دیسک گردن
تقریبا سخت ترین بیماری گردن دیسک گردن می باشد. ماده غضروفی بین مهره های گردنی جلو می اید و موجب فشار روی اعصاب گردنی می شود و همچنین یک واکنش التهابی بسیار شدید را ایجاد می کند.اغلب درد یا بی حسی یا گزگز مورمور به دست ها تیر می کشد . خصوصا وقتی این درد به دست چپ تیر میکشد عده ای ان را با درد قلبی اشتباه می گیرند و به دنبال درمان ان می روند. درد گاهی فقط در دست ها احساس می شود بدون انکه فرد دردی را در گردن خود به یاد اورد. درمان دیسک گردن بسیار سخت می باشد و اغلب همکاری زیاد بیمار از می‌طلبد.
علائم دیسک گردن
از جمله علائم دیسک گردن خصوصا وقتی مزمن می شود درد دستها با یک حالت انتشاری از بالا به پایین می باشد که بدون درد گردن است و بیمار ممکن است ارتباط ان با مشکل دیسک گردن را به راحتی نپذیرد.چه بسیارند بیمارانی که نزد ما مراجعه کرده اندو به دلیل درد انتشاری دست چپشان جهت پیگیری مسایل قلبی انژیوگرافی های متعدد شده اند و بارها بستری شده اند در حالیکه مشکل آنها ناشی از تحریک ریشه ای عصبی در کنار دیسک گردن و بدون درد گردن بوده است.
یک سری از علائم بیماران دارای دیسک گردن شامل علائم ناشی از فشار بر روی ریشه‌های عصبی و علایم بسیار خطرناکتر و جدی تر فشار بر روی نخاع است. در دیسک گردن علائم فشار بر روی ریشه‌های عصبی گردن شامل انتشار یابنده از گردن و سمت شانه به سمت بازوها و سپس آرنج و خواب رفتگی و مورمور و سوزن سوزن شدن دست ها می باشد.
بیمار دارای دیسک گردن که غیر از درد احساس بی حسی یا خواب رفتگی و مور مور شدن در دست را دارند باید سر یا و با هر شدت دردی در صدد درمان برایند و برخی بیماران دچار احساس کاهش قدرت دستها , بازوها و یا شانه ها را دارند که البته بعضی از این علایم فقط در معاینه دیده می شود و ازطرف دیگر، بعضی بیمار ان در اولین بار ممکن است حتی بدون درد گردن فقط متوجه اختلال در حرکات ظریف دست ها مثلا در هنگام نوشتن شوند.
آیا میزان بیرون زدگی دیسک گردن با شدت علایم فرد در ارتباط است
خیر . علایم و درد دیسک گردن لزوما با میزان بیرون زدگی دیسک گردن در ارتباط نیست و حتی اگر به میزان کم این بیرون زدگی اتفاق بیافتد به دلیل خاصیت آنتی ژنیسیته بالای آن موجب تحریک سیستم ایمنی بدن و یک واکنش التهابی شدید در این ناحیه می شودکه بیشتر از اینکه خود دیسک گردن به صورت مکانیکال فشار بیاورد این حالت تحریک شیمیائی التهابی موجب تحریک اعصاب می شود که از بین مهره های گردن خارج می شوند و به دست ها عصب رسانی می کنند و معمولا درگیری ستون این اعصاب موجب دردهای شدید دست ها می شود و در بعضی از موارد درد در خود ناحیه گرفتار (گردن) بسیار کم است یا حتی در موارد مزمن وجود ندارند. این میزان تحریک پذیری بدن در برابر دیسک بیرون زده از یک فرد تا فرد دیگر متفاوت است.
بنابر این ممکن است فردی با بیرون زدگی کم دیسک گردن تحریک پذیری شدید و علایم شدید و بی طاقت داشته باشد در حالیکه فردی که دیسک بیرون زده بزرگی دارد و حتی فشار بر روی نخاع دارد ممکن است علایم کمی را عنوان کند وصد البته که مورد دوم بدتر و نیازمند مداخلات بیشتر است. درمان دیسک گردن به صورت غیر جراحی در هر دو حالت امکان پذیر است.
خطر دیسک گردن بیشتر از دیسک کمر
اما آنچه دیسک گردن را از دیسک کمر خطرناکتر می کند آسیبی است که با فشار بر روی نخاع ایجاد می شود. و در این حالت این بیماران با کاهش قدرت اندامهای فوقانی و علایم تحریک سیستم عصبی مرکزی مراجعه می‌کنند. بیمارانی که دیرتر و در مراحل پیشرفته تر دیسک گردن یا دیسک کمر مراجه کنند به تدریج اختلال در راه رفتن و مشکلاتی در حرکات پاها می شوند.
