علت بروز مورتون نوروما (درد و گزگز سینه پا و بین انگشتان پا) چیست؟

مورتون نوروما به معنای التهاب (تورم)، ضخیم شدن یا بزرگ شدن عصبی است که از بین استخوان‌های انگشتان پا (استخوان‌های متاتارسال) عبور می‌کند. این عارضه با نام نورومای میان-متاتارسال نیز شناخته می‌شود. در اغلب موارد، عصبی که بین استخوان‌های متاتارسال سوم و چهارم پا قرار دارد ضخیم می‌شود و در مواردی نیز عصب بین استخوان‌های دوم و سوم درگیر می‌شود. عارضه مورتون نوروما زمانی موجب درد می‌شود که بزرگ شدن عصب موجب گیرافتادگی آن می‌شود و احتمالا استخوان‌های متاتارسال یا رباط‌ها به این عصب فشار وارد می‌کنند.

مورتون نوروما (گیرافتادگی عصب پلانتار انگشتی) در صورت عدم رسیدگی و اقدام برای درمان، موجب بروز درد و سوزشی شدید، تیز و تیرکشنده در پا می‌شود که با گذشت زمان شدیدتر می‌شود. زمانی که شخص در حین راه رفتن یا ایستادن، روی پنجه‌ی پای خود فشار می‌آورد، و یا زمانی که کفش پاشنه بلند می‌پوشد، این درد شدیدتر می‌شود. این درد ممکن است به انگشتان مجاور منتقل شود و احساس شبیه به پوشیدن جوراب بسیار تنگ به شخص بدهد.

علت بروز مورتون نوروما (درد و گزگز سینه پا و بین انگشتان پا) چیست؟

علت اصلی بروز بیماری مورتون نوروما ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد انتخاب نوع کفش مهم‌ترین نقش را در ابتلا به این بیماری داشته باشد. پوشیدن کفش پاشنه بلند (کفش‌هایی با پاشنه‌ی بلند‌تر از 2 اینچ) موجب وارد آمدن فشار بیش از حد به قسمت سینه‌ی پا می‌شود. پوشیدن کفش‌های تنگ و کفش‌هایی با پنجه‌ی باریک نیز موجب درهم فشرده شدن انگشتان و محدود شدن حرکت آن‌ها می‌شود.

چه کسانی به درد و گزگز سینه پا و بین انگشتان پا دچار می‌شوند؟

افرادی که با عارضه‌ی کف پای صاف به دنیا آمده‌اند و یا نحوه‌ی قرارگیری انگشتان پای آنها غیرطبیعی است، بیشتر در معرض ابتلا به مورتون نوروما هستند. علت این امر می‌تواند عدم ثبات در مفاصل انگشتان و علت درد سینه پا در این افراد باشد.
برخی از بیماری‌های پا که به مرور زمان ایجاد می‌شوند، مانند انگشت چکشی، نیز می‌توانند در ابتلا به مورتون نوروما موثر باشند.
انجام برخی از ورزش‌ها که در آن ورزشکار زیاد می‌دود یا نوع حرکات آن موجب فشار زیاد به پنجه‌ی پا می‌شود، موجب افزایش احتمال بروز آسیب به پا و نهایتا مورتون نوروما می‌شود.

علائم ابتلا به مورتون نوروما چیست؟

احساس درد تیز یا سوزش در ناحیه بین انگشتان پا در هنگام راه رفتن یا ایستادن
احساس درد در سینه‌ی پا و در محل بین استخوان‌های انگشتان پا
تورم در بین انگشتان پا
بی حسی، گز گز بین انگشتان پا (احساس سوزن سوزن شدن)
احساسی شبیه پوشیدن جوراب بسیار تنگ دور انگشتان یا احساس وجود سنگ در زیر پا و فرورفتن سنگ در پا

درد و گزگز سینه پا و بین انگشتان پا چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک معالج در حین معاینه به فضای بین انگشتان پای شما فشار وارد می‌کند تا محل دقیق درد پا را تشخیص دهد.

