درد کمر یکی از رایج ترین دلایلی است که مردم به پزشک مراجعه میکنند یا کار خود را از دست می دهند و علت اصلی ناتوانی در جهان استت و علت مصرف بسیاری از مسکنها هستند. افرادی که سیاتیک یا دیسک کمر دارند هر از گاهی این درد به سراغشان میآید.اکثر افراد حداقل یک بار به درد کمر مبتلا میشوند که اگر پیشگیری ناکام باشد، درمان خانگی ساده و مکانیک بدن مناسب اغلب شما را در عرض چند هفته بهبود می بخشد و آن را حفظ می کند.
هرچه جوامع متمدنتر میشوند، میزان بروز کمر درد نیز افزایش مییابد؛ چراکه زندگی ماشینی، بیتحرکی، ورزش نکردن، نشستن طولانی مدت پشت میز یا رانندگی کردن طولانی مدت و... از عوامل افزایش بروز کمردرد هستند.
در چنین دردهایی ناشی از دیسک کمر یا سیاتیک حتی وقتی کمردرد شدید باشد و به دکتر مراجعه کنید پزشک مسکن و ویتامین تجویز و بیشتر استراحت را توصیه میکند. به همین دلیل وقتی کمردردهای دیگری بروز میکند شخص با فکر این که مجدد کمردردش عود کرده است، سعی میکند درمانهای قبلی را انجام دهد. در حالی که این کمردرد با کمردرد ستون فقرات فرق دارد و درمان آن متفاوت و نیازمند مراجعه فوری به پزشک است.
۶ نوع کمردرد که نیازمند رسیدگی یا حتی گاهی جراحی است به دلیل اهمیت مراجعه به پزشک در نتنوشت امروز بررسی میشود.
آپاندیسیت
علائم معمول آپاندیس تهوع، استفراغ و درد شدید در ناحیه سمت راست پایین شکم است. ولی در بعضی از افراد آپاندیس به جای جلوی شکم در پشت نزدیک کلیه سمت راست قرار میگیرد به همین دلیل این افراد درست دردی مشابه انواع کمردرد را تجربه میکنند. آپاندیس وقتی عفونی می شود درد میگیرد و باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. در غیر این صورت آپاندیس میترکد و عفونت وارد احشا شکمی میشود که شوک به دنبال دارد و گاهی به مرگ منجر میشود.
به همین دلیل اگر چنین دردی داشتید و در طول ۲۴ ساعت ادامه داشت به سرعت به پزشک مراجعه کنید. چون خیلی وقتها عفونی شدن آپاندیس فقط با درد همراه است و حتی تا چند روز ممکن است تهوع یا استفراغ بروز نکند.
دردهای رحمی
دردی که با کشیده شدن رحم به عقب بعضی از خانم ها تجربه میکنند و درست شبیه به کمردرد ستون فقرات است. این درد هنگام عادت ماهانه و انقباضات رحمی بروز می کند. این درد هم به قسمت پشت و پایین کمر میرسد و بیشتر خانمها آن را با دیسک کمر اشتباه میگیرند. در بعضی از خانمها کیستهای رحم به ماهیچه و اعصاب کمر فشار آورده باعث به وجود آمدن دردی شبیه به کمردرد میشود. گاهی درد پایین کمر به دلیل آندومتریوز به وجود می آید. وضعیتی که در آن بعضی از بافتهای رحم بر روی لگن رشد میکند. اگر سابقه چنین دردهایی دارید حتما به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
آئورت شکمی
به این بیماری آئورت آنوریسم Aortic Aneurysm هم گفته میشود و زمانی رخ می دهد که قسمتی از دیواره آئورت ضعیف می شود. علت این بیماری دقیقا مشخص نیست. ولی فردی که به آن مبتلا شده دارای دردهای شکمی است که به قسمت پشت کمر هم میرسد.
این بیماری بیشتر در مردان بالای ۶۰ سال و سیگاریها یا کسانی که دارای کلسترول بالا هستند دیده میشود. هر دردی در ناحیه پشت کمر در این اشخاص باید جدی گرفته شود.
پوکی استخوان
این بیماری به دلیل آن که سالها علائمی از خود نشان نمیدهد به بیماری خاموش نیز معروف است. در افرادی که بیماری علائم اصلی خود را نشان نمیدهد کمردرد بیشتر مشاهده میشود. این بیماری باعث ضعیف و پوک شدن استخوانها میشود. در واقع بافت سفت و سخت استخوانها حالتی پوک به خود میگیرد و استخوان به راحتی میشکند. پس از شکسته شدن هم ترمیم بافت به سختی میسر است. پوکی استخوان گاهی با ترک خوردگیهایی همراه است که شخص متوجه نمی شود. ولی همین ترک خوردگی ها باعث خم شدن ستون فقرات و کوتاهی قد و درد در کمر می شود. اگر شخص در قسمت میانی یا پایینی ستون فقرات درد دارد باید تحت درمان قرار گیرد تا با استفاده از دارو از گسترش بیماری جلوگیری شود. این بیماری بیشتر در خانم ها و پس از یائسگی مشاهده میشود.