امروزه کم با بیماران دیسک گردنی روبرو نیستیم که با علائمی مثل فشار بر روی عصب روی سمت دست چپ مبتلا می‌شوند و اشتباها تشخیص بیماری قلبی عروقی و سکته قلبی برای آنان داده میشود .
علت دیسک گردن چیست
با بالا رفتن سن افراد، دیسک‌ها محتوای آب خود را از دست می‌دهند. دیسک‌ها می‌توانند در حالی که بین مهره‌ها قرار دارند، کوتاه‌تر، کم انعطاف‌تر و از کار افتاده‌تر شوند. وقتی یک دیسک آسیب می‌بیند، لایه بیرونی ممکن است پاره شود. دیسک بیرون زده زمانی رخ می‌دهد که لایه بیرونی پاره شود و محتویات درونی، هسته گوشتی، از دیسک خارج شود.
اگر محتویات درونی دیسک به کانال نخاعی گسترش یابد، می‌تواند فشاری روی اعصاب نخاعی ایجاد کند. هنگامی که محتوای درونی در تماس با اعصاب نخاعی قرار می‌گیرد، یک واکنش شیمیایی اتفاق می‌افتد. اعصاب نخاعی تحریک و متورم شده و موجب درد می‌شوند. فتق دیسک گردن ممکن است باعث ایجاد فشار روی نخاع گردد.
فتق‌های دیسک گردن بیشتر در میان افراد میانسال رایج است. افراد مسن به دلیل کاهش حجم آب دیسک، بیشتر در معرض خطر دیسک‌های بیرون زده هستند. سایر عوامل خطر شامل اضافه وزن و سیگار کشیدن می‌باشد. استفاده از موقعیت‌های بدنی نامناسب هنگام بلند شدن یا انجام فعالیت‌های شدید مکرر نیز باعث میشود دیسک‌های گردن دچار پارگی شوند.
علاوه بر این، یک دیسک می‌تواند پس از فشار ناگهانی، حتی اگر کوچک باشد، دچار پارگی گردد. این وضعیت می‌تواند در اثر ضربات حین دعوا، سوانح رانندگی یا آسیب های مربوط به ورزش مانند فوتبال یا موج سواری رخ دهد.
مراحل و شدت دیسک گردن
انحطاط دیسک: تغییرات شیمیایی مربوط به پیری موجب میشود دیسک‌ها ضعیف شوند، اما بدون فتق.
افتادگی: شکل یا موقعیت دیسک با تغییرات جزئی در کانال نخاعی تغییر می‌کند. همچنین برآمدگی یا جلو آمدگی نامیده میشود.
بیرون زدگی: هسته گوشتی ژل مانند از طریق دیواره تایری شکل (فیبروز حلقه ای) بیرون می‌آید اما درون دیسک باقی می‌ماند.
جدایی بافت دیسک یا دیسک جدا شده: هسته خمیری از فیبروز حلقه ای عبور می‌کند و در خارج از دیسک در کانال نخاعی (HNP) قرار می‌گیرد.
راه های تشخیص دیسک گردن
تشخیص فتق دیسک گردن با یک معاینه فیزیکی کامل گردن، دستها و اندامهای پایینی شروع میشود. پزشک گردن بیمار را برای بررسی انعطاف پذیری، دامنه حرکتی و علائمی که درگیر شدن ریشه‌های عصبی یا نخاع توسط فتق دیسک را نشان می‌دهد، مورد بررسی قرار می‌دهد. ممکن است از بیمار خواسته شود که نموداری را پر کند که در آن علائم درد، بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و ضعف خود را نشان می‌دهد.
پس از معاینه اولیه، برای تشخیص بهتر فتق دیسک گردنی بهتر است از آزمایشات تشخیصی خاصی استفاده شود.
بهترین تست برای تشخیص فتق دیسک یک اسکن ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) است. اسکن MRI می‌تواند هر گونه چرخش عصب ناشی از فتق دیسک گردنی را نشان دهد. ام آر آی به علت خطر پایین و عدم تهاجمی بودن، روش کیفیت تصویر انتخابی برای ارزیابی فتق دیسک گردنی باقی می‌ماند.
اسکن کامپیوتری پرتونگاری مقطعی (سی تی اسکن): یک تصویر تشخیصی ایجاد شده پس از خواندن اشعه X توسط یک کامپیوتر؛ که می‌تواند شکل و اندازه کانال نخاعی، محتوای آن و ساختارهای اطراف آن را نشان دهد.
میلوگرام :یک اشعه ایکس از کانال ستون فقرات پس از تزریق یک ماده شفاف به فضاهای مایع مغزی نخاعی؛ که می‌تواند فشار روی نخاع یا اعصاب در اثر فتق دیسک، فرو رفتن استخوان یا تومور را نشان دهد.
