شاک ویو تراپی یک روش درمانی نسبتا جدید در درمان‌های ارتوپدی و توانبخشی است. این روش دارای تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا می‌باشد و یک روش کاملا غیر جراحی است که از آن برای درمان تاندنیت (التهاب تاندون‌ها) خار پاشنه، بورسیت، تاندنیت کلسیفیک (Calcific Tendonitis) ، سندرم روتاتور کاف (آسیب تاندون‌های شانه) و آرنج گلف بازان و تنیس بازان (کشیدگی تاندون آرنج) استفاده می‌شود. شاک ویو درمانی یک روش درمانی است که در آن از جریان امواج صوتی برای شکستن بافت‌های فیبروزی (که در جای زخم و آسیب تشکیل می‌شوند) و بازیابی گردش خون در بافت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود.
ما در کلینیک تسکین، خدمات شاک ویو تراپی را برای طیف وسیعی از مشکلات و آسیب‌های اسکلتی-عضلانی ارائه می‌دهیم. این روش درمانی خصوصا در مواردی به کار می‌رود که آسیب‌دیدگی در محل اتصال بافت‌های نرم (تاندون و رباطها) به استخوان باشد.
نواحی که اغلب می‌توان به طور موفقیت آمیزی با شاک ویو درمان نمود عبارتند از:
-
پا: التهاب تاندون فاسیت پلانتار در کف پا، خار پاشنه، التهاب تاندون آشیل
-
زانو: تاندونیت کشکک زانو، زانوی جهندگان و درد ساق پا
-
آرنج: آرنج تنیس بازان و آرنج گلف بازان
-
شانه: کلسفیکیشن تاندون شانه (رسوب کلسیم) و التهاب تاندون روتاتور کاف شانه
-
لگن: بورسیت تروکانتر
-
عضلات: نقاط ماشه‌ای تریگر پوینت (نقاط دردناک) در سرتاسر بدن و تنش‌های عضلانی
-
استخوان: شکستگی فشاری، جوش نخوردن یا دیر جوش خوردن استخوان
-
عصب‌ها: مورتون نوروما
امواج شاک ویو
شاک ویو، نوع بسیار خاصی از امواج فشاری هستند که به طور ناگهانی از فشار بالا به فشار پایین و بالعکس، تغییر حالت می‌دهند و این تغییر حالت سریع‌تر از سرعت امواج صوت اتفاق می‌افتد. این امواج در بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌شوند و برای تولید این امواج مکانیکی در بافت‌های بدن از اعمال امواج صوتی کاملا اختصاصی استفاده می‌شود.
امواج شاک ویو در پزشکی مدرن به عنوان یک درمان جایگزین برای جراحی در برخی از مشکلات و آسیب‌دیدگی‌ها به کار می‌رود. امواج شاک ویو برعکس آن چیزی که اسم آن‌ها تداعی می‌کند، الکتریکی نیستند. همچنین نباید این امواج را با سایر امواج صوتی و الکتریکی که در پزشکی به کار می‌روند مانند TENS، اولتراسوند، IFC یا محرک‌های عضلات اشتباه گرفت.
