هر کسی درد شکمی را در زندگی خود تجربه می کند. سایر اصطلاحات مورد استفاده برای توصیف درد شکم عبارتند از درد شکمی، درد شکم، درد روده و شکم درد است. درد شکمی می تواند خفیف یا شدید باشد. ممکن است پیوسته باشد یا می گیرد و ول میکند درد شکمی می تواند کوتاه مدت (حاد) باشد یا در طی هفته ها، ماه ها یا سال ها (مزمن) رخ دهد.
اگر درد شکمی دارید که شدید است و نمی توانید حرکت کنید ، بدون علتی باعث درد بیشتری شود، یا نمیتوانید بشینید یا موقعیت راحتی پیداکنید ، بلافاصله با پزشک متخصص دردشناسی مشورت کنید.
در صورتی که درد با علائم و نشانه های نگران کننده شامل موارد زیر می شود به پزشک خود مراجعه کنید:
-
درد شدید
-
تب
-
مدفوع خونین
-
تهوع و استفراغ مداوم
-
کاهش وزن
-
پوستی که زرد رنگ است
-
درد شدید شکم هنگام معاینه
-
تورم شکم
علل
درد شکمی دارای علل بالقوه زیادی است. شایع ترین علل - مانند درد های گاز معده، سوء هاضمه یا عضلات کششی - معمولا جدی نیستند. شرایط دیگر ممکن است نیاز به توجه فوری پزشکی بیشتری داشته باشد.در حالی که موقعیت و الگوی درد شکمی می تواند نشانه های مهمی ارائه کند، دوره زمانی آن نیز در تعیین علت آن مهم است.
درد حاد شکم در طول چند ساعت به چند روز برطرف می شود. درد مزمن شکمی ممکن است متناوب، یا اپیزودیک باشد، به این معنی که ممکن است بگیرد و ول کند. این نوع درد ممکن است برای هفته ها یا ماه ها یا حتی سال ها باشد. برخی از شرایط باعث درد پیشرونده می شود که در طول زمان به طور مداوم بدتر می شود.
حاد
شرایط مختلفی که موجب درد حاد شکمی می شوند معمولا با علائم دیگر همراه هستند و طی چندین ساعت تا چند روز به طول می انجامد. عللی که از شرایط جزئی بوده و بدون درمان رفع می شود تا شرایط اضطراری جدی پزشکی، شامل این موارد زیر می شود:
-
آنوریسم آئورت شکمی
-
التهاب آپاندیس
-
کلانژیت (التهاب مجرای صفراوی)
-
کولسیستیت ( التهاب کیسه صفرا)
-
سیستیت (التهاب مثانه)
-
کتواسیدوز دیابتی
-
دیورتیکولیت
-
دوئودنیت (التهاب در قسمت اول روده کوچک)
-
حاملگی خارج رحمی
-
فشار سخت مدفوع (سفت شدن مدفوع که نمیتواند ازبین برود)
-
حمله قلبی
-
صدمه
-
انسداد روده
-
تورفتگی قسمتی از روده در داخل قسمت دیگر (در کودکان)
-
عفونت کلیه (پیلونفریت)
-
سنگ کلیه
-
آبسه کبدی (تشکیل کیسه هایی پراز چرک در کبد)
-
ایسکمی مزانتریک (کاهش جریان خون به روده)
-
لنفادنیت مزانتریک (گره های لنفاوی متورم در برابر غشاء که اندام های شکمی را نگه داشته اند)
-
ترومبوز مزانتریک (لخته خون در یک ورید خون را از روده شما منتقل می کند)
-
التهاب لوزالمعده
-
پریکاردیت (التهاب بافت اطراف قلب)
-
پریتونیت (عفونت زیر جلدی شکم)
-
پلورزی (التهاب غشاء اطراف ریه ها)
-
ذات الریه
-
انفارکتوس ریوی (از دست دادن جریان خون به ریه ها)
-
طحال پاره شده
-
سالپنیگیت (التهاب لوله های فالوپ)
-
مزانتریت اسکلروزیس
-
زونا (عفونت هرپس زوستر)
-
عفونت طحال
-
آبسه طحالی (کیسه های پر از چرک در طحال)
-
کولون پاره شده
-
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
-
گاستروانتریت ویروسی (آنفولانزای معده)
مزمن (متناوب یا اپیزودیک)
اغلب تشخیص علت خاص درد مزمن شکم دشوار است. علائم ممکن است از خفیف تا شدید، بگیرد و ول کند، اما در طول زمان لزوما بدتر نمی شود. شرایطی که ممکن است باعث درد مزمن شکمی شود عبارتند از:
-
آنژین (کاهش جریان خون به قلب)
-
بیماری سلیاک
-
آندومتریوز
-
سنگ کیسه صفرا
-
گاستریت (التهاب پوشش معده)
-
بیماری ریفلاکس معده به مری GERD))
-
فتق دیافراگم
-
فتق کشاله رانی
-
سندرم روده تحریک پذیر
-
میتل اشمرتز (درد مرتبط با تخمک گذاری)
-
درد معده بدون زخم
-
کیست های تخمدان
-
بیماری التهابی لگن (PID) - عفونت ارگان های تولید مثل زنانه
-
زخم گوارشی
-
کم خونی داسی شکل
-
عضله شکمی ضعیف شده یا کشیده شده
-
کولیت زخمی (نوع بیماری التهابی روده)
پیشرفت
درد شکم که به طور مداوم در طول زمان بدتر می شود، اغلب با ایجاد علائم دیگری که معمولا جدی است، همراه است . علل درد پیش رونده شکم عبارتند از:
-
سرطان
-
بیماری کرون
-
طحال بزرگ شده (اسپلنومگالی)
-
سرطان کیسه صفرا
-
هپاتیت
-
سرطان کلیه
-
مسمومیت از سرب
-
سرطان کبد
-
لنفوم غیر هوچکینی
-
سرطان پانکراس
-
سرطان معده
-
آبسه مربوط به لوله رحم و تخمدانی (کیسه های پر از چرک شامل لوله فالوپ و تخمدان)
-
اورمی (افزایش مواد زائد در خون شما)
چه زمانی با اورژانس تماس بگیریم؟
اگر درد شکمی شما شدید و مرتبط با این موارد است با اورژانس تماس بگیرید:
-
تروما، مانند حادثه یا آسیب
-
فشار و یا درد در قفسه سینه
به پزشک سریعاً مراجعه کنید
اگر شما این ویژگی ها را داشته باشید باید به به پزشک مراجعه کنید:
-
درد شدید
-
تب
-
مدفوع خونین
-
تهوع و استفراغ مداوم
-
کاهش وزن
-
پوستی که زرد رنگ است
-
هنگام لمس شکم تندرنیت (احساس درد هنگام معاینه پزشک)
-
تورم شکم
توصیه هایی قبل از مراجعه به پزشک
در صورتی که درد شکمی شما را نگران کرده یا بیش از چند روز طول بکشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در عین حال، راه هایی برای کاهش درد خود پیدا کنید. برای مثال، اگر درد شما با سوء هاضمه همراه باشد، غذاهای کم حجم بخورید. از مصرف داروهای تسکین دهنده درد مانند آسپیرین یا ایبوپروفن (قرص ادویل، موترین آی.بی، و ...) ، چون می تواند سبب تحریک( سوزش) معده شود و ممکن است درد شکمی شما را بدتر کند اجتناب کنید.
در کلینک پروفسور دکتر سیروس مؤمن زاده با بررسی دردهای شکمی شما راه کارهایی جهت کاهش دردهای شما و درمان کامل ارائه می شود.