درد عصب سه قلو صورت، همانطور که از نامش مشخص است بر عصب سه قلو که حس را از صورت به مغز منتقل می کند، تاثیر می گذارد و اعصابی که در مغز مسئول حواس صورت و جمجمه ، دندان ها ،دهان و بینی می باشند را دچار اختلال می کند.
در قسمت پنجم عصب جمجمه، عصب سه‌قلو یا سه شاخه قرار دارد. مسئولیت تأمین اعصاب حرکتی و حسی با عصب سه قلو می‌باشد.
چهار هسته‌ی این عصب نقش ویژه‌ای در اعمال حرکتی و حسی اندام مثل صورت، دندان‌ها و پوست دارند.
به این صورت که حواس حسی، اطلاعات را از صورت و بدن و با استفاده از مجراهای موجود که در دستگاه عصبی وجود دارند، پردازش می‌کند. و در بخش‌های دوم و سوم عصب سه قلو درد بیشتر اتفاق می‌افتد.
عصب سه قلو، که (گانگلیون) سه‌قلو نیز نامیده می‌شود، مثل غده ای است که از قسمت جانبی مغز درآمده باشد.
سه شاخه‌ی عصبی که زیرمجموعه‌ی این عصب هستند، شامل:
عصب آرواره‌ای بالایی (ماگزیلار)
عصب آرواره‌ای پایینی (ماندیبولار)
عصب چشمی (افتالمیک)
درد عصب سه قلو صورت
دلایل وعلل نورالژی عصب سه قلو
معمولا این اختلال در اثر تماس بین عصب سه قلو با یک رگ خونی در قاعده مغز می باشد.و این تماس سبب فشار بروی عصب و موجب اختلال در عملکرد خواهد شد به طور کلی از جمله عواملی که سبب بروز این اختلال خواهد شد عبارتنداز:
-وارد شدن فشار بر اعصاب از طریق عروق خونی
-اختلال در ریشه های عصبی
-فشار عروقی ناشی از قوس آئورت
-تحریک طولانی مدت عصب سه قلو
عوامل تحریک کننده عصب سه قلو
ازجمله عواملی که سبب شروع درد عصب سه قلو می شود عبارتنداز:
-مسواک زدن
-نوشیدن وغذا خوردن
-آرایش کردن
-لبخند زدن
-اصلاح صورت
-صحبت کردن
-قرار گرفتن درمعرض باد و گرما
نورالژی عصب سه قلو یا نورالژی تری ژمینال نوعی بیماری عصبی است که در اثر آسیب تدریجی عصب سه قلو به وجود می‌آید. از مهم ترین دلایل بروز این اختلال میتوان به فشار بروی عصب سه قلو اشاره کرد.دراین مقاله به بررسی این بیماری و راههای تشخیص و علت ایجاد آن پرداخته ایم.
رد عصب سه قلو
علائم نورالژی عصب سه قلو
-درد شدید در ناحیه صورت
-تشدید درد درهنگام تحریک صورت
-احساس درد دریک طرف صورت
-بسته شدن ناگهانی چشم و کشیده شدن دهان
-ایجاد تیک دردناک برای فرد بیمار
-بروز سردرد شدید و تیرکشنده
-بروز سردردی که حس یک شک الکتریکی را برای فرد ایجاد خواهد کرد
-سردرد دوره ای که از چندین ثانیه تا چندین دقیقه طول می کشد.
-درد متمرکز شده در یک نقطه و انتشار آن به دیگرصورت
تشخیص:
تشخیص این اختلال براساس عواملی همچون :
-محل درد
-نوع درد
-محرک های ایجاد کننده درد
انجام می گیرد. که پزشک متخصص دردشناسی جهت دستیابی بهتربه نوع درد برخی آزمایشات از قبیل موارد زیر را به بیمار پیشنهاد خواهد داد.
معاینه عصبی :
جهت معاینه عصبی،پزشک اقدام به لمس کردن و بررسی قسمت های صورت خواهد کرد. اگر این عارضه وجود داشته باشد، باید تعیین نمود کدام شاخه‌ها تحت تأثیر قرار گرفته است. تست‌های رفلکسی نیز تعیین خواهد کرد که نشانه‌ها به سبب فشرده شدن عصب به وجود آمده یا عوارض دیگری در کار است.
انجام ام آرآی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی:
معمولا از این روش جهت تشخیص نوع بیماری که سبب بروز درد عصب سه قلو شده است ، استفاده می شود.برای انجام این کار ماده‌ای رنگی به عروق تزریق شود تا بتوان آن‌ها را مشاهده کرده و جریان خون را برجسته نمود.
درمان:
دارو درمانی:
جهت کاهش درد و علائم بیماری،پزشک ممکن است برخی داروها از قبیل :
درد بیشتر این بیماران با دارو های ضد تشنج همچون،کاربامازپین کاهش می یابد. از این دارو جهت درمان سردرد های نورالژی عصب سه قلو نیز بکار می رود.از دیگر داروهای ضد تشنجی که برای درمان این اختلال بکار می رود شامل:
-اگزکاربازپین (تریلپتال)
-لاموتریژین (لامیکتال)
-فنی توئین (دیلانتین،فنی تک)
-کلونازپام(کلونوپین)
-گاباپنتین(نورونتین،گرالیس)
-همچنین افرادی که از دچار اسپاسم شدید هستند؛ممکن است پزشک برخی داروهای شل کننده عضلات همچون،باکلوفن را نیزتجویز نماید .
بلاک عصب:
اولین بار در سال 1902 تزریق الکل داخل عصب سه قلو (تری ژمینال) سعی در درمان نوروالژیتری ژمینال گردید. روش بلوک عصب سه قلو از طریق پوست و از راه سوراخ بیضی (سوراخی در کف جمجمه) توسط الکل برای اولین بار در سال 1912 ارائه شد. در اوایل دهه 1930 از نورولیز با امواج رادیویی (رادیوفرکانس) برای تخریب گانگلیون و درمان درد نوروالژی تری ژمینال استفاده گردید، رادیوفرکانس جهت گزارش در متون پزشکی در مورد استفاده از رادیو فرکانس جهت درمان درد مزمن مقاوم بود.
بیمار باید کاملا راحت بوده ودر عین حال به حدی هشیار باشد که به تحریکات و در خواست ها پاسخگو باشد. بیمار طاقباز روی تخت خوابیده و سرش در وضعیت خم به عقب باشد.