بیحسی انگشت شست پا علامت از دست رفتن احساس در انگشتان پا است. ممکن است این عارضه مربوط به از دست رفتن احساس یا احساس سوزن سوزنی شدن باشد. این اثر باعث اختلال یا حتی درد در هنگام راه رفتن می‌شود. بیحسی انگشتان پا ممکن است موقتی بوده یا برای برخی از افراد علامتی مزمن و بلندمدت باشد. بی حسی مزمن انگشتان پا نگران‌کننده است زیرا بر توانایی‌های راه رفتن شما تأثیر گذاشته و باعث آسیب‌دیدگی یا ایجاد زخم‌هایی شود که ممکن است شما متوجه آنها نشوید. با این که بی حسی انگشتان پا عارضه‌ای نگران‌کننده است اما به ندرت نیاز به اقدامات فوری پزشکی دارد.
اگر شما از بی حسی انگشتان پای خود ناراحت هستید و علت آن را نمی‌دانید، باید مشکل را جدی بگیرید و برای تشخیص بیحسی انگشتان پا علت آن را جویا باشید و به پزشک مراجعه کنید تا پزشک دردشناسی با تشخیص درست، شما را تحت درمان قرار دهد.
علل بی حسی انگشتان
بی حسی پاها و انگشتان پا زمانی اتفاق می‌افتد که در ارتباطات سیستم عصبی مشکلی وجود داشته باشد. عصب‌های حسی محرک‌هایی مانند فشار و دما را دریافت کرده و سیگنال‌های الکتروشیمیایی را برای تفسیر به مغز ارسال می‌کنند. سپس مغز سیگنال‌های پاسخ را به عصب بازمی‌گرداند. آسیب دیدن عصب باعث اختلال در این چرخه شده و زمانی که سیگنال‌ها ساخته نمی‌شوند، انگشتان پا بیحس می‌شوند. پس از آن بدن توانایی خود را در ورود اطلاعات حسی مانند گرما، سرما و فشار را از دست داده و بیحس می‌شود. زمانی که سیگنال‌ها به طور نامنظم تولید شوند احساس سوزن سوزنی شده رخ می‌دهد. اصلی‌ترین دلیل بیحسی انگشتان پا به دو دسته تقسیم می‌شوند، آنهایی که به دلیل آسیب‌دیدگی عصب ایجاد شده‌اند و آنهایی که به دلیل کاهش خونرسانی ایجاد شده‌اند:
بیحسی انگشتان پا ناشی از آسیب‌دیدگی عصب‌ها
فشار موقتی بر عصب: بی حسی انگشتان پا معمولاً پس از بدنشستن‌های طولانی مدت یا استفاده از کفش‌های نامناسب ایجاد می‌شود. فشار وارده بر عصب‌ها و عروق خونی محیطی باعث کاهش جریان اکسیژن و خونرسانی به عصب‌های پا می‌شود. پاها به تدریج خواب می‌روند و احساس خود را از دست می‌دهند و وقتی ما حرکت می‌کنیم، نمی‌توانیم پاهای خود را احساس کنیم. این حالت بلافاصله با احساس درد و سوزن سوزنی شدن برطرف شده و عصب‌ها به عملکرد خود ادامه می‌دهند. چند دقیقه پس از بیحس شدن پاها، احساس سوزن سوزنی شدن نیز به طور کامل برطرف می‌شود.
نوروپاتی محیطی: آسیب‌دیدگی سیستم اعصاب محیطی به عنوان احساس دردمحیطی شناخته می‌شود و بر چگونگی ارسال سیگنال‌های منتقل‌شده از عصب‌ها به سمت سیستم اعصاب مرکزی تأثیر می‌گذارد و معمولاً باعث بیحس شدن انگشتان پاها می‌شود. نوروپاتی محیطی دلایل متعددی دارد که برخی از آنها عبارتند از:
* دیابت
-
بیماری‌های سیستمی مانند اختلالات کلیوی، آسیب‌دیدگی‌های عروقی، التهابات مزمن، عدم تعادل هورمونی، بیماری‌های کبد، ابتلا به سرطان‌ها و تومورها
-
کمبود ویتامین‌ها
-
بیماری‌های عفونی مانند بیماری لایم
-
عوارض جانبی ناشی از مصرف برخی داروها
-
مشکلات ستون فقرات
* فتق دیسک
که به آن لغزش دیسک هم گفته می‌شود می‌تواند باعث بی حسی در انگشتان یک یا هر دو پا شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که یکی از دیسک‌ها در ستون فقرات به دلیل بیرون‌زدگی باعث وارد آمدن فشار بر عصب‌های اطراف شود. این عارضه در برخی موارد با درد پایین کمر همراه است که می‌تواند به سمت پاها گسترش یافته و باعث بیحسی و سوزن سوزنی شدن انگشتان پاها شود. زمانی که شما به سمت جلو خم می‌شوید یا زمانی که سرفه یا عطسه می‌کنید علائم تشدید می‌شوند.
