PMR یا درد و التهاب مفاصل

پلی‎میالژی روماتیکا (PMR) یک بیماری التهابی خودایمنی است که جدار مفاصل یا اطراف آنها (پریانتریت) و در برخی موارد شریان‎ها را مبتلا می‎کند.

وقتی PMR بروز می‎کند سیستم ایمنی بدن به بافت‎های متصل خودی حمله‌ور می‎شود، که سبب می‎گردد تا مفاصل آسیب دیده و گاهی از اوقات شریان‎ها ملتهب شوند.

این بیماری می‎تواند تا 5 سال ادامه داشته باشد اما معمولاً کمتر طول می‎کشد و به دوزهای کم تا متوسط پردنیزون (استروئیدها) جواب می‎دهد.

PMR سالانه مبتلابه حدود 59 نفر از هر 100.000 نفر مردم در سنین 50 سالگی است و اغلب در زنان سفیدپوست بروز می‎کند. این بیماری شایع‌ترین بیماری التهابی است که به افراد مسن لطمه می‎زند و به ندرت در افراد زیر سن 50 سال دیده می‎شود. به طور میانگین، این بیماری گرایش به مبتلا کردن افراد در سنین هفتاد سالگی دارد.

التهـــاب ناشی از PMR می‎تواند به ایجاد درد منتشر، خشکی و علایم شبه آنفولانزا در هر دو طرف منجر شود. شایع‌ترین محل‎های شیوع آسیب در مفاصل شامل شانه‎ها یا کمربند شانه و لگن یا کمربند لگنی است. شریان‎هایی که ممکن است در این بیماری صدمه ببینند برخی از شاخه‌های اصلی قلب را شامل می‌شود.

علل و ریسک فاکتورها

اگرچه علل بروز PMR به خوبی شناخته شده نیست، چند نظریه در مورد علت بروز آن وجود دارد.

عنوان شده است که این بیماری نتیجۀ التهاب مفاصل و کیسه‎های اطراف مفاصل است که به نام بورسا شناخته می‎شود. التهاب می‎تواند به ایجاد درد راجعه به دیگر قسمت‎های بدن منجر شود. برای مثال اگر مفاصل شانه و لگن آسیب دیده باشد، درد ممکن است در قسمت بالای بازوها و ران‎ها احساس شود.

اگرچه هیچ شواهد قطعی در این مورد وجود ندارد، PMR امکان دارد که نتیجۀ بروز عفونت نیز باشد. برای تعیین علت و ریسک فاکتورهای همراه PMR به تحقیقات بیشتری نیاز است.

علایم

مردم دچار PMR ممکن است دچار آغاز سریع علایم بیماری شوند، که در طول چند روز یا چند هفته بروز می‎کنند. در برخی موارد علایم در طول شب ظاهر می‎شوند و میزان درد و خشکی مفاصل شدید است.

یک علامت درد می‎تواند این باشد که در آغاز روز شدید است و بعد در طول روز بهبود پیدا می‎کند. این درد ممکن است لباس پوشیدن را برای مردم در ابتدای روز دشوار کند. بلند کردن دست برای شانه کردن مو هم می‎تواند برای بیماران PMR در ابتدای روز نوعی چالش باشد.

دیگر علامتی که مردم دچار PMR مکرراً تجربه می‎کنند بروز حالت خشکی دستکم در دو ناحیه است. نواحی معمولاً صدمه دیده شامل کفل‌ها، لگن، گردن، کشالۀ ران، قسمت بالای بازوها و شانه‎‍‌ها است.

دیگر علایمی که از سوی مردم دارای تشخیص ابتلا به PMR تجربه می‎شود عبارتند از:

• دشواری برخاستن از حالت نشسته

• شدت گرفتن درد در صورت عدم فعالیت جسمانی

• درد مفصل و عضله

• دشواری در بلند کردن بازو تا حد بالای شانه‎ها

• ضعف

• خستگی

• تب

• کاهش اشتها

• کاهش وزن

• افسردگی

• اختلالات خواب

اگرچه به ندرت اتفاق می‎افتد اما ورم دست، ساعد و پا نیز امکان‌‍‎پذیر است. علایم سندرم تونل کارپال نیز که شامل مور مور و ضعف دست، مچ و بازو است ممکن است بروز کند.

