اگر تا به حال زانو درد ناتوان کننده ای را تجربه کرده اید که مانع راه رفتن یا حرکت شما می شود، اهمیت زانوهای سالم را درک کرده اید. زانو یک مفصل لولایی است که از ساختارهای پیچیده ای مانند بافت های نرم و رباط هایی تشکیل شده است که به راحتی آسیب می بینند. زانو درد یک شکایت رایج است که افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار می دهد.
زانو درد ممکن است نتیجه یک آسیب، مانند پارگی رباط یا پارگی غضروف باشد. شرایط پزشکی - از جمله آرتریت، نقرس و عفونت - نیز می تواند باعث زانو درد شود.
بسیاری از انواع دردهای جزئی زانو به خوبی به اقدامات مراقبت از خود پاسخ می دهند. فیزیوتراپی و زانوبند نیز می توانند به تسکین درد کمک کنند. با این حال، در برخی موارد، زانوی شما ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
شرح مختصر آناتومی زانو
زانو مفصل آسیبپذیری است که استرس زیادی را ناشی از فعالیتهای روزمره مانند بلند کردن و زانو زدن و فعالیتهای پر فشار مانند دویدن و ایروبیک تحمل میکند.
زانو از قسمت های زیر تشکیل می شود:
-
تیبیا. این استخوان ساق پا یا استخوان بزرگتر ساق پا است.
-
استخوان ران. این استخوان ران یا استخوان بالای ساق پا است.
-
کشکک. این کاسه زانو است.
هر انتهای استخوان با یک لایه غضروف پوشیده شده است که شوک را جذب کرده و از زانو محافظت می کند. اساساً، زانو دو استخوان ساق بلند است که توسط ماهیچهها، رباطها و تاندونها به هم متصل میشوند.
دو گروه ماهیچه در زانو درگیر هستند، از جمله عضلات چهارسر ران (واقع در جلوی ران ها) که پاها را صاف می کنند و عضلات همسترینگ (واقع در پشت ران ها) که ساق را در قسمت زانو خم می کنند.
تاندون ها تارهای سختی از بافت هستند که ماهیچه ها را به استخوان ها متصل می کنند. رباط ها نوارهای الاستیک بافتی هستند که استخوان را به استخوان متصل می کنند. برخی از رباطهای زانو ثبات و محافظت از مفاصل را فراهم میکنند، در حالی که سایر رباطها حرکت به جلو و عقب ساق پا (استخوان ساق پا) را محدود میکنند.
علائم زانو درد
محل و شدت زانو درد بسته به علت مشکل ممکن است متفاوت باشد. علائم و نشانه هایی که گاهی اوقات با زانو درد همراه است عبارتند از:
-
تورم و سفتی
-
قرمزی و گرمی در لمس
-
ضعف یا بی ثباتی
-
صداهای ترکیدن یا خرچنگ
-
ناتوانی در صاف کردن کامل زانو
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
با پزشک خود تماس بگیرید اگر:
-
نمی توانید وزن را روی زانوی خود تحمل کنید یا احساس کنید که زانوی شما ناپایدار است یا بیرون می زند
-
تورم مشخص زانو داشته باشید
-
نمی توانند زانوی خود را به طور کامل دراز کنند یا خم کنند
-
تغییر شکل آشکاری را در پا یا زانوی خود مشاهده کنید
-
تب داشته باشید، علاوه بر قرمزی، درد و تورم در زانوی خود
-
زانو درد شدید که با آسیب همراه است
علل زانو درد
زانو درد می تواند ناشی از صدمات، مشکلات مکانیکی، انواع آرتریت و سایر مشکلات باشد.
