سردرد سرویکوژنیک دردی است که در گردن ایجاد میشود، اگرچه شخص مبتلاء به آن درد را در سر خود احساس میکند.
سردرد سرویکوژنیک نوعی سردرد ثانویه است. سردردهای ثانویه آن دسته از سردردها هستند که بر اثر یک علت زیربنایی مثل آسیبدیدگی گردن، انواع عفونت یا بالا بودن شدید فشار خون (هیپرتانسیون) ایجاد میشوند. این مشخصات آنها را از سردردهای اولیه مثل میگرن و سردردهای خوشهای متمایز میکند.
درد ناشی از یک مورد سردرد سرویکوژنیک در گردن و پشت سر شروع شده و به سمت جلو سر انتشار پیدا میکند. مردم ممکن است سردرد سرویکوژنیک را با میگرن و سردردهای تنشی که هر دو سبب ایجاد درد گردن میشوند، اشتباه بگیرند.
علایم سردرد سرویکوژنیک
به طور معمول مردم مبتلاء به سردرد سرویکوژنیک دچار سردرد به همراه درد گردن و خشکی گردن میشوند. برخی حرکات گردن میتواند باعث تحریک سردرد سرویکوژنیک شود.
در بیشتر موارد سردرد سرویکوژنیک در یک طرف سر ایجاد میشود، که از قسمت پشت سر و گردن شروع شده و به سمت جلو انتشار مییابد.
برخی از دیگر نشانههای سردرد سرویکوژنیک شامل موارد زیر است:
• کاهش دامنه حرکتی گردن
• درد در یک سمت صورت یا سر
• درد و خشکی گردن
• درد در اطراف چشمها
• درد گردن، درد شانه یا درد دست در یک سمت بدن
• سردرد که به تحریک حرکات یا حالات قرارگیری گردن ایجاد میشود
• حساسیت نسبت به نور و صدا
• تهوع
• تاری دید
چه چیزی سبب سردرد سرویکوژنیک میشود؟
سردرد سرویکوژنیک نتیجه مشکلات ساختاری در گردن و اغلب ناشی از وجود مشکلاتی در مهره انتهایی ستون فقرات موسوم به مهره سرویکال (گردنی) و به ویژه مهره C2-3 است.
برخی از مردم به علت کار یا شغل خود که در آن فشار زیادی بر گردن تحمیل میشود دچار سردرد سرویکوژنیک میگردند. این مشاغل آرایشگری، کارهای یدی و رانندگی را شامل میشود.
مردم در عین حال ممکن است پس از آسیب دیدن گردن دچار سردرد سرویکوژنیک شوند. این وضعیت به عنوان حرکت شلاقی بیشتر شناخته شده است.
چند اختلال پزشکی شامل موارد زیر میتوانند سبب سردرد سرویکوژنیک شوند:
• تومورها
• شکستگیها
• عفونتها
• ارتریت ستون فقرات فوقانی
• حرکت شلاقی یا دیگر آسیبدیدگیهای گردن
درمان سردرد سرویکوژنیک
درمان سردرد سرویکوژنیک بر رفع علت درد تمرکز میکند. درمان بسیار وابسته به شخص و شدت علایم مبتلابه وی است.
برخی درمانها برای سردرد سرویکوژنیک شامل موارد زیر است:
•دارو درمانی
پزشک ممکن است داروهای ضد درد غیر نسخهای را برای تخفیف علایم دردناک یا ناراحت کننده تجویز کند. داروهای مورد استفاده برای درمان سردرد سرویکوژنیک عبارتند از:
• داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) مثل آسپیرین یا ایبوپروفن
• شل کنندههای عضلانی
• داروهای ضد تشنج
• داروهای ضد افسردگی
فیزیوتراپی
از آنجا که وجود یک مشکل ساختاری در گردن معمولاً عامل ایجاد سردرد سرویکوژنیک محسوب میشود، فیزیوتراپی درمان مؤثری برای این گروه از سردردها محسوب میگردد.
مردم میتوانند برای ایجاد یک برنامه درمانی تخصصی شده با پزشک درد شناس همکاری کنند. در نخستین ویزیت، پزشک درد شناس نسبت به شناسایی منبع درد اقدام میکند. از این هنگام به بعد، پزشک میتواند بافت نرم را تحریک کرده و مفاصل را برای تسکین علایم دردناک به اطراف حرکت دهد.
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS)
دستگاههای TENS از الکترودهای کوچک متصل شده به پوست برای ارسال پیامهای کوچک الکتریکی با هدف تحریک عصبهای مجاور منبع درد استفاده میکنند. TENS میتواند به برخی از مردم مبتلاء به سردرد سرویکوژنیک کمک کند. تسکین حاصل از کاربرد این روش چندان طولانی مدت نیست.
قطع رادیوفرکانسی
مردم دچار سردردهای مزمن ممکن است از این روش سود ببرند. در روش مزبور که نورولیز رادیوفرکانسی نیز نامیده میشود، از امواج رادیویی برای حرارت دادن نوک یک سوزن استفاده میگردد. سپس پزشک سوزن حرارت داده شده را به عصب مسبب درد میرساند. گرمای موجود در نوک سوزن به شکل مؤثری عصب دردناک را از بین برده در توانایی آن برای ارسال پیامهای درد به مغز اختلال ایجاد میکند.
بلوک عصب
پزشک میتواند داروهای بیحسی درد را به داخل عصبها و مفاصل موجود در سر و گردن تزریق کند. این کار اغلب باعث تسکین درد شده و به تعیین منبع ایجاد درد کمک میکند.
عوارض سردرد سرویکوژنیک
در صورت عدم درمان سردرد سرویکوژنیک میتواند ناتوان کننده ظاهر شود. برخی از مردم همچنین ممکن است دچار سردرد سرویکوژنیک مزمن یا برگشت کننده شوند. اگر چنین اتفاقی برای کسی بیفتد شخص باید برای دسترسی به گزینههای درمانی به پزشک متخصص درد شناس مراجعه کند.
چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم
در صورتی که کسی در کنار سردرد با موارد زیر مواجه شده باشد باید به پزشک مراجعه کند:
• درد شدید
• تب
• راش
• تهوع یا استفراغ
• گیجی
• مشکلات تکلم
• کاهش بینایی
• دشواری راه رفتن
• ضعف عضلانی
خلاصه
سردرد سرویکوژنیک نوعی سردرد ثانویه است که بر اثر وجود مشکلاتی در گردن ایجاد میشود. علل سردرد سرویکوژنیک شامل بدشکلگیری مهره سرویکال، آسیبدیدگی گردن، التهاب و دیگر اختلالات پزشکی است.
در صورت عدم درمان سردرد سرویکوژنیک ممکن است تشدید شده و ناتوان کننده گردد. مردم ممکن است سردردهای مزمن و برگشت کنندهای را تجربه کنند که به دارو پاسخ نمیدهند.
مردم مبتلا به سردرد سرویکوژنیک میتوانند با پزشک برای ایجاد یک پلن درمانی جامع که علایم دچار آنان را هدف قرار میدهد کار کنند.