مفصل سینوویال متداول ترین و پیچیده ترین نوع مفصل در بدن است. یک مفصل سینوویال قسمتی از دستگاه اسکلتی است که تحرک بیشتر و ساختمان پیچیده تری نسبت به مفاصل دیگر (یعنی مفاصل لیفی و غضروفی) دارد. این مفاصل در حرکات روزمره اهمیت بسزایی دارند. مفاصل سینوویال، مفاصل متحرک نیز نامیده می شوند.
کیست سینوویال کیسه ای پر از مایع است که در امتداد ستون فقرات ایجاد می شود. این کیست در اثر تحلیل روی مفاصل بین مهره ای موجود در ستون فقرات تشکیل می شود. اغلب کیست های سینوویال در بخش پایینی ستون فقرات بروز می دهند. این کیست ها رایج، سرطانی یا خطرناک نبوده و اغلب سبب ایجاد علائم نمی شوند. با این حال، این موارد می تواند سبب مشکلاتی همچون استنوز در ستون فقرات شوند.
استنوز ستون فقرات به تنگی یا کوچک تر شدن این مجرا گفته می شود. همگام با کاهش فضای موجود در ستون فقرات، فشار وارد شده بر طناب نخاعی و اعصاب افزایش می یابد. با افزایش یافتن فشار، علائم نیز بیشتر می شوند. علائم استنوز ستون فقرات شامل درد و گرفتگی کمر و پا ها می شوند. این ناراحتی اغلب در هنگام ایستادن بدتر می شود.
شایع‌ترین محل به‌وجود آمدن کیست سینوویال در پشت دست و مچ دست است ولی در مچ پا و زانو نیز دیده می‌شود. در بند انتهایی انگشتان نیز شایع است.انواع کیست سینوویال:
-
کیست سینوویال مچ پا
-
کیست سینوویال کمر
-
کیست سینوویال زانو
-
کیست سینوویال مچ دست
کیست سینوویال چگونه ایجاد می شود؟
هنگامی که یکی از مفاصل بین مهره ای ستون فقرات دچار پارگی می شود، بیشتر از دیگر مفاصل سالم مایعات تولید کرده و کیست سینوویال را ایجاد می کند. این مایع برای ترمیم مفاصل آسیب دیده مفید است. مایع یاد شده به حرکات مفصلی کمک کرده و آن ها را روان می کند. با تجمع مایع در بافت سینوویال مفصل، در نهایت کیست به وجود می آید.
مایع درون کیست خطرناک یا تحت فشار نبوده و تا زمانی که به ستون فقرات فشار وارد نکند سبب بروز مشکل نمی شود. حتی کیست های بسیار بزرگ هم به ندرت مشکلی به وجود می آورند.
کیست سینوویال برای چه کسانی اتفاق می افتد؟
کیست های سینوویال به دلیل آن که در نتیجه تحلیل روی ستون فقرات به وجود می آیند، بیشتر افراد مسن را به خود درگیر می کنند. ابتلا به کیست سینوویال در سن زیر 50 سال نادر است.
علائم کیست سینوویال چیست؟
کیست سینوویال تا زمانی که در عملکرد ستون فقرات اختلال ایجاد نکند، به ندرت سبب بروز علائم قابل تشخیص می شود. با این حال، موارد زیر از جمله علائمی هستند که در اثر استنوز ستون فقرات به وجود می آیند:
-
درد در ناحیه پایینی کمر
-
درد در یک یا هر دو پا
-
درد تیر کشنده که تا به پشت یا کف پا کشیده می شود
-
گرفتگی دردناک پا ها
-
بی حسی یا گزگز یک یا هر دو پا
-
افزایش درد و علائم در هنگام ایستادن و تسکین در هنگام نشستن
بهترین روش تشخیص کیست سینوویال انجام آزمایش تصویر برداری MRI است. این تصویر برداری امکان مشاهده درون ستون فقرات و یافتن هر گونه کیست یا مورد مشکوک به ایجاد علائم را برای پزشک فراهم می کند. دیگر آزمایش های تصویر برداری همچون اشعه ایکس یا سونوگرافی نیز ممکن است قادر به تشخیص این کیست باشند.
در صورتی که پزشک وجود یک کیست را تشخیص دهد، جهت بررسی احتمال آسیب به ستون فقرات و طناب نخاعی انجام آزمایش های بیشتری را تجویز می کند. ارزیابی احتمال هر گونه آسیب به ستون فقرات برای پزشک اهمیت دارد. همچنین، جراح قبل از انجام فرایند برداشت کیست، وجود هر گونه مشکل را بررسی می کند.
