خالی کردن مفصل زانو چیست؟
احساس ناپایداری در زانو، قفل شدن یا عدم حرکت صحیح عضلات آن بیانگر حالتی است که خالی کردن مفصل زانو یا ناپایداری زانو نام دارد. در دهههای اخیر پیشرفتهای زیادی در زمینه تشخیص، ارزیابی، درمان و توانبخشی این مشکل انجام شده است. علی رغم این پیشرفتها همچنان درمان خالی کردن مفصل زانو با چالشهای فراوانی همراه است. علت این امر پیچیدگی ذاتی زانو و تمایل به ورزش کردن در بیماران جوان است.
علت خالی کردن مفصل زانو چیست؟
لیگامنت (رباط)ها سبب پایداری زانو میشوند. در بسیاری از موارد علت خالی کردن زانو آسیب به رباطهای زانو است. تغییر جهت ناگهانی زانو میتواند سبب پارگی رباط زانو شود. جابجایی ناگهانی زانو میتواند در بیمارانی که از سستی در مفاصل رنج میبرند مانند مبتلایان به سندرم اهلرز دنلوس رخ دهد.
صدمه دیدن ماهیچهها، تورم و آسیب به منیسک داخلی و خارجی از دیگر عواملی هستند که میتوانند سبب ضعف انقباضی و ناپایداری زانو شوند.
جراحاتی که میتوانند سبب خالی کردن مفصل زانو شوند عبارتند از:
-
پیچ خوردن رباط صلیبی قدامی (ACL)
-
جابجایی کشکک زانو
-
آسیب به رباط صلیبی خلفی
-
پیچ خوردن زانو
-
شکستگی استئوکندریت زانو
-
ترکیب آسیب منیسک داخلی، رباط صلیبی و رباط داخلی (Unhappy Triad of the Knee)
-
آسیب حاد زانو
درمان خالی کردن مفصل زانو
درمان خالی کردن مفصل زانو به صورت جراحی و غیر جراحی امکان پذیر است.
درمانها شامل فیزیوتراپی برای تقویت ماهیچههای اطراف زانو و پوشیدن زانوبند برای حفاظت بهتر از زانو میشود. درمان جراحی با ترمیم و بازسازی رباط آسیب دیده برای بازیابی ساختار طبیعی مفصل زانو انجام میشود. متداولترین نوع بازسازی رباط برای درمان پارگی رباط صلیبی قدامی است.
درمان ناپایداری مفصل زانو میتواند بسیار پیچیده باشد. اولین قدم در انتخاب بهترین شیوه درمانی ارزیابی علائم بیمار است. برای ارزیابی جراحت حاد یا مزمن به سابقه پزشکی دقیق بیمار نیاز است. برای تعیین رباطهای آسیب دیده ارزیابیهای پیچیدهتری انجام میشود. با استفاده از اشعه ایکس میتوان به طور دقیق جراحات را تعیین کرد. در بررسی جراحات مزمن، ارزیابی شیب تیبیا (استخوان ساق پا) بسیار حائز اهمیت است. اگر عمل جراحی مورد نیاز باشد باید یک جراح با تجربه با تیم قوی این جراحی را انجام دهند. زانو بند یک گزینه درمانی موثر در درمان بدون جراحی ناپایداری زانو است.
جراحی
برای بازسازی داخل مفصلی و خارج مفصلی رباط صلیبی قدامی، روشهای جراحی قابل اطمینانی وجود دارد. در این جراحی از ایلیوتیبیال باند، تاندونهای ماهیچه سمی تندینوس و گراسیلیس، تاندون کشکک، بافت آلوگرافت (بافت اهدایی از جسد) و مواد ترکیبی مصنوعی استفاده میشود. در این میان روش جراحی داخل مفصلی متداولتر است. روشهای جراحی نیازمند جایگیری و کشش مناسب گرافت، جلوگیری از ایمپینجمنت (گیر کردن مفصل) و فشار بر روی بافت کاشته شده و انعطاف پذیری کافی است.
بهترین روش درمانی
خالی کردن مفصل زانو معمولا با احساس درد و ناراحتی همراه است. هرچه زودتر به درمان آن بپردازید احساس بهتری خواهید داشت. به جای آنکه به دلیل ترس از درمانهای مداخلهای به سازش با این بیماری بپردازید بهتر است با پزشک خود درباره گزینههای درمانی مشورت کنید و بهترین روش را انتخاب کنید.