این عارضه زمانی رخ می‌دهد که کانال نخاع باریک شده و بر عصب‌هایی که از درون آن می‌گذرد فشار وارد می‌آورد. این موضوع غالباً باعث می‌شود که انگشتان پاها بی حس شده و زمانی که به سمت جلو خم می‌شوید بهبود یابند.
بیحسی انگشتان پاها ناشی از کاهش خونرسانی
اگر خونرسانی به انگشتان پا ضعیف انجام شود، اکسیژن و خون کافی به عصب‌ها نرسیده و در نتیجه انگشتان پا بیحس می‌شوند. اصلی‌ترین دلایل خونرسانی ضعیف به پاها عبارتند از:
-
بیماری‌های عروق محیطی: جایی که چربی و کلسترول انباشته شده باشد باعث باریک شدن عروق خونی می‌شود.
-
ترومبوز وریدی عمیق که لخته شده خون است.
-
سرمازدگی شدید: عروق خونی در پاسخ به کاهش دما باریک می‌شوند تا دمای داخلی بدن حفظ شود.
-
آترواسکلروز: ضخیم شدن دیواره عروق در نتیجه تجمع گلبول‌های سفید خونی است.
-
بیماری رینالد: بیماری است که باعث انقباض شدید عروق خونی می‌شود.
دلایل دیگر بیحس شدن انگشتان پاها
ام اس:
این یک بیماری خود ایمنی در سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) است. این بیماری معمولاً با کاهش تعادل، احساس گزگز انگشتان و خارش شدید، گرفتگی و اسپاسم عضلانی و اختلال در کنترل حرکات دست‌ها و پاها همراه است.
سندرم تونل تارسال:
این جایی است که در آن عصب تبییال خلفی در مسیر خود که از فضای بینی استخوان‌های پا عبور می‌کند دچار له‌شدگی می‌شود. این عارضه ممکن است به دلیل التهاب، وجود خارهای استخوانی، آسیب‌دیدگی یا ناهنجاری‌های وضعیتی پا ایجاد شود. شایع‌ترین علائم این بیماری درد تیرکشنده و احساس سوزن سوزنی شدن و بی حسی انگشتان پاها در قسمت داخلی مچ یا کف پا است. علائم با انجام فعالیت‌های مداوم تشدید می‌شوند.
تشخیص
* پزشک در مرحله اول سوابق پزشکی و علائم شما را بررسی کرده و معاینات فیزیکی لازم را انجام می‌دهد. اگر شما دچار سکته مغزی شده باشید یا علائمی مشابه تشنج داشته باشید؛ وی انجام آزمایش‌های تصویری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی را به شما توصیه می‌کند. این آزمایش‌ها به تشخیص خونریزی در مغز و تشخیص سکته مغزی کمک می‌کند.
* ام آر آی و سی تی اسکن همچنین برای تشخیص ناهنجاری‌های ستون فقرات که باعث ابتلا به سیاتیک یا تنگی کانال نخاع می‌شوند کمک می‌کند.
* پزشک معاینه جامعی از پاهای شما به عمل می‌آورد اگر علائم در قسمت پاها متمرکز باشند. این معاینات شامل آزمایش توانایی‌های احساس دما و محرک‌های دیگر در پا و انگشتان پا می‌شود.
* آزمایش‌های دیگر شامل مطالعات هدایتی که به تشخیص جریان الکتریکی منتقل‌شده از عصب‌ها کمک می‌کند می‌شود. الکترومایوگرافی نیز یک آزمایش دیگر است که چگونگی پاسخ عضلات را به تحریک‌های الکتریکی مشخص می‌سازد.
اقدامات درمانی
قبل از این که شما شروع به درمان کنید باید علل زمینه‌ای را شناسایی کنید تا بتوانید روش درمانی مناسب را به کار گیرید.
-
اگر این عارضه مربوط به کفش‌های مورد استفاده باشد باید آنها را عوض کرده و از کفش‌های راحت‌تر استفاده کنید.
-
اگر کف پای شما صاف است یا قوس آن زیاد است با یک پزشک صحبت کنید تا پاهای شما را بررسی کند. پزشک ممکن است استفاده از کفی‌های طبی را برای کمک به حل مشکل شما تجویز نماید و یا پوشیدن نوع خاصی از کفش‌ها را به شما توصیه کند.
-
اگر این حالت به دلیل ابتلا به برخی بیماری‌ها است باید با پزشک صحبت کرده و داروها و اقدامات درمانی مناسب را به کار ببیند. یکی از این بیماری‌ها دیابت است. پزشک ممکن است برای درمان شما مصرف برخی داروها و اصلاح رژیم غذایی را توصیه نماید.
-
اگر شغل شما مستلزم نشستن‌های طولانی مدت است باید هر چند دقیقه یک بار بلند شده و کمی راه بروید.
-
اگر بی حسی انگشتان پای شما چندین روز ادامه یافت یا تشدید شد باید برای تشخیص علت آن به پزشک مراجعه کنید.