کیست های سینوویال چگونه درمان می شوند؟
بسیاری از کیست‌های کوچک یا کیست‌های بدون درد نیازی به درمان ندارند. درمان کیست به دو روش انجام می‌شود بعضی از آنها که قوام نرم دارند و مایع داخل آن آبکی و شل است با روش تخلیه با سوزن (Aspiration) درمان می شوند و آن‌هایی که سفت و بزرگ هستند نیاز به جراحی و خارج کردن تمام کیست دارند. درمان‌های خانگی مثل ضربه زدن برای ترکاندن کیست یا گذاشتن جسم سخت روی آن و بستن با فشار، توصیه نمی‌گردد و ممکن است با عوارض همراه باشد. گزینه های درمانی غیر جراحی کیست سینوویال شامل موارد زیر می شوند:
دارو های مسکن
دارو های مسکن بدون نسخه و ملایم همچون استامینوفن و ایبوپروفن می توانند درد ناشی از کیست را تسکین دهند. در صورتی که درمان های بدون نسخه پاسخگو نباشند، پزشک یک مسکن قوی تر را تجویز خواهد کرد.
در صورتی که کیست هیچ گونه علامتی ایجاد نکرده باشد، ممکن است پزشک آن را بدون درمان رها کند. امکان دارد کیست به اندازه ای بزرگ نشود که علائمی را به وجود آورد. البته، در صورت بروز علائم، گزینه های درمانی مناسب برای فرد بررسی می شوند.
اصلاح شیوه زندگی
اگر علائم تنها با فعالیت های مشخصی همچون ورزش کردن یا کار کردن بروز دهند، پزشک می تواند با هدف کاهش علائم، روش هایی را جهت اصلاح فعالیت و حرکات بیمار به او پیشنهاد دهد. با این که ورزش ها و تمرینات کششی ملایم مفید هستند اما باید قبل از انجام آن ها با پزشک خود مشورت کرد. سرما و گرما درمانی در تسکین درد و ناراحتی موثر هستند.
درمان تزریقی
دو نوع تزریق برای درمان کیست های سینوویال انجام می شود. در روش اول، مایع درون کیست با یک سوزن خارج شده و سپس جهت کمک به کاهش تورم و التهاب مقداری داروی استروئیدی تزریق می شود. در روش دوم، از تزریق اپیدورال داروی استروئید جهت درمان درد ناشی از کیست سینوویال استفاده می شود. این درمان رایج نیازی به کاهش حجم یا برداشت کیست ندارد. البته، تسکین درد در این روش موقتی بوده و جهت حفظ نتایج ناشی از آن به درمان های بیشتر نیاز است.
آیا کیست سینوویال خطرناک است؟
کیست های سینوویال به ندرت خطرناک هستند. در برخی موارد، ممکن است مشکلی به نام سندرم دم اسبی (CES) در اثر کیست سینوویال به وجود آید. این سندرم یک مشکل جدی و نیازمند درمان پزشکی اورژانسی است. سندرم دم اسبی ریشه های عصبی ناحیه تحتانی ستون فقرات را درگیر می کند. هنگامی که ریشه اعصاب فشرده می شوند، امکان دارد احساس و توانایی حرکت از دست برود. این شرایط دیگر اعصاب را نیز تحت تاثیر قرار داده و حرکات روده و تخلیه مثانه را با مشکل مواجه می کند. در صورتی که درمان به سرعت شروع نشود، آسیب دائمی شده و احیای کامل عملکرد ها دشوار می شود.
تفاوت کیست سینوویال و گانگلیون چیست؟
کیست گانگلیون یک کیسه پر از مایع است که اغلب در مچ دست و پا تشکیل می شود. پزشکان به ندرت می توانند تنها با مشاهده این دو کیست را از یکدیگر تشخیص دهند. این دو کیست تنها پس از نمونه برداری و آزمایش از یکدیگر تمایز داده می شوند. کیست سینوویال یک لایه بافتی نازک (سینوویوم) به دور خود دارد که در گانگلیون چنین بافتی مشاهده نمی شود. به دلیل آن که هر دوی این کیست ها به یک روش درمان می شوند، چندان نیازی به تمایز آن ها نیست.
***********************************************************************
روش های درمانی بدون جراحی در کلینیک فوق تخصصی دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده:
در موارد نادر جراحی هستند.
در مطب دکتر مؤمن‌زاده تمامی این خدمات با راهنمایی اولتراسوند انجام می‌گیرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه درمان‌های غیر جراحی ارائه شده در کلینیک دردشناسی پروفسور سیروس مؤمن زاده و توضیحات مربوط به آنها به مقالات درمان‌های بدون جراحی مراجعه کنید و در صورت تمایل به استفاده از این درمان‌های ترکیبی جامع و مدرن با تلفن 02188449335 و 02188460605، 09198172104 و 09338866615 تماس بگیرید.
و
همچنین می‌توانید سوالات خود را از پروفسور سیروس مومن زاده در تله ویزیت - TeleVisit بپرسید.
👇 اینجا را کلیک کنید 👇
www.TeleVisit24.com
تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.