بلاک به معنی قطع کردن مسیر درد است و هم کاربرد درمانی و هم کاربرد تشخیصی دارد و با تزریق مواد بی حسی و در مواردی همراه با کورتیکواستروئید انجام می شود.
اعصاب نخاعی کمری :
اعصاب نخاعی اعصابی هستند که مستقیما از نخاع خارج می شوند. این اعصاب از بین مهره های ستون فقرات بیرون می آیند. اعصاب نخاعی کمری بعد از خروج از ستون فقرات به سمت لگن و پا ها حرکت می کنند و شاخه هایی انتهایی آن ها حس و حرکت این نواحی را تامین می کند.
در ستون فقرات گردنی هم مانند بقیه قسمت های ستون فقرات بین هر دو مهره یک دیسک قرار دارد. در بسیاری از موارد درد بیمار به دلیل تحت فشار قرار گرفتن خود عصب بیرون زدگی در دیسک های بین مهره ای است. به این بیماری رادیکولوپاتی گردنی گفته می شود و درد آن در شانه های، گردن، بازو و حتی دست ها احساس می شود.
کاربردها:
کاربرد اصلی این بلاک برای تشخیص عصبی است که مسئول انتقال پیام های درد از اندام های ذکر شده به مغز است. تشخیص به این صورت اتفاق می افتد که اگر بعد از بلاک کردن یک عصب نخاعی خاص، درد بیمار کنترل شد، یعنی آن عصب مسئول انتقال پیام های درد بوده است. در بسیاری از موارد درد به دلیل تحت فشار قرار گرفتن خود عصب بیرون زدگی در دیسک های بین مهره ای است.
نحوه انجام بلاک :
بیمار می تواند به دو روش قرار بگیرد: خوابیده به پهلو و خوابیده به پشت. ابتدا پزشک با لمس گردن بیمار محل تزریق را مشخص می کند، بعد از استریل کردن محل ورود سوزن با بتادین، سوزن وارد گردن می شود و کمی حرکت داده می شود تا نوک آن در محل عصب قرار بگیرد. و بعد از اطمینان از درست بودن محل نوک آن تزریق انجام می شود.
در تمام این مدت مسیر عبور سوزن با دستگاه تصویربرداری فلوروسکوپی مشاهده می شود و پزشک با توجه به آن سوزن را به سمت عصب نخاعی مورد هدف هدایت می کند.
عوارض جانبی احتمالی:
به دلیل خطر پخش شدن عفونت و خونریزی، انجام این بلاک در افرادی که در محل تزریق عفونت موضعی دارند یا اختلالات انعقادی دارند ممنوع است.
احتمال تزریق در فضای های عمقی تر پایین است. اگر این عارضه اتفاق بی افتد، به بی حسی کل نخاع به همراه افت فشار خون و ایست تنفسی و کاهش هوشیاری فرد منجر می شود. احتمال تزریق داخل عروق داخل فضای اپیدورال هم اندک است. اگر این عارضه اتفاق بی افتد باعث مسمومیت بیمار می شود. عارضه دیگر این تزریق آسیب دیدن عروق داخل فضای اپیدورال و خونریزی آن ها است که معمولا باعث علائم عصبی و درد بعد از تزریق میشود. ولی این عارضه به صورت خود به خودی محدود می شود و نیاز به مداخله ندارد. آسیب به خود نخاع و اعصاب خارج شونده از آن معمولا باعث درد شدید می شوند و یکی از عوارض احتمالی این تزریق است. می توان با کمک از دستگاه فلوروسکوپی و مشاهده سوزن جلوی این عوارض را گرفت.
ایجاد عفونت بعد از تزریق نادر است و اکثرا در افرادی که نقص ایمنی دارند (افراد مبتلا به ایدز یا سرطان ) اتفاق می افتد و می توان با استفاده از وسایل استریل و شستن محل تزریق با بتادین قبل از ورود سوزن به راحتی جلوی آن را گرفت.