سردرد ناشی از اختلال عصب سوپرا اوربیتال و روش های مختلف درمان

عصب سوپرااوربیتال (supraorbital) از بالای ابرو خارج می شود و به سمت بالا (پیشانی) ادامه مسیر می دهد. این عصب شاخه های سطحی و عمقی دارد که شاخه های سطحی به پوست پیشانی بالای چشم و شاخه های عمقی به عضلات زیر پوست بالای چشم عصب دهی می کنند.

آناتومی عصب سوپرا اوربیتال:

drCyrusMomenzadeh

ناحیه عصب دهی شده توسط عصب سوپرا اوربیتال (ناحیه سمت چپ):

drCyrusMomenzadeh

هرگونه اختلال این عصب می تواند باعث درد در ناحیه پشیانی، دقیقا در بالای چشم، مور مور شدن ناگهانی پوست پیشانی و سردرد در بالای چشم شود. سینوس های هوایی پیشانی دقیقا در زیر ناحیه عصب دهی شده توسط عصب سوپرا اوربیتال قرار دارند و ممکن است سردرد ناشی از اختلال این عصب با سر درد ناشی از التهاب سینوس های پیشانی اشتباه گرفته شود.

سینوس های هوایی صورت:

drCyrusMomenzadeh

اختلال عصب سوپرا اوربیتال معمولا به دلایل وارد شدن فشار یا ضربه در محل خروج عصب از بالای کاسه چشم اتفاق می افتد. به عنوان مثال شناگرانی که از عینک شنا استفاده می کنند، در هنگام شیرجه زدن داخل آب باعث وارد شدن ضربه به عصب سوپرا اوربیتال توسط عینک شنا می شوند که می تواند باعث اختلال عصب سوپرا اوربیتال شود. به این دلیل یکی از نام های سردرد ناشی از اختلال عصب سوپرا اوربیتال، سردرد شناگران است. دیگر وسایل مشابه عینک شنا از جمله عینک ایمنی، ماسک جوشکاری و ماسک اکسیژن می توانند به مقدار کم یا زیاد عصب سوپرا اوربیتال را تحت فشار قرار دهند و باعث ایجاد سردرد، درد پیشانی و ... شوند.

تشخیص:

نشانه های فیزیکی ناشی از اختلال این عصب، درد بالای چشم، سردرد در یک طرف پیشانی و مور مور شدن پوست بالای چشم است. در صورت شک پزشک به ترک خوردگی استخوان در اطراف کاسه چشم تصویربرداری رادیوگرافی انجام می شود و درصورتی که وجود تومور در محل عصب مطرح باشد MRI بسیار کمک کننده است.

روش های درمان:

در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور دکتر سیروس مومن زاده اساس روش های درمانی بر پایه جلوگیری از عمل جراحی و کاهش درد بیمار با استفاده از روش های غیرتهاجمی است.

بعد از تایید شدن تشخیص می توان روش های درمانی مختلفی را به کار برد. در صورت خفیف بودن بیماری، دارو درمانی با استفاده از دارو های ضدالتهاب و مسکن ها، به همراه تغییر سبک زندگی معمولا درد را به طور کامل درمان می کنند. اگر بیماری پیشرفته باشد، بهترین روش درمان بلاک عصب است.

بلاک عصب به قطع کردن مسیر عبور پیام عصبی با تزریق مواد بی حسی در اطراف عصب گفته می شود. تزریقات عموما به دو صورت انجام می شوند: هدایت شده و هدایت نشده. در روش هدایت نشده که به عنوان روش لندمارک (landmark) هم شناخته می شود پزشک بدون استفاده از دستگاه تصویربرداری و با استفاده از مشخصات سطحی بدن تزریق را انجام می دهد. در روش هدایت شده پزشک با استفاده از دستگاه فلوروسکوپی یا دستگاه سونوگرافی محل دقیق ساختار های داخلی مفصل را شناسایی می کند و با توجه به آن ها سوزن را به داخل بافت هدایت می کند. در این روش به دلیل مشاهده لحظه به لحظه سوزن در دستگاه تصویربرداری امکان خطا بسیار کم می شود.

مزیت اصلی دستگاه سونوگرافی نسبت به دستگاه فلوروسکوپی، ساده تر بودن کار با آن و نداشتن عوارض جانبی است. ساده تر بودن کار با دستگاه سونوگرافی امکان خطا را کاهش می دهد و باعث تاثیر بیشتر تزریق می شود. همچنین دستگاه فلوروسکوپی به دلیل تاباندن پرتو های پر قدرت می تواند برای بیمار و پزشک خطرناک باشد.

در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور دکتر سیروس مومن زاده این تزریق با کمک دستگاه سونوگرافی انجام می شود. استفاده از دستگاه سونوگرافی باعث دید دقیق پزشک به ساختار های داخلی محل تزریق می شود و باعث کاهش عوارض جانبی و تاثیر قوی تر درمان می شود.

معمولا بعد از تزریق با قرار دادن کمپرس سرد روی محل تزریق، از التهاب و درد بعد از تزریق جلوگیری می شود.

اثرگذاری ماده بی حسی تقریبا از 15 دقیقه بعد از انجام تزریق شروع می شود و بستگی به مقدار آن 1 ماه یا بیشتر ادامه می یابد. به دلیل کاهش التهاب پس از تزریق و با تغییر سبک زندگی، در طول این مدت عصب بهبود می یابد و سر درد ناشی از اختلال عصب به طور کامل درمان می شود.

در صورتی که اختلال عصب ناشی از حمله تومور به آن باشد، نیاز به تخریب کرردن کامل عصب برای درمان درد است. برای تخریب عصب نیز از تکنیکی مشابه بلاک عصب استفاده می شود اما به جای مواد بی حسی از مواد تخریب کننده عصب استفاده می شود که عصب را به صورت دائمی بی حس می کنند.