درد میانه پشت (یا درد قسمت وسط پشت) به درد یا ناراحتی ستون فقرات ناحیۀ توراسیک اشاره دارد - ناحیهای که پشت را در قسمت میان قفسۀ دنده‌ها و پایۀ گردن شامل می‌شود.
در این ناحیه 12 دیسک اسپاینال (ستون فقرات)، چند مهره و بسیاری عضلات و رباطها وجود دارد. احتمال تحریک یا آسیب دیدگی هر یک از این ساختارها مطرح است که به درد میانه پشت منجر می‌شود.
علل درد میانه پشت
برای بروز درد این ناحیه علل متفاوتی میتواند دخالت داشته باشد که طیفی از جراحت و آسیب دیدگی تا ضعف حالت قرارگیری بدن را شامل میشوند. علل بالقوه عبارتند از:
.1سالخوردگی
احتمال بروز درد در هر قسمت بدن با بالا رفتن سن مردم افزایش مییابد. درد پشت در مردم 30 تا 60 ساله معمول است اما میتواند به مردم در هر سنی آسیب برساند.
علل طبیعی درد پشت در مردم سالمند شامل موارد زیر است:
• کاهش مایع میان مفاصل نخاعی
• کاهش تودۀ عضلانی
• باریک شدن استخوان‌ها
.2ارتریت
ارتریت (آرتروز) دارای اشکال مختلفی است که برخی از آنها میتوانند به پشت لطمه بزنند.
استئوارتریت یک بیماری تباهی مفصل شایع است که فقط در سطح ایالات متحد آمریکا مبتلابآ 30 میلیون نفر است. استئوارتریت باعث می‌شود تا انتهای استخوان‌ها دچار برهم‌ساییدگی شوند که این به درد، تورم و خشکی منجر می‌شود.
اسپوندیلیت انکیلوزان نوعی از ارتریت است که به ستون فقرات لطمه میزند. علایم آن شامل درد و خشکی در ناحیۀ پشت است. به مرور زمان، اسپوندیلیت انکیلوزان باعث می‌شود تا مهره‌ها به همدیگر برخورد کنند که این میتواند به حالت بدن و حرکت تأثیر منفی داشته باشد.
.3شکستگی مهره
احتمال بروز شکستگی در هر یک از مهره‌های میانه پشت در نتیجۀ حوادث ورزشی، تصادف اتومبیل یا سقوط از بلندی وجود دارد.
تخریب بیش از حد ستون فقرات به مرور زمان، مثل مورد ناشی از استئوارتریت نیز میتواند سبب شکستگی مهره شود.
علایم شامل درد شدید است که بر اثر حرکت تشدید می‌شود. اگر آسیب دیدگی به طناب نخاعی آسیب برساند سبب ایجاد مور مور، بیحسی و بیاختیاری ادراری می‌شود. شکستگی‌ها به درمان پزشکی فوری نیاز دارند.
.4فتق دیسک
دیسک‌ها در فاصلۀ بین مهره‌ها قرار دارند، و نقش جاذب شوک را ایفا می‌کنند. دیسک‌ها در عین حال به حرکت کمک مینمایند.
دیسک‌ها پر از مایع هستند و ممکن است دچار پارگی شده یا بیرون بزنند. این وضعیت زیر عنوان فتق دیسک یا پارگی دیسک شناخته می‌شود، و باعث ایجاد فشار بر عصب‌های اطراف می‌شود.
فتق دیسک در میانه پشت همیشه باعث علایم نمیشود اما ممکن است به درد، مور مور یا بیحسی منجر گردد.
.5مشکلات کلیه
مشکلات کلیه میتواند به بروز درد در میانه پشت درست زیر قفسۀ دنده‌ها در هر سمت ستون فقرات منجر شود.
شایعترین علت بروز درد کلیه عفونت‌ها و سنگ کلیه است. علایم اضافی در این مورد شامل موارد زیرند:
• تب
• دشواری در ادرار کردن
• درد در هنگام ادرار کردن
• لرز
• تهوع و استفراغ
.6 عوامل مربوط به سبک زندگی
فقدان تحرک ورزشی به ضعف عضلانی منجر می‌شود که میتوانــد باعث تقویت درد گردد. مردمی که با استفاده از تکنیکهای ناصحیح وزنه بلند می‌کنند نیز ممکن است دچار درد پشت شوند.