مزایای شاک ویو تراپی چیست؟
شاک ویو تراپی یک روش درمان نسبتا جدید است که پزشکان از آن برای درمان دردهای اسکلتی عضلانی استفاده می‌کنند. مزایای این روش در مقایسه با سایر روش‌های درمانی عبارتند از:
-
کاهش سریع درد
-
عدم نیاز به دارو
-
اجتناب از انجام جراحی و اعمال بیهوشی
-
بدون عوارض جانبی
-
بدون ریسک بروز آلرژی
-
تسریع روند درمان
-
تاثیرگذاری بالا برای دردهای مزمن
مشکلات و آسیب‌هایی که با شاک ویو تراپی درمان می‌شوند عبارتند از:
-
تاندنیت کلسیفیک (تجمع کلسیم در تاندون)
-
بونیون و انگشت چکشی
-
شاک ویو خار پاشنه
-
آرتروز
-
تاندنیت (التهاب تاندون)
-
پارگی و کشیدگی رباطها
-
سندرم فشار به شاخه‌های عصبی
-
درد کمر و سیاتیک
-
سندرم تونل کارپال
-
بورسیت
-
آسیب شلاقی گردن
-
اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
-
تنوسینوویت (التهاب غلاف اطراف تاندون)
-
درد کف پا (التهاب تاندون فاسیت پلانتار در کف پا)
-
برآمدگی پشت پاشنه پا
-
مورتون نوروما
-
یبوست مزمن (نوروژنیک)
-
عفونت ادراری مزمن UTI) نوروژنیک)
-
پودندال عصبی
-
کپسولیت چسبنده (چسبندگی پس از جراحی)
-
درد گردن
-
فرسایش دیسک‌ها (بیرون زدگی دیسک ستون فقرات)
-
شانه یخ زده (خشکی و بی‌حرکتی مفصل شانه)
-
سردرد
-
سندروم ایلیوتیبیال باند
-
چسبندگی بافت‌ها پس از جراحی تعویض مفصل
-
پروستاتیت (نوروژنیک)
-
سیاتیک
-
درد ساق پا
-
دررفتگی شانه
-
سندروم ایمپینجمنت یا گیر افتادگی روتاتور کاف شانه
-
جدا شدن شانه
-
تورم و اِدِم
-
سندرم تونل تارسال
-
درد انگشتان پا و زیر پنجه(متاتارسالژی)
-
تاندونوز (یا آسیب مزمن تاندون یا تاندونیوپاتی)
-
سندرم انسداد خروجی قفسه سینه (نشانگان دنده گردنی)
-
انگشت ماشه‌ای یا تریگر فینگر
انواع شاک ویو تراپی
* شاک ویو تراپی شعاعی:
امواج شاک ویو به صورت شعاعی منتشر می‌شوند و هرچه بیشتر در عمق بافت نفوذ می‌کنند، شعاع و عمق آن‌ها بیشتر می‌شود. این نوع شاک ویو تراپی برای درمان اختلالات عضلانی شدید و آسیب‌های پیشرفته‌ی تاندون و رباط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
* شاک ویو تراپی متمرکز:
این امواج پراکنده نمی شوند بلکه با همان الگوی مشابه از سر بیم دستگاه منتشر شده و حرکت می‌کنند. امواج متمرکز شاک ویو برای درمان آسیب‌های کوچک اما متمرکز مانند تاندنیت مزمن و خارپاشنه مناسب هستند. به کارگیری امواج شاک ویو نیازمند داشتن مهارت بالا از سوی تراپیست است، چرا که انتشار امواج شاکویو با زاویه‌ی اشتباه موجب می‌شود که بافت آسیب‌دیده تحت درمان قرار نگیرد و نهایتا درمان بی‌نتیجه بماند.
هر روی این روش‌ها دارای مزایا و معایب خاص خودشان هستند و پزشک شما با توجه به آسیبی که دارید و شرایط خاص شما، روش مناسب‌تر را برای شما انتخاب می‌کند.
موفقیت و نتیجه بخش بودن هر درمان شاکویوتراپی، مستقیما به دانش و مهارت پزشک شما و همچنین کیفیت دستگاه مورد استفاده، بستگی دارد.
شاک ویو تراپی چگونه انجام می‌شود؟
پزشک متخصص امواج شاک ویو را، با استفاده از دسته‌ی دستگاه که به نحو اختصاصی طراحی شده است و امواج شاک ویو با انرژی و پالس قوی را در فرکانس بالا تولید می‌کند، به نقاط خاصی از بدن اعمال می‌کند. امواج شاک ویو به طور مستقیم و به نحو کنترل شده‌ای بر روی ناحیه آسیب‌دیده اعمال می‌شوند. هنگامی که سر دستگاه شاک ویو با بدن تماس پیدا می‌کند، امواج صوتی قوی شروع به انتشار می‌کنند.
فشار ناشی از این امواج به داخل بافت‌های نرم نفوذ می‌کند و موجب تحریک سلول‌هایی می‌شود که مسئول بازسازی بافت‌های استخوانی و بافت‌های نرم هستند.