آسیب زانو میتواند بر هر یک از رباطها، تاندونها یا کیسههای پر از مایع (بورسا) که مفصل زانو شما را احاطه کردهاند و همچنین استخوانها، غضروفها و رباطهایی که خود مفصل را تشکیل میدهند، تأثیر بگذارد. برخی از آسیب های شایع زانو عبارتند از:
-
آسیب ACL آسیب ACL پارگی رباط صلیبی قدامیاست - یکی از چهار رباطی که استخوان ساق پا شما را به استخوان ران شما متصل می کند. آسیب ACL به ویژه در افرادی که بسکتبال، فوتبال یا سایر ورزشهایی که نیاز به تغییر جهت ناگهانی دارند، رایج است.
-
شکستگی. استخوان های زانو، از جمله کشکک زانو، ممکن است در هنگام سقوط یا تصادفات رانندگی شکسته شوند. همچنین، افرادی که استخوانهایشان به دلیل پوکی استخوان ضعیف شده است، گاهی اوقات میتوانند به سادگی با قدم گذاشتن اشتباه، دچار شکستگی زانو شوند.
-
منیسک پاره شده. منیسک غضروف سخت و لاستیکی است که به عنوان ضربه گیر بین استخوان ساق پا و ران شما عمل می کند. اگر زانوی خود را به طور ناگهانی بچرخانید در حالی که وزن را روی آن تحمل می کنید، ممکن است پاره شود.
-
بورسیت زانو. برخی از آسیبهای زانو باعث التهاب در بورسها میشوند، کیسههای کوچکی از مایع که قسمت خارجی مفصل زانو را محافظت میکند تا تاندونها و رباطها به آرامی روی مفصل سر بخورند.
-
تاندونیت کشکک. تاندونیت باعث تحریک و التهاب یک یا چند تاندون می شود - بافت های ضخیم و فیبری که ماهیچه ها را به استخوان ها متصل می کنند. این التهاب می تواند زمانی اتفاق بیفتد که تاندون کشکک آسیب دیده باشد، که از کشکک زانو (کشکک) تا استخوان ساق پا کشیده شده و به شما اجازه می دهد لگد بزنید، بدوید و بپرید. دوندگان، اسکی بازان، دوچرخه سواران و کسانی که در ورزش ها و فعالیت های پرش فعالیت می کنند ممکن است دچار تاندونیت کشکک شوند.
-
رگ به رگ شدن یا کشیدگی رباط ها و/یا عضلات زانو. رگ به رگ شدن یا کشیدگی رباط یا عضله زانو معمولاً در اثر ضربه به زانو یا چرخش ناگهانی زانو ایجاد می شود. علائم اغلب شامل درد، تورم و مشکل در راه رفتن است.
-
دررفتگی کاسه زانو
-
شکستگی کاسه زانو یا سایر استخوان ها
-
سندرم باند ایلیوتیبیال - آسیب به نوار ضخیم که از لگن تا قسمت خارجی زانوی شما امتداد دارد.
-
سندرم پاتلوفمورال - درد در جلوی زانو در اطراف کاسه زانو
-
کیست بیکر - تورم پر از مایع در پشت زانو که ممکن است همراه با تورم (التهاب) به دلایل دیگر مانند آرتریت رخ دهد.
-
سرطان هایی که یا به استخوان ها سرایت می کنند یا از استخوان ها شروع می شوند
-
بیماری ازگود-شلاتر
-
عفونت در استخوان های زانو
-
عفونت در مفصل زانو
مشکلات مکانیکی
برخی از نمونههای مشکلات مکانیکی که میتوانند باعث درد زانو شوند عبارتند از:
-
آسیب یا تخریب به غضروف یا استخوان . گاهی اوقات آسیب یا تخریب استخوان یا غضروف می تواند باعث شکسته شدن تکه ای از استخوان یا غضروف و شناور شدن آن در فضای مفصل شود. این ممکن است هیچ مشکلی ایجاد نکند، مگر اینکه با حرکت مفصل زانو تداخل داشته باشد، در این صورت اثر چیزی شبیه یک مداد است که در لولای در گیر کرده است.
