتریت مفصل شانه با علائم سیستمیک شدید تشخیص داد شده، با کشت تایید می شود و درمان آنتی بیوتیکی دارد.
همانند استئوآرتریت شانه، بیماران دچار آرتریت در این مفصل نیز یک درد بسیار شدید حول و حوش مفصل آرنج و ساعد دارند که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد، مانع خواب بیمار می شود و یک حالت خراشیدگی و پرش مفصل دارند. این ها باعث کاهش دامنه حرکت می شوند و بیمار دیگر نمی تواند کارهای روزمره مثل کار با کامپیوتر، نگه داشتن فنجان قهوه و چای، چرهاندن دستگیره در و سایر کارها را انجام دهد. عدم کار با دست باعث کپسولیت چسبنده (خشکی مفصل) می شود. رادیوگرافی ساده در تمام بیماران لازم است و تست های تشخیص تکمیلی با توجه به شرح حال انجام می شود. MRI در صورت شک به ناپایداری مفصل انجام می شود.
موارد ممنوعیت انجام: عفونت موضعی از موارد ممنوعیت انجام تزریق است و اختلال انعقادی یا مصرف داروهای ضدانعقاد از موارد ممنوعیت نسبی است.
تزریقات داخل مفصلی عموما به دو صورت انجام می شوند. روش اول استفاده از لندمارک (مشخصات) های سطحی بدن برای پیدا کردن محل تزریق است و روش دوم استفاده از سونوگرافی. در روش لندمارک به دلیل نداشتن دید و آگاهی کامل از جزئیات داخل بدن امکان خطا و عوارض جانبی بالا می باشد که این مشکلات با استفاده از روش سونوگرافی به راحتی حل می شوند.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:
این تزریق هم برای هدف تشخیصی و هم برای هدف درمانی استفاده می شود.
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور دکتر سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود مفصل از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد.
عوارض: شلاع ترین عارضه عفونت است. عصب اولنا (عصبی در سمت زند زیرین دست) بسیار مستعد تروما در ناحیه آرنج است که باید مراقب بود. حدود 25% بیماران افزایش درد به دنبال تزریق خواهند داشت که باید قبلا به بیماران توضیح داد.
نکات مفید: فیزیوتراپی و ورزش های تقویتی باید حداقل چندین روز پس از تزریق و آن هم به صورت آرام انجام شود. در چند روز اول بعد از بلوک برای کنترل درد می توان از داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی و سایر مسکن ها استفاده کرد.
مچ دست
آناتومی: مفصل مچ دست یک مفصل دو محوری بیضی شکل است که استخوان های رادیوس و اولنا در بالا و استخوان های اسکفوئید (خارجی ترین استخوان در ردیف نزدیک به ساعد)، لونیت (استخوان میانی در ردیف نزدیک به ساعد)و سه-گوش(داخلی ترین استخوان در ردیف نزدیک به ساعد) در پایین قرار دارد.
عملکرد اولیه مفصل بهبود عملکرد دست است که اجازه فلکسیون، اکستنسیون، ابداکشن (دور شدن از بدن)، اداکشن (نزدیک شدن به بدن) و نیز حرکات چرخشی را به دست می دهد. مفصل مچ دست مثل مفصل آرنج و شانه با یک لایه ساینوویال پوشیده شده که اجازه تزریق داخل مفصلی را می دهد. هرچند به علت دیواره دار بودن آن، فضا برای تزریق کمتر است. کل مفصل توسط لیگامان های سفتی پوشیده شده است که باعث پایداری ان می شود که این لیگامان ها در به اولنا و رادیوس و در پایین به قسمت بالای استخوان های مچ اتصال دارد. مفصل مچ دست توسط شاخه عمقی عصب اولنا و شاخه های قدامی و خلفی عصب بین استخوانی (عصبی که فضای بین دو استخوان اولنا و رادیوس را عصب دهی می کند) عصب دهی می شود.
موارد انجام: مفصل مچ دست به لحاظ ساختاری خیلی مستعد آرتریت است. استئوآرتریت شایع ترین نوع آرتریت است. البته آرتریت روماتوئید، آرتریت به دنبال تروما و آرتریت پسوریاتیک از دیگر علل هستند و از علل ناشایع تر بیماری های کلاژن واسکولار، عفونت و بیماری لایم است. عفونت حاد مثل آرتریت مفصل شانه با علائم سیستمیک شدید تشخیص داد شده، با کشت تایید می شود و درمان آنتی بیوتیکی دارد.
همانند استئوآرتریت شانه، بیماران دچار آرتریت در این مفصل نیز یک درد بسیار شدید حول و حوش مفصل آرنج و ساعد دارند که با فعالیت بدتر می شود و با استراحت بهبود می یابد، مانع خواب بیمار می شود و یک حالت خراشیدگی و پرش مفصل دارند. این ها باعث کاهش دامنه حرکت می شوند و بیمار دیگر نمی تواند کارهای روزمره مثل کار با کامپیوتر، نگه داشتن فنجان قهوه و چای، چرهاندن دستگیره در و سایر کارها را انجام دهد. عدم کار با دست باعث کپسولیت چسبنده (خشکی مفصل) می شود. رادیوگرافی ساده در تمام بیماران لازم است و تست های تشخیص تکمیلی با توجه به شرح حال انجام می شود. MRI در صورت شک به ناپایداری مفصل انجام می شود.
موارد ممنوعیت انجام: عفونت موضعی از موارد ممنوعیت انجام تزریق است و اختلال انعقادی یا مصرف داروهای ضدانعقاد از موارد ممنوعیت نسبی است.
تزریقات داخل مفصلی عموما به دو صورت انجام می شوند. روش اول استفاده از لندمارک (مشخصات) های سطحی بدن برای پیدا کردن محل تزریق است و روش دوم استفاده از سونوگرافی. در روش لندمارک به دلیل نداشتن دید و آگاهی کامل از جزئیات داخل بدن امکان خطا و عوارض جانبی بالا می باشد که این مشکلات با استفاده از روش سونوگرافی به راحتی حل می شوند.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:
این تزریق هم برای هدف تشخیصی و هم برای هدف درمانی استفاده می شود.
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور دکتر سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود مفصل از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد.