عضلات اسکلتی در بدن ما عضلاتی هستند که به استخوان‌ها متصل هستند و موجب انجام حرکات ارادی بدن می‌شوند. اسپاسم عضلانی زمانی ایجاد می‌شود که یکی از این عضلات منقبض شده اما آزاد نمی‌شود. در واقع اسپاسم عضلانی، انقباض غیر اداری و اجباری عضلات است. زمانی که اسپاسم عضلانی به صورت مداوم در می‌آید به آن گرفتگی عضله گفته می‌شود. عضلاتی که بیش از همه دچار گرفتگی می‌شوند عبارتند از عضلات جلوی ران (چهارسرران)، عضلات پشت ران (همسترینگ) و عضلات ساق پا.
البته سایر عضلات بدن مانند عضلات گردن و کمر نیز گاها دچار گرفتگی می‌شوند.
برای درمان اسپاسم عضلانی لازم است که در ابتدا مشخص شود که علت بروز اسپاسم عضلانی چه بوده است و اولین قدم در درمان اسپاسم عضلانی این است که از بروز مجدد عامل اسپاسم جلوگیری شود. پروفسور سیروس مومن‌زاده با توجه به شرایط هر بیمار و علت بروز اسپاسم عضلانی، یک برنامه‌ی درمانی اختصاصی برای او تدوین می‌کنند. در صورتی که اسپاسم عضلانی بر اثر آسیب باشد، آسیب‌دیدگی بیمار باید درمان شود و از شکل‌گیری گره‌های عضلانی پیشگیری شود. گره‌های عضلانی بسیار دردناک‌تر و درمان آنها نیز مشکل‌تر است.
چه عضلاتی از بدن دچار گرفتگی می‌شوند؟
اسپاسم عضلانی به معنای انقباض غیرارادی و اجباری عضله است که آزاد نمی شود. گرفتگی عضلات ممکن است برای هر یک از عضلات بدن (که به طور ارادی عمل می‌کنند) ایجاد شود. عضلاتی که به مفاصل بدن متصل هستند بیش از عضلات دیگر مستعد بروز اسپاسم و گرفتگی هستند. گرفتگی عضله ممکن است تنها قسمتی از عضله یا تمام آن را درگیر کند. همچنین ممکن است چند گروه عضلانی به طور همزمان دچار گرفتگی شوند. عضلاتی که بیش از همه دچار این مشکل می‌شوند عبارتند از:
-
ساق پا
-
پشت ران (همسترینگ)
-
جلوی ران (چهارسرران)
شایع‌ترین علل گرفتگی و اسپاسم عضلانی
اسپاسم و گرفتگی عضلانی می‌تواند علل احتمالی زیادی داشته باشد، از جمله:
-
فعالیت فیزیکی در هوای بسیار گرم
-
به‌کارگیری بیش از حد عضلات
-
عدم تعادل الکترولیت‌ها در بدن
-
بی تحرکی زیاد (که موجب تحلیل عضلات می‌شود)
در بسیاری از موارد گرفتگی عضله نشانه‌ی خطرناکی نیست، اما در برخی موارد نیز می‌تواند نشان دهنده‌ی وجود یک مشکل زمینه‌ای جدی مانند سیروز کبدی، تصلب شرایین، ALS، اختلالات تیروئید و یا وجود مشکلی در ستون فقرات یا شاخه‌های عصبی در ستون فقرات باشد. برخی از داروها و مواد مکمل نیز می‌توانند موجب بروز اسپاسم عضلانی شوند.
داروهایی که موجب اسپاسم عضلانی می‌شوند:
برخی از داروها از جمله داروهای فشار خون بالا، انسولین، داروی ضدبارداری، داروهای کاهنده‌ی کلسترول خون و برخی از انواع داروهای آسم ممکن است موجب بروز اسپاسم عضلانی شوند. این داروها می‌توانند موجب برهم زدن تعادل الکترولیت‌ها در بدن، تحلیل رفتن بافت عضلانی و یا اختلال در گردش خون شوند.
اضطراب
اختلال اضطراب عمومی (GAD) می‌تواند موجب بروز علائمی مانند دردهای عضلانی، تنش عضلانی و کشش در بافت‌‌ها شود. اضطراب معمولا با سایر علائم فیزیکی مانند خستگی مفرط، تعریق زیاد، حالت تهوع و تنگی نفس همراه است.
بارداری
بسیاری از زنان باردار در دوران بارداری خود به گرفتگی‌های عضلانی خصوصا در شب هنگام و در ناحیه پاها و کمر دچار می‌شوند. میزان مایعات و الکترولیت‌های بدن در دوران بارداری نوسان پیدا می‌کند که این موضوع می‌تواند منجر به بروز اسپاسم و گرفتگی عضلات شود. افزایش فشار بر عصب‌های لگنی نیز می‌تواند عامل دیگری برای بروز اسپاسم عضلانی در دوران بارداری باشد.
گرفتگی عضلات در شب
گرفتگی عضلات در شب، خصوصا عضلات ساق پا، مشکل بسیار شایعی است که تا 60 درصد از افراد بزرگشال ممکن است به آن دچار شوند. زنان بیشتر از مردان مستعد بروز گرفتگی عضلات در گردن، کمر و پاها هستند. این گرفتگی‌ها با بالا رفتن سن افزایش پیدا می‌کند و می‌تواند موجب بی‌خوابی فرد شود. پزشکان معتقدند که ضعف و خستگی عضلات و اختلال در عملکرد عصب‌ها موجب گرفتگی عضلات در شب می‌شود. برای کنترل گرفتگی عضلات کمر، گردن و پاها در شب روش‌هایی مانند انجام حرکات کششی و ماساژ موثر است و همچنین لازم است علت زمینه‌ای بروز این مشکل تشخیص داده شده و درمان شود.