درمان دیسک گردن بدون جراحی
درمان اولیه برای فتق دیسک گردن معمولا محافظه کارانه و غیر جراحی است. (پزشک ممکن است استراحت مطلق را تجویز کند یا چند روز تا چند هفته استراحت برای حفظ سطح فعالیت پایین و بدون درد را به بیمار توصیه نماید. این کار به کاهش التهاب عصب ستون فقرات کمک می‌کند. استراحت مطلق توصیه نمی‌شود)
دارو برای دیسک گردن
NSAID ها، مانند ایبوپروفن، به کاهش تورم و درد کمک می کنند. داروهای NSAID می‌توانند باعث خونریزی معده یا مشکلات کلیه در افراد خاص شوند.
ممکن است داروهای مسکن تجویز شود.
آرامبخش‌های عضله، درد و اسپاسم عضلانی را کاهش می‌دهند.
تزریق استروئید
تزریق استروئید ممکن است به کاهش التهاب کمک کند. داروهای استروئیدی به فضای اپیدورال تزریق می‌شوند. فضای اپیدورال بین نخاع و مهره‌ها می‌باشد. ممکن است داروهای مسکن همراه با استروئید به بیمار داده شود.
پزشک ممکن است فیزیوتراپی را توصیه نماید. درمانگر ارزیابی دقیقی را انجام می‌دهد که همراه با تشخیص پزشک، درمان ویژه ای را برای بیماران مبتلا به فتق دیسک طراحی خواهد کرد. درمان فیزیکی ممکن است شامل کشش لگن، ماساژ ملایم، درمان با یخ و گرما، اولتراسوند، تحریک الکتریکی عضلات و تمرینات کششی باشد. داروهای درد و آرامبخش‌های عضلانی نیز ممکن است در ترکیب با درمان فیزیکی مفید باشند.
بعد ازدرمان مرحله حاد و به محض کاهش درد تقویت عضلات اطراف گردن و عضلات کمربند شانه ای جهت تقویت عضلات و پیشگیری ازعودهای مکرر و درمان قطعی دیسک گردن جزیی لاینفک می باشد.
تا %90 بیماران دیسک گردن به این روش ها اگر به صورت ترکیبی و همه با هم استفاده شود پاسخ می دهند.
به افرادی که بعد از دو ماه استفاده صحیح زیر نظر پزشک متخصص به این روشها پاسخ ندهند یا علائم پیشرونده عصبی همانند افتادن مچ دست یا ضعف شدید در معاینه پزشک و غیره و یا علائم ادراری مدفوعی همانند بی اختیاری پیدا می کنند. باید با روشهای جراحی فشار از روی دیسک های تحت فشار آنها برداشته شود.
پی آر پی برای فتق دیسک گردن
پلاسمای غنی با پلاکت (پی ار پی) یک روش ایمن، موثر و کاملا طبیعی برای بهبودی مفاصل آسیب دیده است. پی آر پی شامل یک نمونه کوچک از خون شما می‌باشد، که در یک سانتریفیوژ چرخانده میشود تا پلاکت‌ها را جدا کند و سپس به قسمت آسیب دیده تزریق میشود. تحقیقات پزشکی و مطالعات گسترده منجر به کشف مزایای فوق العاده ارائه شده توسط PRP برای بیماران مبتلا به درد ناشی از فتق دیسک شده است که هدف آن افزایش توانایی بدن برای بهبود طبیعی خود می‌باشد.
اوزون درمانی فتق دیسک گردن
برای بسیاری از افرادی که از بیرون‌زدگی دیسک گردن رنج می‌برند، به‌ندرت عمل جراحی به عنوان یک گزینه درمانی انجام میشود، هرچند که این چیزی از اهمیت دردی که اغلب با این عارضه همراه است، نمی‌کاهد. اما خبرهای خوبی در این رابطه وجود دارد. محققان در حال جمع‌آوری مستنداتی در حمایت از این روش درمان دیسک گردن غیر جراحی هستند که ممکن است به اندازه عمل جراحی موثر واقع شود، بدون آنکه عوارضی به دنبال داشته باشد. این روش غیر جراحی، اوزون‌درمانی می‌باشد.
عملکرد اوزن درمانی در درمان دیسک گردن چگونه است
گاز اکسیژن-ازن به دیسک بین‌مهره‌ا‌‌ی بیرون‌زده در گردن تزریق میشود. یک سوزن به طور مستقیم به دیسک وارد شده و حجم داخل دیسک را کاهش می‌دهد. این کاهش حجم به علت اکسیداسیون پروتئوگلیکان می‌باشد که پروتئین موجود در مرکز ژل مانند دیسک (موسوم به پالپوزوس نوکلئوس) است. هنگامی که حجم دیسک کاهش می‌یابد، فشار بر اعصاب نیز کاهش می‌یابد. این به نوبه خود، باعث کاهش میزان درد شما در ناحیه گردن میشود.