مولکول‌های گازی ایجاد شده در محیط آسیب‌دیده، موجب افزایش فشار بر روی بافت‌هایی می‌شود که دچار اختلال شده‌اند و در این بافت‌ها حفره‌هایی را ایجاد می‌کنند که به این پروسه "کویتیشن" گفته می‌شود.
حفره‌های ایجاد شده در بافت دارای فشار داخلی کمی هستند و بنابراین این فضاها سریعا بر اثر فشار فضای اطراف جمع می‌شوند و یک موج انفجاری در بافت ایجاد می‌کنند. برای تجسم کردن این اثر، تصور کنید که یک کش لاستیکی را می‌کشید و سپس آن را رها می‌کنید. موج انفجاری ایجاد شده در نتیجه‌ی رها کردن کش لاستیکی، مانند اثر امواج شاک ویو می‌باشد.
برخی از بیماران در حین انجام شاک ویو تراپی کمی احساس ناراحتی می‌کنند، اما به طور کلی این درمان درد زیادی ندارد و همه‌ی بیماران به خوبی آن را تحمل می‌کنند. این ناراحتی کم معمولا در اول درمان حس می‌شود اما با برطرف شدن حساسیت بافت‌ها این احساس درد به تدریج محو می‌شود.
تاثیرات شاک ویو تراپی بر اختلالات اسکلتی - عضلانی
پدیده‌ی کویتیشن تنها زمانی رخ می‌دهد که دستگاه شاک ویو، امواج آکوستیک را به بدن بفرستند. عضلات، تاندون‌ها و رباط‌های سالم توسط امواج شاک ویو تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند و به سادگی، فشار‌های ناشی از شاک ویو را جذب خود می‌کنند. چسبندگی‌های زیر جلدی که بر اثر تشکیل تارهای فیبروزی در عضلات و تاندون‌ها و لیگامنت‌ها ایجاد شده است، نمی توانند فشار ناشی از امواج شاک ویو را تحمل کنند . امواج مداوم شاک ویو شروع به گسستن اینتارهای فیبروزی می‌کند و آن‌ها را می‌کشد و بدین ترتیب در مناطقی که قبلا گردش خونی وجود نداشته، خون جریان پیدا می‌کند.
در نتیجه‌ی انتشار امواج شاک ویو، مواد شیمیایی محرک درد که مواد زائد ناشی از واکنش‌های متابولیسمی سلول‌ها هستند، از داخل سلول‌ها آزادسازی می‌شوند و به همین دلیل درد بیمار فورا کاهش پیدا می‌کند.
رسوبات کلسیمی نیز شکسته می‌شوند و به حالت مولکولی اولیه در می‌آیند و در نتیجه، توسط سیستم لنفاوی بدن جذب شده و از این ناحیه دفع می‌شوند. در ادامه، ترکیب مولکولی این کلسیم‌ها نیز شکسته می‌شود و به مولکول‌های مجرد کلسیم تبدیل می‌شوند و به ذخایر استخوانی بازمی‌گردند و بدین ترتیب کلسیم بازیافت می‌شود.
بر اثر فشار شدیدی که در نتیجه‌ی موج انفجاری حاصل از گازهای درون بافتی و همچنین انتشار امواج شاک ویو ایجاد می‌شود، التهابات دردناک به سرعت برطرف می‌شوند.
عوارض جانبی
شاک ویو هیچ عوارض جانبی بر استخوان‌ها و شاخه‌های عصبی ندارد، چرا که این اجزا می‌توانند به راحتی فشار ناشی از امواج شاکویو را تحمل کنند.
درمان با شاک ویو تراپی چقدر طول می‌کشد؟
بسته به نوع آسیبی که قرار است درمان شود، هر جلسه‌ی شاک ویو تراپی بین 10 تا 15 دقیقه طول می‌کشد. به طور کلی بین 3 تا 5 جلسه‌ی درمانی با فاصله‌ی یک هفته بین جلسات انجام می‌شود.