دردهای سیاتیکی به دردهای ناشی از اختلال عصب سیاتیک گفته میشود. این عصب از پشت باسن پایین آمده و به پشت ران و ساق پا عصب دهی میکند. سندروم پیریفورمیس یکی از دلایل غیرشایع درد سیاتیکی است. در این سندروم عصله پیریفورمیس در پشت باسن روی عصب سیاتیک فشار وارد میکند.
بیماران مبتلا به این سندروم محل اصلی درد را در پشت باسن احساس میکنند. این درد از به سمت پشت ران تا کف پا منتشر میشود. بیمار بجز درد احساس بیحسی و ضعف نیز دارد. با پیشرفت بیماری ممکن است بیمار حالت راه رفتنش را عوض کند و به دلیل درد و ضعف عضلات لنگ بزند. این لنگ زدن معمولا باعث درد کمر، لگن، یا ران میشود که تشخیص بیماری را مشکل میکند. درصورت درمان نشدن این بیماری، ممکن است عضلات پشت پا تحلیل بروند.
دلایل مختلفی برای ابتلا فرد به این سندروم وجود دارد: ضربه مستقیم به عصب سیاتیک، تحت فشار قرارگرفتن عصب سیاتیک به وسیله تومور، تحت فشار قرارگرفتن عصب توسط عضله پیریفورمیس که بیش از حد بزرگ شده است.
درصورت لمس کردن یا به آرامی ضربه زدن به باسن بیمار، بیمار احساس درد می کند. در یکی از تست های تشخیصی این بیماری از بیمار خواسته می شود تا به پهلو به گونه ای بخوابد که پای آسیب دیده در بالا قرار بگیرد و زانوی پای مصدوم را 45 درجه خم کند. سپس پزشک با ثابت نگه داشتن لگن، زانوی بیمار را به سمت پایین فشار می دهد. درصورت ابتلا بیمار به سندروم، بیمار افزایش درد خواهد داشت. در حین معاینه فیزیکی عضله پیریفورمیس، ممکن است پزشک متوجه تورم عضله شود. در سندروم های پیشرفته، ممکن است ضعف و تحلیل رفتن بافت عضلات باسن دیده شود.
سندروم پیریفورمیس معمولا به اشتباه رادیکولوپاتی کمری (تحت فشار قرارگرفتن اعصاب خارج شده از نخاع کمری توسط مهره های ستون فقرات) یا یکی از بیماری های اولیه ران و لگن تشخیص داده می شود که باعث ناکارآمدی درمان تشخیص داده شده می شود. رادیوگرافی به تشخیص بیماری های اولیه لگن و ران، و الکترومایوگرافی به افتراق بین اختلالات عصبی ناشی از سندروم پیریفورمیس و رادیکولوپاتی کمک می کند.
بیماران مبتلا به رادیکولوپاتی کمری کمر درد اولیه کمر همراه با اختلالات حرکتی، حسی و رفلکسی پا دارند. درحالی که بیمار مبتلا به سندورم پیریفورمیس، کمر درد ثانویه دارند و اختلال رفلکسی در آن ها مشاهده نمی شود. همچنین در این سندروم تمام اختلالات در منطقه عصب دهی شده توسط عصب سیاتیک (پشت پا) اتفاق می افتتند. ممکن است این دو بیماری همزمان وجو داشته باشند که به آن سندروم دابل کراش (double crush syndrome) گفته می شود. بر اساس شرح حال بیمار و تشخیص پزشک آزمایشات دیگری مانند شمارش کامل سلول های خونی نیز انجام می شود. انجام MRI ستون فقرات کمری در صورت شک پزشک به درفتگی دیسک یا وجود تومور الزامی است.این تزریق هم جنبه تشخیصی و هم درمانی دارد.
تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی:
این روش که در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مومن زاده انجام می شود بالاترین دقت را در میان روش های تزریق دارد زیرا برای شناسایی ساختار های داخلی بدن و خود عصب از دستگاه سونوگرافی استفاده می شود. این روش امکان تزریق موثرتر و عوارض جانبی کمتر را به ما می دهد.
برای انجام تزریق بیمار به شکم روی تخت معاینه می خوابد. پزشک با قرار دادن پروب سونوگرافی روی محل تزریق ساختار های داخلی را شناسایی می کند. یکی از تکنیک های رایج در این مرحله برای تایید شدن محل عضله پیریفورمیس چرخاندن پای بیمار حین تصویر برداری سونوگرافی است. در حین این تکنیک در تصویر سونوگرافی عضله به سمت عقب و جلو حرکت خواهد کرد. در نهایت پزشک تزریق را انجام می دهد.
عوارض جانبی احتمالی:
به دلیل نزدیک بودن محل تزریق باید توجه کردن که سوزن به عصب آسیب نرساند. برای کاهش این احتمال می توان از دستگاه سونوگرافی استفاده کردو باید توجه داشت که تا محل دقیق عصب مشخص نشده است نباید سوزن به بدن وارد شود. آسیب رساندن سوزن به عصب می تواند باعث اختلالات دائمی پشت پا شود. ممکن است بعد از انجام تزریق، پوست باسن کبود شده یا در عمق عضلات هماتوم (کیسه پر از خون) تشکیل شود. می توان با وارد کردن فشار روی محل سوزن بعد زا انجام تزریق احتمال این عوارض را کاهش داد. همچنین قراردان بسته های سرمازا روی محل تزریق بعد از تمام شدن پروسه تزریق می تواند از شدت درد و خونریزی ای که بیمار تجربه خواهد کرد بکاهد. حدود 25% از بیماران بعد از تزریق افزایش درد خواهند داشت که به دلیل ورود سوزن به بدن است. این درد و درد اصلی بیمار بعد از مدتی از بین می روند.
درمان های غیرجراحی
*فیزیوتراپی.
*تزریق اوزون.
*بلاک عصب با لیزر.
* رادیو فرکوئنسی (RF)
در مطب پروفسور دکتر مؤمنزاده تمامی این خدمات با راهنمایی اولتراسوند انجام میگیرد.