پلی‌ارترالژیا یا درد چند مفصل

پلی‌ارترالژیا (پلی‎ارترالژی) یک اختلال پزشکی است که در آن درد در چند مفصل مختلف در بدن بروز می‎کند.پلی‌ارترالژیا که می‎تواند چند علل زیربنایی مختلف داشته باشد، شیوع آن در زنان بیش از مردان است.

علایم

پلی‎ارترالژیا یک اختلال غیر التهابی است که می‎تواند شامل چندین علامت از جمله موارد مندرج در زیر باشد:

• درد مفصل

• افتادگی ناحیۀ مفصل

• خشکی مفاصل

• ورم مفاصل

• محدودیت حرکتی در مفاصل

• ضعف

• خستگی

مقدار درد احساس شده در مفاصل به این موضوع نیز بستگی دارد که فرد از نظر احساسی و عاطفی در چه وضعیتی قرار دارد و همچنین میزان تحمل وی در برابر درد چقدر است.

تفاوت‌های پلی‎ارترالژیا با دیگر انواع ارترالژیا، ارتریت و پلی‎میالژی

علی‎رغم وجود برخی علایم مشابه، پلی‎ارترالژیا با دیگر انواع سندرم‌های درد التهابی و غیر التهابی فهرست شده در زیر تفاوت دارد:

• در ارترالژی به جای چند مفصل فقط یک مفصل آسیب می‎بیند

• درد ارتریت با التهاب مفصل مرتبط است، که این مورد در ارترالژی و پلی‎ارترالژی وجود ندارد

• درد پلی‎ارتریت همچنین با التهاب مفصل مرتبط است و معمولاً دچار 5 مفصل یا تعداد بیشتری از مفاصل می‎شود

• بیماری الیگوارتریت یا الیگوارتیکولار به دو تا چهار مفصل صدمه می‎زند

• استئوارتریت سبب بروز درد در مفاصل زانو، لگن و دست‎ها می‎شود.

• میالژی به درد عضله بدون نشانه‎های التهاب ارجاع دارد

• پلی‎میالژی درد عضله است که به چند عضله لطمه می‎زند

علل و ریسک فاکتورها

پلی‎ارترالژیا می‎تواند به چند علت مختلف بروز کند که برخی از آنها عبارتند از:

• آسیب دیدگی و شکستگی

• عفونت‎های ایجاد شده توسط ویروس‎ها

• برخی بیماری‎های خودایمنی مثل ارتریت روماتوئید و لوپوس

• بورسیت که تورم و تحریک‎پذیری کفۀ پر از مایع میان عضلات، تاندون‎ها و استخوان‎ها است

• تاندونیت که ورم یا التهاب تاندون‌ها محسوب می‎شود

• کاربرد بیش از حد و تقلای زیاد مفاصل

• استئوارتریت

• استئومیلیت که نوعی عفونت استخوان است که بر اثر باکتری یا سایر اجرام بیماریزا ایجاد می‎شود

• ارتریت سپتیک، که التهاب مفاصل به علت عفونت باکتریایی یا قارچی است

فرد ممکن است در ریسک بالاتری برای ابتلاء به پلی‎ارترالژیا قرار داشته باشد اگر:

• دارای اضافه وزن یا چاق باشد

• دارای یک سبک زندگی ساکن و فاقد تحرک باشد

• دارای یک شغل مرتبط به این شرایط فیزیکی یعنی سکون و فقدان تحرک باشد

• دارای شغلی باشد که نیازمند کنش‎های تکراری است

• اگر فرد پیشتر دچار آسیب دیدگی مفصلی شده باشد

• جنس زن

• اگر فرد در سنین پیری باشد

تشخیص

تشخیص پزشکی پلی‎ارترالژیا شامل ارزیابی اولیۀ فرد توسط پزشک است. این ارزیابی به طور معمول شامل بررسی تاریخچۀ پزشکی فرد و انجام معاینۀ بالینی است. روند تشخیص پلی‎ارترالژیا ممکن است در برگیرندۀ چند تست آزمایشگاهی و تصویربرداری نیز باشد.

در هنگام بررسی شرح حال پزشکی فرد، این احتمال هست که پزشک در این مورد سؤال کند که آیا درد پس از وقوع یک آسیب دیدگی بروز کرده است یا که تاریخچه‎ای خانوادگی در مورد ابتلا به درد مفصل در مورد فرد وجود دارد.

معاینۀ بالینی به طور معمول شامل وارسی، لمس مفاصل، بررسی طیف حرکتی آنها، و تست‎های خاص است. پزشک تلاش خواهد کرد تا محدودۀ دقیق بروز درد و نیز مفاصل آسیب دیده را در وهلۀ نخست مشخص سازد.