-
سندرم باند ایلیوتیبیال. این زمانی اتفاق میافتد که نوار سفت بافتی که از بیرون باسن تا بیرون زانو امتداد مییابد (بند ایلیوتیبیال) آنقدر سفت میشود که به قسمت خارجی استخوان ران شما ساییده میشود. دوندگان مسافت و دوچرخه سواران به ویژه مستعد ابتلا به سندرم باند ایلیوتیبیال هستند.
-
دررفتگی کاسه زانو. این زمانی اتفاق میافتد که استخوان مثلثی شکلی که جلوی زانوی شما را میپوشاند (کشکک) از جای خود خارج میشود، معمولاً به سمت بیرون زانو. در برخی موارد، کاسه زانو ممکن است جابجا بماند و شما بتوانید دررفتگی را ببینید.
-
درد لگن یا پا. اگر درد لگن یا پا دارید، ممکن است راه رفتن خود را تغییر دهید تا از مفصل دردناک خود خلاص شوید. اما این تغییر راه رفتن می تواند فشار بیشتری بر مفصل زانو شما وارد کند و باعث درد زانو شود.
انواع آرتریت
بیش از 100 نوع مختلف آرتریت وجود دارد. انواعی که بیشتر روی زانو تاثیر می گذارند عبارتند از:
-
آرتروز. استئوآرتریت که گاهی آرتریت دژنراتیو نامیده می شود، شایع ترین نوع آرتریت است. این یک وضعیت ساییدگی است که زمانی رخ می دهد که غضروف زانو با استفاده و افزایش سن از بین می رود.
-
روماتیسم مفصلی. ناتوان کننده ترین شکل آرتریت، آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که می تواند تقریباً هر مفصلی در بدن شما از جمله زانوها را تحت تأثیر قرار دهد. اگرچه آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است، اما شدت آن متفاوت است و حتی ممکن است بیاید و برود.
-
نقرس. این نوع آرتریت زمانی اتفاق میافتد که کریستالهای اسید اوریک در مفصل انباشته میشوند. در حالی که نقرس بیشتر انگشت شست پا را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند در زانو نیز رخ دهد.
-
نقرس کاذب. اغلب با نقرس اشتباه گرفته می شود، نقرس کاذب به دلیل کریستال های حاوی کلسیم است که در مایع مفصل ایجاد می شود. زانو شایع ترین مفصلی است که به نقرس کاذب مبتلا می شود.
-
آرتریت سپتیک گاهی اوقات مفصل زانو ممکن است عفونی شود و منجر به تورم، درد و قرمزی شود. آرتریت سپتیک اغلب با تب رخ می دهد و معمولاً قبل از شروع درد هیچ ضربه ای وجود ندارد. آرتریت سپتیک می تواند به سرعت باعث آسیب گسترده به غضروف زانو شود. اگر زانو درد همراه با هر یک از علائم آرتریت سپتیک دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات دیگر
سندرم درد پاتلوفمورال یک اصطلاح کلی است که به درد ایجاد شده بین کاسه زانو و استخوان ران زیرین اشاره دارد. در ورزشکاران رایج است. در بزرگسالان جوان، به ویژه آنهایی که کاسه زانوشان به درستی در شیار خود ردیابی نمی کند. و در افراد مسن که معمولاً در نتیجه آرتریت کاسه زانو به این بیماری مبتلا می شوند.
عوامل خطر در زانو درد
تعدادی از عوامل می توانند خطر ابتلا به مشکلات زانو را افزایش دهند، از جمله:
-
اضافه وزن. اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش فشار روی مفاصل زانو می شود، حتی در حین فعالیت های معمولی مانند راه رفتن یا بالا و پایین رفتن از پله ها. همچنین با تسریع در تجزیه غضروف مفصلی، شما را در معرض افزایش خطر ابتلا به آرتروز قرار می دهد.
-
عدم انعطاف یا قدرت عضلانی. کمبود قدرت و انعطاف پذیری می تواند خطر آسیب دیدگی زانو را افزایش دهد. عضلات قوی به تثبیت و محافظت از مفاصل کمک می کنند و انعطاف پذیری عضلات می تواند به شما در دستیابی به دامنه کامل حرکت کمک کند.