تحقیقات نشان دادهاند که مردم مصرف کنندۀ دخانیات نیز در معرض ریسک بالاتری برای ابتلا به درد مزمن پشت قرار دارند. همچنین گمان میرود که مصرف دخانیات جریان رسیدن مواد مغذی به دیسکهای ستون فقرات را با مشکل مواجه می‌کند که این خود ریسک درد، انحطاط دیسک و آسیب دیدگی آن را افزایش میدهد.
.7کشیدگی یا پیچ خوردگی عضله
بلند کردن اشیاء سنگین به شکل مکرر یا حمل آنها به شکل ناصحیح میتواند باعث شود که عضلات و رباطها در ناحیۀ پشت دچار کشیدگی یا پارگی شوند.
.8چاقی
داشتن اضافه وزن یا چاق بودن فشار بیشتری بر عضلات، استخوان‌ها و دیگر ساختارهای پشت وارد می‌کند.
در یک متا آنالیز بر روی تقریباً 100 مطالعه، پی برده شد که چاقی باعث افزایش ریسک درد پشت می‌شود.
.9استئوپوروزیس
استئوپوروزیس نوعی بیماری استخوان است که باعث شکنندگی استخوان‌ها می‌شود. استئوپوروزیس هنگامی بروز می‌کند که بدن به قدر کافی استخوانهای تازه تولید نمیکند یا قادر به جایگزینی تودۀ استخوانی از دست رفته نیست.
تقریباً 54 میلیون نفر فقط در ایالات متحد آمریکا دچار استئوپوروزیس بوده یا در خطر ابتلاء به آن هستند.
مردم دچار استئوپوروزیس در ناحیۀ پشت ممکن است به علت فشار یا شکستگی فشاری دچار درد میانه پشت شوند.
.10ضعف حالت
حالت ناصحیح بدن در هنگام نشستن یا ایستادن یکی از علل پیشتاز در ایجاد درد پشت است. قوز کردن فشار بر ستون فقرات را افزایش میدهد و به کشیدگی عضلات منجر می‌شود زیرا آنها سعی می‌کنند تا تعادل را برقرار کنند.
.11مشکلات سلامت روانی
مردم دچار افسردگی یا اضطراب گرایشی به افزایش ریسک ابتلا به درد پشت نشان میدهند.
تحقیقات نشان دادهاند که در مقایسه با مردم غیر مبتلا به افسردگی، مردم دچار افسردگی 30 درصد بیشتر محتمل است که دچار درد پشت شوند.
.12اسکولیوز
اسکولیوز باعث تاب برداشتن ستون فقرات به پهلوها می‌شود. اسکولیوز به توزیع نامناسب وزن در کل قسمت پشت منجر شده و ممکن است سبب ایجاد درد میانه پشت گردد.
.13تومور
اگر توموری در قسمت میانه پشت رشد کند، میتواند به تنظیمات ستون فقرات آسیب برساند و بر عصب‌ها، عضلات و رباط‌های مجاور فشار وارد کند.
درمان
درمان درد میانه پشت به علت زیربنایی بروز درد بستگی دارد. دکترها معمولاً استراحت در خانه را به عنوان قدم اول توصیه می‌کنند اما ممکن است مداخلات پزشکی و جراحی با لیزر را نیز در صورت نیز مد نظر قرار دهند.
مداوای خانگی
روش‌های درمان درد میانه پشت در محیط خانه شامل موارد زیر است:
درمان کنتراست
استفادۀ متناوب از کمپرس سرد و گرم (سرمادرمانی و گرمادرمانی) میتواند در مورد بسیاری از انواع درد میانه پشت تسکین ایجاد کند.
استفاده از مسکنهای ضد درد غیر نسخه‌ای
ایبوپروفن (ادویل) یا ناپروکسن (الیو) میتواند باعث تسکین درد و تورم شود.
بهبود حالت
باید ضعف حالت قرارگیری بدن برای تخفیف درد پشت تصحیح شود. تمرینات مربوط به تصحیح این حالت عبارتند از:
• ایستادن با به عقب گرفتن شانهها
• دولا دولا راه رفتن
• ایجاد وقفه در فواصل نشستن یا کاربرد کامپیوتر
محلهای کار باید به شکل ارگونومیک برای سلامت پشت بهینه‌سازی شود. مردم باید ارتفاع و حالت صندلی، میز، صفحه نمایش کامپیوتر، صفحه کلید، و موس خود را بر مبنای نیاز تنظیم کنند.