علائم و نشانه‌های اسپاسم و گرفتگی عضلانی
گرفتگی عضلات می‌تواند تنها کمی احساس ناراحتی ایجاد کند و یا موجب دردی شدید و ناتوان کننده شود. عضله‌ای که دچار گرفتگی شده است ممکن است به وضوح تغییر حالت داده و گره عضلانی قابل دیدن باشد. ناحیه‌ای که دچار گرفتگی شده همچنین ممکن است در هنگام لمس کردن بسیار سفت باشد. برخی از اسپاسم‌های عضلانی تنها چند ثانیه طول می‌کشند در حالی که در برخی موارد ممکن است اسپاسم عضلانی 15 دقیقه یا بیشتر طول بکشد.
روش‌های درمان اسپاسم عضلانی
گرفتگی‌های عضلانی در اغلب موارد به خودی خود و ظرف چند دقیقه خوب می‌شوند و نیازی به اقدامات درمانی ندارند.
* سرما و گرما درمانی
گذاشتن کمپرس سرد به شل شدن عضلات کمک می‌کند و گذاشتن کمپرس سرد نیز به کاهش درد کمک می‌کند.
* داروهای رفع اسپاسم عضلانی
بهترین راه برای درمان گرفتگی و اسپاسم عضلانی این است که در سبک زندگی و فعالیت‌های خود تغییر ایجاد کنید،حرکات کششی انجام دهید و از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید، اما در صورتی که روش‌های درمانی دیگر اثری نداشته باشند، مصرف دارو می‌تواند کمک کننده باشد. برخی داروهای تجویزی برای این منظور عبارتند از:
-
داروهای کورتیکاستروئید مانند بتامتازون (Celestone) و پردنیزون (Rayos)
-
داروهای شل کننده عضلات مانند کاریزوپرودرول (Soma) و سیکلوبنزاپرین (Amrix)
-
مسدودکننده‌های اسکلتی-عضلانی مانند اینکوبوتولونیوم‌توکسین (Xeomin) و ریمابوتولونیوم‌توکسین (Myobloc)
* درمان با الکتروتراپی
استفاده از روش‌های الکتروتراپی همراه با انجام دارودرمانی برای درمان گرفتگی کمر و سایر عضلات برخی از بیماران مفید و تاثیرگذار است. در این تکنیک‌ها از جریان و پالس‌های الکتریکی برای تحریک کردن عضلات و تارهای عصبی که به خاطر گرفتگی عضلات درگیر شده‌اند، استفاده می‌شوند.
* تحریک الکتریکی عصب‌ها (TENS)
TENS یکی از تکنیک‌های الکتروتراپی است که در آن از پدهایی که به سطح پوست چسبانده می‌شوند برای اعمال پالس‌های الکتریکی استفاده می‌شود. دستگاه TENS می‌تواند در کنترل درد ناشی از اسپاسم‌های عضلانی موثر باشد.
* رژیم غذایی متعادل داشته باشید
برای داشتن رژیم غذایی متعادل از توصیه‌های زیر پیروی کنید:
-
میوه و سبزیجات تازه مصرف کنید.
-
غلات کامل مصرف کنید که هربوهیدرات مورد نیاز شما را تامین می‌کند.
-
میزان متوسط از فرآورده‌های پروتئینی را مصرف کنید. سعی کنید پروتئین مورد نیاز بدن خود را از محصولات کم چرب مانند گوشت مرغ و پنیر سویا تامین کنید.
* به اندازه‌ی کافی بخوابید
اغلب افراد برای داشتن بدن سالم به 6 الی 8 ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارند. خوابیدن به بدن شما کمک می‌کند که خود را ترمیم کند و به سیستم عصبی شما فرصتی برای استراحت می‌دهد.
* استرس خود را کنترل کنید
برای کاهش استرس در زندگی خود، تکنیک‌های ریلکسیشن مانند مدیتیشن، یوگا یا تای‌چی را به کار بگیرید. ورزش کردن برای حداقل سه بار درهفته نیز کمک بسیاری به کنترل استرس شما می‌کند.
* مصرف کافئین خود را محدود کنید
از خوردن غذاها و نوشیدنی‌های حاوی کافئین خودداری کنید. این غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند موجب شوند که عضلات شما بیشتر مستعد گرفتگی باشد.
* ترک کردن سیگار
ترک کردن سیگار همیشه و در هر شرایطی، گزینه‌ی خوبی برای سلامت شماست. نیکوتین یک عامل محرک خفیف است که بر سیستم عصبی مرکزی شما تاثیر می‌گذارد. ترک کردن سیگار همچنین احتمال بروز سایر بیماری‌ها و مشکلات سلامتی را نیز کمتر می‌کند.
درمان های غیرجراحی
*تزریق اوزون
*بلاک عصب با لیزر
* رادیو فرکوئنسی (RF)
*فیزیوتراپی
در مطب دکتر مؤمن‌زاده تمامی این خدمات با راهنمایی اولتراسوند انجام می‌گیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان‌های غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمان‌های بدون جراحی مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان‌های ترکیبی جامع و مدرن با تلفن 02188449335 و 02188460605، 09198172104 و 09338866615 تماس بگیرید.
و
همچنین می‌توانید سوالات خود را از پروفسور سیروس مومن زاده در تله ویزیت - TeleVisit بپرسید.
👇 اینجا را کلیک کنید 👇
www.TeleVisit24.com
تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.