-
ورزش یا مشاغل خاص. برخی از ورزش ها نسبت به سایر ورزش ها فشار بیشتری بر زانوهای شما وارد می کنند. اسکی آلپاین با چکمههای اسکی سفت و پتانسیل سقوط، پرشهای بسکتبال و پیوتها، و ضربات مکرر زانو در هنگام دویدن یا دویدن، همگی خطر آسیب دیدگی زانو را افزایش میدهند. مشاغلی که به فشارهای مکرر روی زانوها نیاز دارند مانند ساخت و ساز یا کشاورزی نیز می توانند خطر ابتلا را افزایش دهند.
-
مصدومیت قبلی داشتن یک آسیب قبلی زانو احتمال آسیب مجدد به زانو را افزایش می دهد.
عوارض زانو درد
همه دردهای زانو جدی نیستند. اما برخی از آسیبهای زانو و شرایط پزشکی، مانند آرتروز، در صورت عدم درمان میتوانند منجر به افزایش درد، آسیب مفاصل و ناتوانی شوند. و داشتن یک آسیب زانو - حتی یک آسیب جزئی - این احتمال را افزایش می دهد که در آینده آسیب های مشابهی داشته باشید.
جلوگیری از زانو درد
اگرچه همیشه نمی توان از زانو درد جلوگیری کرد، توصیه های زیر ممکن است به جلوگیری از آسیب ها و زوال مفصل کمک کند:
-
وزن اضافی را کم کنید حفظ وزن سالم؛ این یکی از بهترین کارهایی است که می توانید برای زانوهای خود انجام دهید. هر پوند اضافی فشار بیشتری بر مفاصل شما وارد می کند و خطر آسیب دیدگی و آرتروز را افزایش می دهد.
-
برای انجام ورزش خود خوش فرم باشید. برای اینکه عضلات خود را برای نیازهای شرکت در ورزش آماده کنید، برای آماده سازی زمان بگذارید.
-
بی نقص تمرین کنید. مطمئن شوید که تکنیک و الگوهای حرکتی که در ورزش یا فعالیت خود استفاده میکنید بهترین هستند. درس های یک حرفه ای می تواند بسیار مفید باشد.
-
قوی شوید، انعطاف پذیر باشید. عضلات ضعیف عامل اصلی آسیب دیدگی زانو هستند. شما از تقویت عضلات چهارسر ران و همسترینگ، عضلات جلو و پشت ران خود که به حمایت از زانو کمک می کنند، سود خواهید برد. تمرینات تعادلی و پایداری به عضلات اطراف زانو کمک می کند تا به طور موثرتری با هم کار کنند.
و از آنجایی که عضلات سفت نیز می توانند به آسیب کمک کنند، کشش مهم است. سعی کنید تمرینات انعطاف پذیری را در تمرینات خود بگنجانید.
-
در مورد ورزش هوشمند باشید. اگر به آرتروز، زانو درد مزمن یا آسیب های مکرر مبتلا هستید، ممکن است لازم باشد شیوه ورزش خود را تغییر دهید. تغییر شنا، ایروبیک در آب یا سایر فعالیتهای کمتأثیر را در نظر بگیرید – حداقل برای چند روز در هفته. گاهی اوقات محدود کردن فعالیتهای پرتأثیر باعث تسکین میشود.
راههای درمانی درد زانو
درمان خانگی درد زانو
قبل از هرگونه اقدامی باید توجه داشت که نوع آسیب زانو باید توسط متخصص تشخیص دادهشود و نوع درمانهای خانگی با تایید پزشک متخصص باشد. همچنین این فعالیتها به سن و وضعیت سلامتی نیز وابسته است. موثرترین راهکارها شامل موارد زیر است:
– کاهش وزن: با کاهش وزن، نیروی وارد بر زانو نیز کاهش مییابد. در افرادی که آرتروز دارند توصیه این است که در طی ۲۰ هفته، ۵ درصد وزن خود را کم کنند.