ورزش
برخی از ورزش‌ها میتوانند به کشش و قدرت بخشی به عضلات میانه پشت برای درمان یا پیشگیری از درد کمک کنند.
حرکات کششی مناسب شامل موارد زیر است:
• حرکت گربه - گاو: روی دستها و زانوهای خود قرار گیرید. سپس در حد امکان پشت خود را به حالتی شبیه گربه قوس دهید پیش از اینکه پشت خود را در حالتی U شکل قرار دهید.
• حالت کبری: به حالت درازکش بر زمین بخوابید، از دستهای خود برای بلند کردن و ایجاد حالت کشش در پشت استفاده کنید.
• چرخش در حالت نشسته: با پاهای روی هم انداخته بنشینید، قسمت بالاتنه را به راست بچرخانید، دست چپ را روی زانوی راست قرار دهید. حرکت را در جهت مقابل تکرار کنید.
تمرینات مفید عبارتند از:
• فعالیتهای کمفشار: گزینه‌های مناسب شامل پیادهروی، یوگا و شنا است.
• ورزشهای تقویت هسته: کار بر روی عضلات پشت و شکم به تقویت پشت کمک می‌کند.
مردم باید پیش از آغاز هر گونه رژیم ورزشی با پزشک یا فیزیوتراپیست مشورت کنند.
درمانهای پزشکی
در صورتی که درد پشت پس از گذشت چند روز کماکان ادامه داشته باشد یا به مداوای خانگی جواب ندهد، فرد باید به پزشک متخصص مراجعه کند.
درمانهای در دسترس برای درد میانه پشت شامل موارد زیر است:
• داروهای تجویزی شامل ضد دردها، شل کنندههای عضلانی یا تزریق استروئیدها
• فیزیوتراپی شامل ورزش و ماساژ
پیشگیری
تمامی موارد درد میانه پشت قابل پیشگیری نیست اما موارد مندرج در زیر میتوانند ریسک آسیب دیدگی را کاهش دهند:
• نگه داشتن وزن در محدودۀ سالم. چاق بودن یا اضافه وزن داشتن فشاری اضافی بر عضلات پشت ایجاد می‌کند.
• خوابیدن به پهلو یا یک طرف پشت. مردمی که به روی شکم میخوابند ممکن است دچار ناهماهنگی ساختار ستون فقرات شوند. بهترین کار خوابیدن به پشت یا به پهلو در حالتی است که بالشی بین زانوها قرار داده شده باشد.
• تمرین حالت صحیح. راست بایستید، شانهها را به سمت عقب متمایل کنید و لگن را در وضعیت خنثی نگه دارید.
• رعایت ارگونومی محیط کار. مطمئن شوید که کامپیوترها در موقعیت مناسب قرار دارند، از نشیمنگاه دارای جای استراحت برای دست و تقویت کنندۀ کمر استفاده کنید و کفشهای مناسب بپوشید.
• در هنگام بلند کردن وزنه با دقت عمل کنید. در حد امکان از بلند کردن وزنههای سنگین خودداری کنید. در هنگام بلند کردن وزنه پشت را صاف نگه دارید و زانوها را خم کنید.
• از فیزیوتراپی استفاده کنید. از فیزیوتراپیست یک برنامۀ شخصی شده برای بهبود حالت قرارگیری بدن، قدرتبخشی بخش هستهای بدن و حرکت بخواهید.
علایم
علایم درد میانه پشت به میزان زیادی به علت زیربنایی بروز درد بستگی دارد. برخی علایم شایع در این مورد عبارتند از:
• حس سوزش
• درد رنجور کننده یا خفقانآور
• درد تیز یا نیشدار
• سفتی یا خشکی عضلات
علایم شدیدتر شامل موارد زیر است:
• حس مور مور در بازوها، قفسه سینه یا پاها
• درد قفسۀ سینه
• بیاختیاری ادراری
• بیحسی
• ضعف
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورت ادامۀ هر یک از علایم ذکر شده به مدت بیش از 3 روز به ویژه جواب ندادن آنها به مداوای خانگی فرد باید به پزشک مراجعه کند.
علایم درد شدید پشت که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد شامل موارد زیر است:
• حس مور مور در بازوها، قفسۀ سینه یا پاها
• درد قفسۀ سینه
• بیاختیاری ادراری
• بیحسی
• ضعف
مردم در صورت بروز درد پشت بر اثر سقوط، برخورد یا انواع دیگر آسیب دیدگی باید مورد مراقبت‌های فوری پزشکی قرار گیرند.