مزایای اوزن درمانی دیسک گردن چیست
علاوه بر زمان بهبودی کوتاه‌تر و میزان عوارض کمتر از عمل جراحی، مزایای دیگر اوزن درمانی عبارتند از:
با حداقل تهاجم همراه است.
یک روش سرپایی است.
زمان اجرای آن کوتاه است.
هزینه آن بسیار کمتر از عمل جراحی است.
یک روش بدون درد است.
چون برطرف شدن وضعیت اشکال دار مهره خصوصا در بیماران دارای فتق دیسک کمر یا دیسک گردن معمولا با یک صدای پاپ همراه می باشد بسیاری به آن جا اندازی دیسک کمر یا جا اندازی دیسک گردن می گویند . اما در واقع جا اندازی به آن مفهومی که در ذهن ماست صورت نمی گیرد و وضعیت مهره مختصرا از یک وضعیت fix به یک وضعیت متحرک و مانند بقیه مهره ها باز می گردد و به این طریق دیسک کمر و دیسک گردن در یک وضعیت بهتری قرار می گیرند که موجب تاثیر بهتر سایر درمان ها میشود.
گاهی این سوال مطرح می شود که آیا به اصطلاح این جا اندازی دیسک کمر و دیسک گردن موجب صدمه به خود دیسک هم می شود یا نه؟ معمولا اگر این تکنیک ها که با هدف تصحیح راستای مهره و متحرک سازی انجام می شود اگر توسط پزشک متخصص به کار برود کاملا کمک کننده است و نمی تواند مستقیما صدمه جدی ایجاد کند هر چند معمولا بیماران در حد 1 تا دو روز ممکن است در منطقه حرکت داده شده درد داشته باشند.
درمان دیسک گردن با لیزر و مکانیسم لیزر درمانی دیسک گردن
لیزر خصوصا لیزر های دارای توان بالا اگر به صورت صحیح و در منطقه درارای مشکل مانند محل هرنی دیسک گردن و یا دیسک کمر به کار برده شوند تاثیرات بسیار مثبتی دارند و می توانند بسیاری از التهابات در منطقه درارای ضایعه را کاهش دهند.
همچنین لیزر در گردن درد و اصولا صدمات اسکلتی - عضلانی با بالا بردن ماده تغذیه ای داخل سلول می تواند موجب ترمیم سلول صدمه درده شده و به فرایند بازسازی بدن در ترمیم کمک کند.
لیزر همچنین قدرت انعطاف پذیری بافت های اسکلتی - عضلانی را بالا برده و موجب کاهش اسپاسم در عضلات سر و گردن می شود و از این طریق به درمان درد گردن کمک می کند.
لیزر همچنین تاثیرات بسیار مثبت و سازنده ای بر روی عصب های صدمه دیده در اثر فتق دیسک گردن یا عصب های تحریک شده در اثر ارتروز گردن دارد. به گونه ای که لیزر قادر است تحریک عصب را کم کرده و ترمیم انرا به شدت تسریع کند.
لیزر نه تنها در درمان درد گردن باید در نقاط مناسب بدن استفاده شود بلکه باید دوز آن هم مناسب و کارامد باشد.اگر لیزر درست استفاده نشود هیچ تاثیری جز اتلاف هزینه و زمان برای بیمار ندارد.
جراحی دیسک گردن
اگر گزینه‌های درمان محافظه کارانه، مانند درمان فیزیوتراپی و داروها باعث کاهش یا اتمام درد نشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند. مانند هر جراحی دیگر، سن بیمار، سلامت کلی و سایر مسائل در هنگام جراحی بررسی می‌شوند.
همانند تمام جراحی ها عمل جراحی دیسک هم بدون عارضه نمی باشد. اگر بیمار علایم ادراری مدفوعی داشت یا به درمان غیر جراحی پاسخ نداد در صورتیکه جراح تبحر کافی داشته باشدو بیمار مشکل خاص دیگری نداشته باشد احتمال بروز عوارض پس از عمل جراحی کمتر می شود .
عوارض ناشی از جراحی دیسک گردن شامل عفونت , چسبندگی اطراف رشته های نخاع , قطع رشته های نخاع و آزاد سازی ناقص رشته های عصب حین عمل
اگر این عوارض بروز کند، ممکن است بیمار بعد از عمل احساس بهبودی پیدا نکند یا حتی احساس کند درد و ضعف بیشتری ایجاد شده است.
درمان نقاط ماشه ای و استخوان درمانی نیز روش دیگری برای درمان دیسک گردن می باشد.