عکس‌برداری: ممکن است پزشک برای تشخیص سایر مشکلات احتمالی که موجب درد پا شده است، انجام رادیوگرافی با اشعه ایکس را تجویز کند. تصاویر رادیوگرافی می‌تواند وجود شکستگی‌های فشاری در استخوان‌های پا یا ابتلا به آرتروز را نشان دهد اما وجود مورتون نورما در این تصاویر قابل تشخیص نیست و بدین منظور باید سونوگرافی یا اسکن ام آر آی انجام شود.

تست نوار عصب و عضله: در مواردی نیز برای تشخیص مشکلات یا اختلالات مربوط به سیستم عصبی-عضلانی که موجب بروز علائم مشابه با مورتون نوروما شده است، تست نوار عصب و عضله انجام می‌شود.

روش‌های درمان مورتون نوروما (درد و گزگز سینه پا و بین انگشتان پا)

روش‌های زیادی برای درمان مورتون نوروما وجود دارند که انتخاب روش درمان به شدت عارضه بستگی دارد.

روش‌های مراقبت از خود

شما می‌توانید برای بهبود علائمی که دارید برخی اقدامات را انجام دهید:

کفش‌های مناسب و راحتی بپوشید که پنجه‌ی آن فضای کافی دارد. در صورتی که کفش شما بندی یا چسبی است، قسمت جلوی کفش را آنقدر تنگ نکنید که انگشتان شما به هم فشرده شوند. توصیه می‌شود کفش‌هایی بپوشید که که کفی آن‌ها نرم است و فشار‌های وارده به پا را به خوبی جذب می‌کند.
کفش‌های تنگ، کفش پاشنه بلند (پاشنه‌ی بیش از 2 اینچ) و کفش‌هایی با پنجه‌ی باریک نپوشید.
برای کاهش فشارهای وارد شده به پا از پد یا کفی طبی کفش استفاده کنید.
برای کاهش درد، روی ناحیه ملتهب و دردناک، کمپرس سرد بگذارید.
به پای خود استراحت دهید و ناحیه دردناک را به آرامی ماساژ دهید.

دارودرمانی

با کمک برخی از داروها می‌توان درد و سایر علائم ناشی از مورتون نوروما را به طور موقتی برطرف کرد:

تزریق کورتیکاستروئید

داروهای ضدالتهاب: داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی که به صورت خوراکی مصرف می‌شوند می‌توانند درد و التهاب پا را کاهش دهند. این داروها به صورت تزریقی یا پماد موضعی نیز قابل تجویز هستند.
بی‌حسی موضعی: تزریق ماده‌ی بی حسی در پا می‌تواند به طور موقتی درد پا را تسکین دهد.

کفی طبی

کفی‌های طبی که برای مورتون نوروما به کار می‌روند به صورت سفارشی ساخته می‌شوند و می‌توانند درد پا را تا حدودی تسکین دهند. در اغلب موارد یک پد متاتارسال در داخل کفش قرار داده می‌شود و با ایجاد فاصله بین انگشتان، موجب کاهش فشار بر روی عصب درگیر در کف پا می‌شود.

اوزون‌تراپی

اوزون تراپی یا پرولوزون یکی از روش‌های درمانی بسیار منحصر به فرد است که در واقع ترکیبی از روش‌های تزریق پرولوتراپی همراه با تزریق گاز اوزون می‌باشد. تزریق گاز اوزون در ناحیه آسیب‌دیده به طور چشمگیری روند درمان را تسریع می‌کند. به نظر می‌رسد که گاز اوزون علاوه بر تاثیر کلی بر روند بازسازی و ترمیم بافت‌ها، بر روی عملکرد سیستم ایمنی بدن نیز تاثیر زیادی دارد.

