هیپرلوردوسیس یا درد گودی کمر

هیپرلوردوسیس (گودی کمر) وضعیتی است که درآن میزان بیش از حدی از انحنای ستون فقرات در ناحیۀ کمر وجود دارد.

هیپرلوردوسیس حالتی نیم‏‌دایره یا C شکل در ناحیۀ کمر یا لومبار، یعنی محدوده‎ای که ستون فقرات درست در ناحیۀ بالای کفل دچار خمشی به سمت داخل می‎شود، ایجاد می‎کند.

علایم هیپرلوردوسیس

هیپرلوردوسیس می‎تواند باعث ایجاد سفتی و خشکی عضلانی در قسمت کمر شود. هیپرلوردوسیس در عین حال قادر است تا به ستون فقرات و بافت‎های نرم ناحیۀ لومبار آسیب برساند.

فرد مبتلا به هیپرلوردوسیس ممکن است به علایم زیر دچار شود:

• انحنای ستون فقرات

هیپرلوردوسیس به انحنای بیش از حد ستون فقرات در ناحیه کمر منجر می‎شود و باعث می‎گردد تا باسن و شکم در نمای ظاهری خود برجسته‎تر به نظر برسند.

• کمردرد

مردم دچار هیپرلوردوسیس ممکن است کمردرد با درجات خفیف تا شدید را تجربه کنند که احتمال دارد در صورت حرکت تشدید شود.

علل هیپرلوردوسیس

عوامل متعددی شامل موارد فهرست زیر می‎توانند باعث تقویت هیپرلوردوسیس شوند:

حالت نادرست قرارگیری بدن

حالت نادرست قرارگیری بدن یکی از اصلی‎ترین علل بروز هیپرلوردوسیس است.

وقتی بدن در وضعیت نشسته قرار دارد عضلات ناحیه کمر ممکن است در تلاش برای ایجاد حالت پایداری و تقویت ستون فقرات بیش از حد سفت شوند. این وضعیت به تدریج باعث برهم خوردن تنظیم ستون فقرات شده و میزان انحنای آن را افزایش می‎دهد.

مردم دارای مشاغل نیازمند نشستن در زمان‎های طولانی ممکن است در ریسک بالاتری برای ابتلاء به هیپرلوردوسیس قرار داشته باشند.

چاقی

چاقی باعث افزایش میزان چربی در قسمت شکم و باسن می‎شود. این وضعیت فشار بیشتری را بر کمر تحمیل می‎کند که ممکن است به ایجاد حالت خمیدگی در ستون فقرات ناحیه کمر منجر شود.

فقدان فعالیت ورزشی

در کنار افزایش ریسک چاقی، فقدان فعالیت ورزشی می‎تواند به تضعیف عضلات هسته‎ای بدن که در زیر ناحیه تنه و لگن قرار دارند، منجر شود. عضلات ضعیف توان کمتری برای حمایت از ستون فقرات دارند که این موضوع به ستون فقرات امکان خمش بیش از حد را می‎دهد.

اختلالات نخاعی

در برخی موارد هیپرلوردوسیس ممکن است نتیجۀ دیگر مشکلات زیربنایی ستون فقرات مثل کیفوز، اسپوندیلولیت و دیسکیتیس باشد.

تشخیص هیپرلوردوسیس

تشخیص هیپرلوردوسیس ممکن است با چالش و دشواری همراه باشد زیرا تفاوت بسیاری در خمیدگی طبیعی ناحیۀ تحتانی ستون فقرات (لوردوسیس لومبار) در میان کل جمعیت مردم وجود دارد.

عکسبرداری اشعه ایکس ممکن است بتواند به اندازه‎گیری میزان خمیدگی ستون فقرات کمک کند، اما اگر ظن به وجود ناهنجاری در بافت نرم به عنوان مسؤول ایجاد هیپرلوردوسیس وجود داشته باشد، پزشک انجام یک تست تصویربرداری MRI یا CT اسکن را در دستور کار قرار خواهد داد.