در حدود 5 تا 15 درصد بیماران PMR به بیماری دیگری به نام ارتریت سلول غول‌پیکر (GCA) مبتلا می‎شوند که ارتریت تمپورال نیز نامیده می‎شود. در حدود نیمی از بیمارانی که نخست با تشخیص ابتلا به ارتریت سلول غول‌پیکر مواجه می‎شوند در عین حال دچار علایم مرتبط به PMR نیز هستند.

GCA سبب بروز التهاب در رگ‎های خونی تحت عنوان واسکولیت می‎شود که در اغلب موارد به شریان‎های ناحیۀ جمجمه و سر آسیب می‎زند. در صورت عدم درمان، GCA به نابینایی منجر می‎شود.

علایم GCA نیازمند مراقبت‎های پزشکی و شامل موارد زیر است:

• سردرد یک طرفه مخصوصاً در اطراف شقیقه

• ایجاد حساسیت در جمجمه

• تغییرات بینایی مثل تاری دید موقتی، دوبینی یا نابینایی

• درد فک در هنگام غذا خوردن

• خستگی

• از دست دادن اشتها

• علایم شبه آنفولانزا

• تب

• درد صورت، زبان یا گلو

تشخیص

اگرچه تشخیص PMR می‎تواند دشوار باشد، برخی اقدام‎های پزشکی هست که در هنگام تلاش برای شناسایی بیماری کمک کننده هستند.

در کنار معاینۀ فیزیکی، دکتر تاریخچۀ پزشکی و علایم موجود در بیمار را به عنوان بخشی از فرآیند تشخیصی ارزیابی می‎کند.

دکتر همچنین ممکن است برای از تشخیص خارج کردن بیماری‌های دیگری که ممکن است علایم مشابه در فرد ایجاد کنند، انجام برخی تست‎ها را درخواست کند. بیماری‎های دارای علایم مشابه عبارتند از:

• ارتریت روماتوئید

• پلی‎میوزیت

• بیماری کم‎کاری تیروئید

• مالتیپل میلوما یا دیگر انواع سرطان

• لوپوس

• فیبرومیالژی

تست‎های خون

دکتر ممکن است در طول فرآیند تشخیص تست‎های مختلفی درخواست کند. این تست‎ها می‎توانند شامل موارد زیر باشند:

 anti-CCP

این تست وجود یک آنتی‎بادی را که در افراد دچار ارتریت روماتوئید یافت می‎شود کشف می‎کند.

 ANA

تستی است که وجود بیماری لوپوس، سیوگرن یا دیگر بیماری‎های خودایمنی را نشان می‎دهد.

CBC

این تست ارزیابی کاملی از گلبول‎های سفید، قرمز و پلاکتهای خون به دست می‎دهد.

CPR

این تست برای شناختن وجود التهاب کارآیی دارد.

ESR

این تست نیز که به آن به عنوان نرخ رسوب ارجاع داده می‌شود وجود التهاب را کشف می‎کند.

RF

تستی است که به عنوان عامل روماتوئید شناخته می‎شود و برای تشخیص ارتریت روماتوئید به کار می‎رود.

•هورمون تحریک تیروئید:

یک تست خون است که برای ارزیابی میزان کارآیی تیروئید مورد استفاده قرار می‎گیرد.

CK

کراتینین کیناز تست دیگری است که برای بررسی صدمۀ عضله مورد استفاده قرار می‎گیرد.

در موارد وجود PMR یافته‎ها می‎تواند شامل افزایش پروتئین واکنشی C و نرخ رسوب اریتروسیت باشد، که نشان دهندۀ یک پاسخ التهابی است.