– تحرک بدنی: ورزشهای کششی و تقویتکنندهی عضلات میتواند مفید باشد از جمله در افرادی که دچار آرتروز هستند. تحرک بدنی میتواند درد و سفتی زانو را نیز تا حدودی برطرف کند. این حرکات میتواند در استخر و نیز بیرون آن مانند یوگا باشد.
– گرما و سرما: در مورد نحوهی گرمکردن و سردکردن در منزل، فیزیوتراپیست میتواند مشاورهای درست بسته به شرایط شما ارائه کند.
– استفاده از مسکنهای خانگی و طبیعی: برخی مسکنها که نیاز به نسخه پزشک ندارند میتوانند در صورت درد شدید موجب تسکین درد بشوند. بهتر است با پزشک در این زمینه مشورت کنید. همچنین ماساژ با روغنهای طبیعی نیز میتواند مفید باشد.
– استفاده از ابزارهای کمکی مانند آتل: برای شرایطی که محدودیت در حرکت به دلیل درد زانو وجود دارد ممکن است تراپیست ابزارهایی را پیشنهاد کند که میتواند در منزل و توسط خود فرد استفاده شود.
دارودرمانی
داروهای مختلفی میتوانند توسط پزشک متخصص تجویز شود، از مسکنهای معمولی تا کورتیکواستروئیدها. برای داروهای مختلف ممکن است از روشهای مختلف درمانی استفاده شود؛ از مصرف متداول بصورت خوراکی تا تزریق به زانو در بازههای زمانی تکرارشونده و مشخص.
درمان تخصصی درد زانو بدون جراحی
دلایل مختلفی برای درد زانو وجود دارد، به این معنی که درمان به علت درد و شدت بیماری بستگی دارد. شایع ترین دلیل درد زانو، آرتروز است. این بیماری به دلیل فرسودگی غضروف در اثر فعالیت های روزانه است. سال ها طول می کشد تا غضروف ها تا این مرحله فرسوده شوند، به همین دلیل است که آرتریت در افراد مسن شایع تر است.
یکی دیگر از دلایل شایع درد زانو، آرتریت روماتوئید است که در آن سیستم ایمنی بدن به سمت خود بدن حرکت کند و به بافتهای سالم حمله کند.
درمان های غیر جراحی برای درد زانو عبارتند از:
-
بلوک های عصبی اپیدورال – تزریق کورتیکواستروئید به فضای اپیدورال ستون فقرات. این درمان اعصاب خاصی را از ارسال سیگنال های درد به مغز مسدود می کند.
-
پرولوتراپی - یک درمان غیر تهاجمی که می تواند منجر به تسکین طولانی مدت شود. ایده پشت این درمان این است که با تزریق یک محلول بدون استروئید از دکستروز و ماده بی حس کننده به مفصل، توانایی بهبودی بدن را تحریک کند.
-
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP Therapy) - PRP به زانو تزریق می شود تا روند بهبودی را تحریک کند. پلاکت ها نقش مهمی در مکانیسم های درمانی بدن دارند.
-
درمان با سلول های بنیادی - سلول های بنیادی از بدن استخراج می شوند و به زانو تزریق می شوند. سلولهای بنیادی ویژگیهای هر سلولی را که احاطه کردهاند به خود میگیرند، بنابراین میتوانند به بازسازی غضروف فرسوده کمک کنند.
سایر درمان های ممکن
-
تزریقات مفصلی
-
پرولوتراپی
-
نوروتومی با فرکانس رادیویی
-
درمان با سلولهای بنیادی
-
نوروتومی با فرکانس رادیویی
-
بلوک عصبی ژنیکولی نوروتومی رادیوفرکانسی
-
پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی تراپی)
-
درمان ویسکومپلنتیشن برای آرتریت زانو