فیزیوتراپی

اغلب مشکلات و آسیب‌های اسکلتی-عضلانی و از جمله آسیب‌های دست و پا، به خوبی به روش‌های فیزیوتراپی پاسخ می‌دهند. مدالیته‌های درمانی در فیزیوتراپی عبارتند از ماساژدرمانی، لیزردرمانی، شاک‌ویوتراپی و ورز‌ش و حرکات اصلاحی که تمامی این روش‌ها موجب بهبود گردش خون در ناحیه آسیب‌دیده و تحریک بدن برای آغاز و تسریع روند بازسازی و ترمیم بافت می‌شوند و در نتیجه بیمار در کمترین زمان ممکن ریکاوری می‌شود.

شاک‌ویوتراپی

در روش شاک‌ویوتراپی امواج صوتی با انرژی بسیار بالا به ناحیه آسیب‌دیده فرستاده می‌شوند. این امواج پرانرژی موجب آسیب‌های میکروسکوپی در ناحیه مورد نظر می‌شوند و به همین خاطر بافت آسیب‌دیده برای بازسازی و ترمیم خود تحریک می‌شود و مویرگ‌های خونی جدیدی تشکیل شده و با خونرسانی بیشتر به این ناحیه، فاکتورهای رشد (موجود در خون) به ناحیه آسیب‌دیده می‌رسند.

درمان با لیزر سرد

روش درمان با لیزر سرد روشی مناسب برای درمان آسیب‌دیدگی و فرسایش بافت‌های نرم پا است. هدف از انجام این روش این است که با کمک اشعه‌ی لیزر واکنش‌های فوتوشیمیایی یا فوتو-بیولوژیکی در بافت‌های آسیب‌دیده ایجاد شده و با آغاز روند بازسازی، بافت‌های آسیب‌دیده ترمیم شوند. انجام لیزردرمانی موجب کاهش درد، التهاب و تورم در بافت آسیب‌دیده می‌شود و همچنین اسپاسم عضلانی را بهبود داده و بدین ترتیب حرکت پذیری پا و دامنه حرکتی آن را نیز افزایش می‌دهد.

تزریق کنترل شده بلاک کننده‌های عصبی با اولتراسوند

در این روش یک دارو که موجب تصلب بافت عصب می‌شود (اسکلروزان) همراه با داروی بیحس کننده‌ی موضعی در مورتون نوروما تزریق می‌شود تا توانایی انتقال سیگنال‌های درد توسط عصب تا حدود بسیار زیادی محدود شود و در نتیجه درد بیمار برطرف شود. ماده‌ی اسکلروزان که در اغلب موارد انتخاب می‌شود، الکل با غلظت بالا است. در این روش برای آن که سر سوزن درست در محل عصب وارد شود و در جای درست قرار گیرد، از تصاویر اولتراسوند استفاده می‌شود. همچنین با استفاده از یک محرک عصبی اطمینان حاصل می‌شود که ماده‌ی اسکلروزان به فضای خارج مورتون نوروما وارد نمی‌شود و به بافت‌های اطراف آسیب نمی‌زند.

تزریق پی آر پی، با هدایت اولتراسوند

در روش تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت از ماده‌ی خاصی که از خون خود بیمار گرفته می‌شود و دارای غلظت بالای پلاکت است، استفاده می‌شود. استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت موجب یک عکس العمل التهابی موضعی شده و با رساندن عوامل رشد به ناحیه آسیب‌دیده موجب آغاز روند ترمیم و بازسازی بافت می‌شود. این روش خصوصا در مواردی که ناحیه مورد نظر ملتهب است، تاثیر گذار است.

چگونه می‌توان از بروز مورتون نوروما پیشگیری کرد؟

برای مدت زمان طولانی، کفش تنگ و پاشنه بلند نپوشید.
کفش‌هایی بپوشید که قسمت پنجه‌ی آن فضای کافی دارد و موجب فشرده شدن انگشتان پای شما به همدیگر نمی شود.
کفش‌های ورزشی استانداردی بپوشید که ناحیه‌ی زیر پنجه‌ی پای آن به اندازه‌ی کافی نرم است و فشار وارد شده به پنجه‌ی پا در هنگام تمرین را به خوبی جذب می‌کند.