احتمال استفاده از تست‎های آزمایشگاهی برای کمک به تشخیص مطرح است. این تست‎ها می‎تواند آزمایش‌های خون برای بررسی موارد زیر را شامل شود:

• بررسی وجود عامل روماتوئید

• نرخ رسوب‎گذاری اریتروسیت

• یوریک (اوریک) اسید

• پروتئین واکنشی C

• آنتی‎بادی‎های ضد هسته‎ای

پزشک ممکن است ارتروسنتز انجام دهد، اقدامی که در آن مقداری از مایع مفصلی از بدن خارج می‎شود و در نتیجۀ آن درد تخفیف پیدا می‎کند. در عین حال تجزیه و تحلیل مایع مزبور به پزشک دید روشن‌تری در مورد اختلال پزشکی مسبب پلی‎ارترالژیا می‎دهد.

در نهایت تست‎های تصویربرداری نیز برای کمک به تشخیص پلی‎ارترالژیا قابل استفاده‎اند. روش‎های مورد استفاده در این مورد رادیوگرافی، MRI، اولتراسوند، و CT اسکن را شامل می‎شود.

این احتمال وجود دارد که برای ایجاد نمایی دقیق‌تر در مورد غضروف‎ها، رباط‎ها و بافت‎های پیرامون مفصل، CT اسکن همراه تزریق مادۀ رنگی انجام شود.

درمان

درمان پلی‎ارترالژیا می‎تواند شامل استفاده از راهکارهای درمان دارویی یا درمان بدون دارو باشد. هدف درمان در این مورد کاهش میزان درد، تقویت روند التیام و ایجاد امکان لازم برای عملکرد کامل مفاصل است.

دارو

چندین دارو در دسترس است که می‎توانند به کنترل درد و کاهش ورم مفصل کمک کنند.

در موارد درد متوسط تا شدید دکترها به طور شایع داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی (NSAIDs) یا مهار کننده‎های سیکلواکسیژناز -2 (2 (COX- را تجویز می‎کنند.

مطالعات نشان داده‎اند که تأثیرگذاری هر دو گروه دارو مشابه است اگرچه مهارکننده‎های-COX 2 عوارض جانبی کمتری در روده ایجاد می‎کنند.

در موارد درد خفیف می‎توان از استامینوفن برای تخفیف آزردگی مفاصل استفاده کرد.

چند مداخلۀ غیر دارویی و تغییرات مربوط به سبک زندگی برای محافظت از مفاصل و قدرت‎بخشی به آنها تشویق می‎شود.

پزشکان ممکن است انجام ورزش‌های با شدت متوسط مثل پیاده‌روی، شنا، و دوچرخه‌سواری با استفاده از دوچرخۀ ثابت را تجویز کنند. در این فعالیت‎ها وزن زیادی بر روی مفاصل فشار نمی‎آورد و نیز ورزش‌های مزبور به کاهش استرس یا فشار در مفاصل کمک می‎کنند.

دیگر پیشنهادها در این مورد شامل موارد زیر است:

• استراحت دادن مفاصل

• استفاده از رژیم غذایی سالم برای کاهش وزن یا حفظ وزن در محدودۀ سالم

• گرفتن حمام آب گرم

• استفاده از ماساژ

• انجام ورزش‎های کششی

ایجاد تغییراتی ساده در عادات زندگی روزانه مثل ایجاد یک حالت مناسب‌تر در طرز قرارگیری بدن می‎تواند باعث تخفیف درد مفصل شده و به فرد در تقابل با درد کمک کند.

نگه داشتن مفصل در حالت آرام در کوتاه مدت می‎تواند به کنترل درد و محافظت از آن کمک کند. به هر جهت، دوره‎های طولانی بی‎حرکتی در مفاصل می‎تواند به بروز خشکی یا کاهش دامنۀ حرکتی در آنها منجر گردد. راهکار ایده‎آل در این مورد ایجاد تحرک در مفاصل بدون تحمیل وزن بر آنها است.

درمان‌های فیزیوتراپی می‎توانند جایگزین‎های دیگر و تکنیک‎هایی خاص را برای کمک به مدیریت کنترل درد در اختیار فرد قرار دهند که از جملۀ آنها می‎توان به استفاده از اولتراسوند، جریان‎های الکتریکی، گرمادرمانی، سرمادرمانی، تحریک پوست، و تحریک الکتریکی عصب اشاره کرد.

پلی‎ارترالژیا یک اختلال پزشکی شامل درد در مفاصل بدون شواهد دال بر وجود التهاب است. این اختلال می‎تواند بر اثر چند عامل مختلف بروز کند و اغلب در دوره‌های کوتاه مدت بروز می‎کند و نیازمند درمان فوری نیست.