بلاک عصب واگ (Vagus)

بلاک به معنی قطع کردن مسیر درد است و هم کاربرد درمانی و هم کاربرد تشخیصی دارد و با تزریق مواد بی حسی و در مواردی همراه با کورتیکواستروئید انجام می شود. عصب گلوسوفارنجیال مسئول تامین حس و حرکت ساختار های متعددی است. بخش حرکتی این عصب به عضلات حلق و حنجره عصب دهی می کند. بخش حسی این عصب به گوش (بافت گوش و نه قسمت های مسئول شنوایی) و مخاط حنجره عصب دهی می کند. این عصب مستقیما از مغز منشا می گیرد و از کف جمجمه در کنار عصب گلوسوفارنجیال (Glossopharyngeal) و بین ورید (سیاهرگ) ژگولار و شریان (سرخرگ) کاروتید خارج می شود. عصب واگ در کنار گردن به سمت پایین حرکت می کند و بعد از ورود به قفسه سینه به قلب و ریه ها هم عصب دهی می کند.  یک زائده استخوانی از کف استخوان گیجگاهی به نام زائده استایلوئید (styloid process) خارج می شود که عصب گلوسوفارنجیال در طول مسیرش دقیقا از زیر این زائده استخوانی عبور می کند. کاربرد این زائده این است که پزشک با لمس آن می تواند محل دقیق عصب گلوسوفارنجیال را مشخص کند. کاربرد ها :این بلاک برای تشخیص و درمان سردرد ها و سندروم های درد صورت استفاده می شود. کاربرد تشخیصی به این صورت است که اگر بعد از انجام بلاک موقت درد بیمار کنترل شد کرد یعنی منشا درد از عصب واگ است. همچنین در افرادی که نیاز به تخریب کامل این عصب (بلاک دائمی) برای کنترل درد دارند ابتدا بلاک موقت انجام می شود تا تاثیر بلاک دائمی را بتوان پیشبینی کرد. دیگر کاربرد این بلاک کنترل درد های شدید و حاد صورت، مانند درد ناشی از نورالژی (اختلال عصب که باعث درد می شود) عصب واگ یا درد ناشی از سرطان است. این بلاک برای نورالژی عصب واگ هم کاربرد تشخیصی و هم درمانی دارد. بلاک دائمی (تخریب عصب) عصب واگ برای درد های ناشی از سرطان قسمت تحتانی حلق، حنجره و ندرتا برای بعضی تومور های داخل قفسه سینه کاربرد دارد. برای بلاک دائمی به جای تزریق مواد بی حسی موقت از تزریق مواد کشنده عصب یا سوزنی که با امواج رادیویی عصب را تخریب می کند استفاده می شود تا به جای بلاک موقتی، بلاک دائمی اتفاق بیفتد. نحوه انجام بلاک : بیمار به پشت می خوابد و محل زائده استایلوئید مشخص می شود. سپس محل ورود سوزن استریل می شود. در نهایت سوزن وارد پوست می شود و بعد از اطمینان از درست بودن محل نوک آن تزریق انجام می شود. محل انجام تزریق: می توان برای این بلاک از تصویر برداری فلروسکوپی استفاده کرد. اگر از این روش استفاده شود در تمام طول تزریق با استفاده از تصویربرداری فلورسکوپی سوزن دیده می شود و با توجه به تصویر آن در فلروسکوپی به سمت عصب هدایت می شود. استفاده از فلوروسکوپی باعث دقت بالاتر حین تزریق می شود.عوارض جانبی احتمالی: به دلیل قرار داشتن این عصب در نزدیکی شریان کاروتید و ورید ژگولار خطر تزریق داخل آن ها وجود دارد که می تواند باعث مسمومیت بیمار شود. همچنین در صورت آسیب دیدن این دو رگ با نشت خون هماتوم (فضای پر از خون داخل) تشکیل می شود. اگر بلاک قسمت حرکتی عصب واگ به صورت ناخواسته انجام شود باعث اختلال در صحبت کردن بیمار به دلیل ضعف تار های صوتی می شود و بیمار در سرفه کردن هم دچار مشکل خواهد شد. همچنین اگر شاخه حرکتی عصب گلوسوفارنجیال بلاک شود بیمار اختلال بلع به دلیل ضعف عضلات حلق و عضله زبان پیدا می کند. می توان جلوی تمام این عوارض را با اطمینان از محل نوک سوزن قبل از تزریق و با کمک از دستگاه تصویربرداری فلوروسکوپی گرفت. همچنین بعضی از بیماران دچار تپش قلب موقتی می شوند که این عارضه گذرا است و خطری برای بیمار ایجاد نمی کند. عفونت بعد از انجام تزریق نادر است و معمولا در افراد با ضعف ایمنی مثل افراد مبتلا به سرطان اتفاق می افتد. می توان به سادگی با استریل کردن محل تزریق و استفاده از لوازم استریل جلوی این عارضه را گرفت. نکات کلینیکی بلاک عصب واگ در دو دسته از بیماران کاربرد دارد. افرادی که دچار درد ناشی از سرطان شده اند و به مسکن ها پاسخ نمی دهند و افرادی که به نورالژی واگ مبتلا هستند. علائم نورالژی واگ به صورت درد ناگهانی و خنجری در ناحیه حنجره و تیروئید احساس می شوند. این درد در بعضی از افراد به فک تحتانی یا قسمت بالایی قفسه سینه هم منتشر می شود. درد نورالژی واگ معمولا به دلیل تحریک عصب واگ بعد از سرفه کردن، یا خمیازه کشیدن یا بلعیدن غذا شروع می شود.

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات پذیرش بیمار
شنبه تا چهار شنبه: 14 تا 17 عصر
تلفن: 88460605-021  ,  88449335-021
تلفن‌همراه:09198172104-09338866615
بالا