درمان هیپرلوردوسیس

دکتر ممکن است برای تسکین علایم دردناک هیپرلوردوسیس مصرف داروهای ضد درد و داروهای ضد التهابی را تجویز کند.

درمان درازمدت به علت بروز این وضعیت بستگی دارد. اگر بروز هیپرلوردوسیس ناشی از وجود مشکلات ساختاری در بافت ناحیه باشد، ارجاع به فیزیوتراپیست یا متخصص بیماری‎های کمر ضروری خواهد بود.

اگر چاقی عامل تقویت کننده بروز هیپرلوردوسیس باشد پزشک احتمالاً استفاده از یک برنامه برای کاهش وزن را توصیه خواهد کرد. این کار ممکن است با ورزش‎های فیزیوتراپی که باعث افزایش توانایی عضلات هسته‎ای در راستای بهبود حالت بدن می‏‌شوند، همراه شود.

ورزش و هیپرلوردوسیس

یک مطالعه مربوط به سال 2018 در مورد اثرات برخی ورزش‌ها بر انحنای ستون فقرات، تقویت عضلات پشت، و درد کمر مزمن به بررسی پرداخته است.

شرکت کنندگان در مطالعه 60 دقیقه ورزش منظم انجام دادند که شامل تمرینات مربوط به هشت ورزش مرتبط به ایجاد حالت پایداری در کمر با هدف تقویت عضلات پشت و افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات بود. نمونه‎های مطالعه این ورزش را به مدت سه بار در هر هفته برای 12 هفته پیگیری کردند.

پس از گذشت 12 هفته کاهشی در میزان درد کمر نمونه‎ها و نیز افزایشی در میزان قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات ناحیه کمر ایجاد شد. در هر حال، میزان تغییر در انحنای کمر قابل ملاحظه یا معنی‎دار نبود.

چه هنگامی به دکتر مراجعه کنیم

مراجعه به دکتر در صورت تشدید درد پشت رویکرد درستی است. ثبت موارد روزانه برای پایش شدت درد پشت و چگونگی تأثیرگذاری این درد بر فعالیت‌های روزانه می‎تواند به تشخیص درست یاری کند.

مردم در عین حال در صورت مواجهه با هر یک از موارد فهرست زیر باید به پزشک مراجعه کنند زیرا این علایم می‎توانند نشان دهندۀ وجود نوعی مشکل زیربنایی جایگزین یا اضافی باشند:

• وجود خمیدگی یا گودی پایدار در کمر حتی وقتی که فرد به سمت جلو خم شده باشد

• وجود حالت بی‎حسی یا مور مور در پشت، بازوها یا پاها

• اسپاسم عضلانی

• مشکلات مثانه یا روده

در اغلب موارد هیپرلوردوسیس ناشی از عوامل خاص مربوط به سبک زندگی است. بیشتر اوقات حفظ وزن در محدودۀ سالم و ورزش منظم می‎تواند به رفع مشکلات مربوط به حالت قرارگیری بدن و درد کمر منجر شود.

اگر ورزش‌های مرتبط به تسکین علایم هیپرلوردوسیس منجر نشوند، بهترین کار مراجعه به پزشک متخصص دردشناس خواهد بود.

دیگر اختلالات مبتلابه ستون فقرات می‎توانند باعث تشدید هیپرلوردوسیس شوند، اگرچه این مورد کمتر شایع است. دکتر پیش از رسیدن به تشخیص و ارائۀ یک پلن درمانی شخصی سازی شده معاینۀ ستون فقرات انجام می‎دهد.

روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:

• درمان های نوین و تحصصی اوزون درمانی یا ازن تراپی
• آخرین لیزرهای پرتوان نسل جدید
• اوزون تراپی
• فیزیوتراپی
• تزریق اپیدورال
•  تریگرپوینت تراپی
• کمربندهای طبی
• رفلکسولوژی
• RF یا رادیوفرکوانسی
• در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات  هستند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان‌های غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمان‌های بدون جراحی دیسک کمر مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان های ترکیبی جامع و مدرن با تلفن 02188449335 و 02188460605  و 09198172104 تماس بگیرید.