درد یکی از مشکلات مهم و شایع در افراد سالمند می باشد. شایعترین بیماریهای مزمنی که بطور معمول با درد همراهند عبارتند از التهاب مفاصل (آرتریت)، کمر درد، دردهای استخوانی و سپس دردهای ناشی از بیماریهای قلبی، دیابت، زخم معده، روده و میگرن. سایر علل درد مزمن سالمندان را میتوان به علت بیماریهایی مثل تنگی کانال نخاع، برخی از سرطانها و بیماریهای عصبی دانست.
درد طولانی مدت بسیار آزاردهنده است و باعث تاثیر منفی بر کیفیت زندگی افراد سالمند میشود. همچنین درد مزمن میتواند زمینهساز اختلالات دیگری مثل افسردگی، اضطراب، مشکلات خواب، کاهش اشتها و کم شدن وزن شود که اینها بیشتر زندگی را مختل میکنند
اغلب در سالمندان درد بطور رضایت بخشی ارزیابی و درمان نمی شود؛ در نتیجه ناراحتی عاطفی و جسمانی زیادی ایجاد می کند. در حالی که امکان پیشگیری از بروز درد در افراد سالمند وجود دارد و سالمندان مبتلا به درد مزمن می توانند برای کنترل دردشان از روشهای متنوعی استفاده نمایند.
گام اول برای کنترل موثر درد بدست آوردن اطلاعات درباره درد است. یکی از مهمترین مسائل اخلاقی برای علم پزشکی، نگرانی مربوط به کنترل ضعیف درد در میان سالمندان است.
سالمندان اغلب وسعت کامل دردشان را گزارش نمی کنند که می تواند علل مختلفی داشته باشد. اغلب معتقدند که درد باید تحمل شود، گروهی از ترس مزاحم تلقی شدن درد خود را پنهان می کنند. عده ای نیز معتقدند پزشک باید در باره درد سوال کند تا آنها جواب دهند. در گروهی از بیماران مسن هم اختلالات حسی مثل کاهش شنوایی مانع دادن اطلاعات کافی شود. گاهی نیز ممکن است افراد مسن بعلت اضطراب یا خجالت اطلاعات کافی در مورد درد خود ارائه ندهند.
ارزیابی درد در سالمندان
روش های بررسی کمتری در این سنین وجود دارد. اگر از نظرآگاهی و درک دچار مشکل نباشند مقیاس های مشابه بینایی و عددی در به کار میرود و شاید مقیاس مشابه بیماری بهتر باشد و اگر از لحاظ آگاهی و درد دچار مشکل باشند مقیاس بیان توصیفی درد و مقیاس صورتک های در به کار خواهد رفت.
باید متذکر شویم که:
– درد دلیل بر ضعف یا ناتوانی سالمندان نمی باشد ولی عدم درمان یا کنترل صحیح آن می تواند منجر به ناتوانی شود.
– تجربه درد بخش طبیعی فرایند سالمندی نمی باشد، بلکه نتیجه صدمه یا بیماری است که باید درمان یا کنترل گردد.
– سالمندان به اندازه افراد جوان تحت تاثیر درد و عوارض آن قرار می گیرند.
– یک فرد سالمند بعنوان یک بیمار حق دارد در مورد درد و روش های درمان سوال کند.
– قرص های ضد درد در عین حال که اولین خط درمان بشمار می روند ولی تنها روش درمان درد نمی باشند، رویکردهای ورزشی، استفاده از مکمل های مناسب، مشاوره های روانشناختی، ماساژ، کیسه آ گرم و سرد، تکنیک های آرام سازی می توانند در کنترل درد ، افزایش عملکرد فیزیکی، کاهش استرس و بهبود کیفیت زندگی سالمندان موثر باشند.
– روشهای درمانی مداخله ای جدید مانند بلاک اعصاب، اندام های فوقانی، تحتانی، احشایی( کبد، روده، کلیه و …)، تزریقات در روی اعصاب، مفاصل و محل های مشخص در بدن (نقاط ماشه ای)، درمان با اوزون ، درمان های لیزری، کرایو آنالژزی، فلوروسکوپی و …. این امکان را به متخصصین می دهد تا با حداقل تهاجم درد را بطور چشمگیری درمان یا کنترل نمایند.