دیگر تست‎ها

دکتر ممکن است انجام تست‎های دیگر مثل انواع تست‎های تصویربرداری را توصیه کند. اگر گمان بر آن باشد که GCA یکی از مسببان علایم است، در اولین فرصت ممکن یکی بیوپسی از شریان تمپورال انجام می‎شود.

تست‎های دیگری نیز ممکن است برای فرد توصیه شود و نتایج توسط تیم پزشکی مورد مشورت قرار گیرد.

درمان

درمان PMR را می‎توان به محض تشخیص بیماری شروع کرد. هدف درمان در PMR کاهش علایم درد، خشکی، التهاب، درد، تب، و خستگی با استفاده از برخی داروهای غیر التهابی و ورزش است.

دارو

داروهای مورد استفاده در درمان PMR به نام داروهای ضد التهابی شناخته می‎شود و شامل کورتیکوستروئیدهایی مثل پردنیزون است.

در طول درمان استروئید، اثرات التهاب از طریق انجام برخی تست‌های خون مثل ESR و سطح پروتئین واکنشی C پایش می‎شود. در اغلب موارد افراد مبتلا به PMR تحت درمان با استروئید به سرعت احساس بهبود می‎کنند.

در موارد نادر، اضافه کردن داروهایی مثل متوتریکسات یا آزاتیوپرین ممکن است توصیه شود تا دوز استروئید مصرفی به تدریج کاهش یابد. هدف درمان حفظ علایم در پایین‌ترین حد با استفاده از کمترین دوز ممکن استروئیدها است.

در موارد بسیار خفیف بیماری استفاده از داروهای ضد استروئیدی غیر التهابی نظیر ایبوپروفن ممکن است برای بیمار کافی باشد.

ورزش

یک برنامۀ ورزشی منظم با رعایت دوره‎های خاص برای استراحت ممکن است به عنوان بخشی از برنامۀ درمانی به بیمار توصیه شود.

هدف برنامه ورزشی حفظ انعطاف‌پذیری مفاصل، کشش و عملکرد آنها است. بسته به وضعیت کلی سلامت و تناسب اندام فرد بیمار، امکان دارد برای وی پیاده‎روی، استفاده از دوچرخۀ ثابت، و تمرینات ورزشی استخری به عنوان بخشی از برنامۀ تناسب اندام توصیه شود.

عوارض

اگرچه PMR یک بیماری قابل درمان است، امکان ایجاد عوارض بر اثر استفادۀ درازمدت از استروئید وجود دارد. این عوارض فهرست زیر را شامل می‌شوند:

• افزایش قند خون

• افزایش وزن

• بی‎خوابی

• شکنندگی استخوان‎ها

• آب مروارید

• نازک شدن پوست

• کبودی

• فشار خون بالا

• اضطراب یا آشفتگی

اگر بیمار دچار PMR به GCA نیز مبتلا شود، این وضعیت می‌تواند به عوارض زیر منجر گردد:

• کوری

• نازک شدن رگ‌های خونی

• ایجاد آنوریسم

این موضوع حیاتی است که افراد دارای تشخیص PMR هر مورد تازۀ سردرد، حساسیت پوستی در ناحیۀ سر، تغییرات بینایی و درد فک را بلافاصله به اطلاع پزشک برسانند، بنابراین پزشک خواهد توانست ارزیابی و درمان GCA را در دستور کار قرار دهد.

******************************************************************************************

روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:

• درمان های نوین و تحصصی اوزون درمانی یا ازن تراپی
• آخرین لیزرهای پرتوان نسل جدید
• اوزون تراپی
• فیزیوتراپی
• تزریق اپیدورال
•  تریگرپوینت تراپی
• کمربندهای طبی
• رفلکسولوژی
• RF یا رادیوفرکوانسی
• در موارد نادر جراحی بسته ستون فقرات

 هستند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان‌های غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمان‌های بدون جراحی دیسک کمر مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان های ترکیبی جامع و مدرن با تلفن 02188449335، 02188460605 و 09198172104 تماس بگیرید