آرتریت
آرتریت یا ورم مفاصل نیز دردهایی شبیه به کمردرد دارد. علت آن هم فشار زیادی است که به کمر وارد می شود. این بیماری علاوه بر کمردرد علائم دیگری مثل تورم، خشک و سفت شدن و درد مفاصل دارد. دلیل آن هم از بین رفتن غضروف بین مفاصل است که مثل بالشتکی باعث حرکت لغزان استخوان های به هم پیوسته می شود. با از بین رفتن این غضروف بالشتک مانند استخوانها به هم برخورد میکند و درد و تورم ایجاد میشود.
سنگ کلیه
بعضی از مواد شیمیایی ادرار مثل سیمان به هم می چسبد و کریستالی میشود و سنگ کلیه را ایجاد می کند. وقتی سنگ ها میخواهند از طریق ادرار دفع شوند به علت حرکت سنگها در مجاری ادرار درد زیادی در کمر به وجود می آید. درد کلیه بسیار شدید و مثل یک چاقوی تیز برنده است که از کنار شکم شروع شده و به پایین و پشت کمر میرسد. علائم دیگری مثل تهوع، استفراغ، تب و ادرار خونی با این درد همراه است که نشان دهنده وجود سنگ در کلیه است.
این درد یکی از بدترین دردهای کمر است و شخص به منظور جلوگیری از صدمه دیدن کلیه و مجاری ادرار باید هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کند.
چرا دیسک کمر میگیریم؟
دیسکهای بین مهرهای نیز با از دست دادن آب خود یا در اثر وارد شدن یک فشار( طولانی مدت نشستن )، کیفیت طبیعی عملکرد خود را از دست میدهند. با وارد کردن فشار، دیسک سیاه شده و خاصیت نرم و ضربهگیری خود را از دست میدهد. در این حالت با کوچکترین ضربه وارد شده، پاره میشود. زمانیکه دیسک دچار پارگی شود، درصدد بیدرونزدگی قرار میگیرد که معروف به بیماری دیسک است. این بیرونزدگی میتواند در ناحیه گردن یا کمر رخ دهد. بیماری دیسک در بعضی از مهرهها شایعتر است. برای مثال در انتهاییترین مهرهها (مهرههای چهار و پنج) در کمر شایعترین جایی است که دیسک دچار بیرونزدگی میشود.
دردهای سیاتیکی
درد پارگی دیسک با بیرونزدگی آن متفاوت است. افرادی که دچار پارگی دیسک شدهاند، کمردردی مبهم دارند که با هیچ مسکنی درد آنها ساکت نمیشود. در بیرون زدگی دیسک (هرنی دیسک)، اگر بیرونزدگی در وسط کمر باشد، درد آن روی کانال و ریشههای نخاع فشار میآورد و میتواند در هر دو پا انتشار یابد. همچنین این بیرونزدگی میتواند یکطرفه باشد و روی سمت چپ یا راست کمر فشار وارد کند و ورودی اعصاب را تحریک کند. این نوع دردها معمولا به دردهای سیاتیک معروف هستند. در این حالت بیمار درد را در پاهای خود حس میکند و شکایتی از کمردرد ندارد. این درد میتواند با گزگز و خوابرفتگی نیز همراه باشد. در مراحل پیشرفتهتر ضعف عضلانی پاها و لنگش آنها را مشاهده میکنیم.
کمردردهای ناشی از پوکی استخوان
بخش دیگری از کمردردها ناشی از پوکی استخوان و آرتروز است. معمولا پوکی استخوان به تنهایی موجب کمر درد نمیشود. زمانیکه میزان پوکی استخوان شدت یابد، موجب شکستگیهای میکروسکوپی داخل استخوانها میشود و درد کمر ظاهر میشود. پوکی استخوان خیلی شدید نیز با شکستگی و فرورفتگی مهره، خود را نشان میدهد. عکسبرداری، سیتیاسکن و یا امآرآی از روشهای تشخیصی این نوع کمر درد به شمار میآیند. درد کمر در این حالت شدید است و موقع خواب و تغییر حالت و از جا بلند شدن این درد حس میشود. این نوع عارضه باید در مراحل اولیه درمان شود تا موجب قوز یا گوژپشتی نشود.
جلوگیری از کمردرد
گام هایی برای کاهش خطر ابتلا به کمر درد به طور عمده برای رفع عوامل خطرزا وجود دارد:
ورزش: ورزش منظم به ایجاد قدرت و کنترل وزن بدن کمک می کند. فعالیت های هوازی که بدن تحت تاثیر آن قرار می گیرد، می توانند سلامت قلب را تنظیم کرده و از کمر درد جلوگیری کند. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با یک متخصص بهداشت و درمان صحبت کنید.
- رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین D
- سیگار نکشیدن
- نگه داشتن بدن در وزن مناسب
- درست ایستادن و درست نشستن
- استفاده از کفش های مناسب