علل بالقوه سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS) از آسیب های جزئی مانند رگ به رگ شدن تا آسیب های شدید مانند آسیب به عصب متغیر است. حتی دورههای نسبتاً طولانی بیحرکتی، مانند شکستگی پا، میتواند منجر به CRPS شود.
علائم CRPS اغلب شامل درد شدید سوزش و حساسیت شدید به لمس در ناحیه آسیب است. تورم، تعریق بیش از حد و تغییرات در استخوان و بافت پوست نیز ممکن است رخ دهد. اگر این علائم را تجربه می کنید، مهم است که به دنبال مداخله اولیه باشید.
پروفسور سیروس مومن اده داراای درجه استاد تمام از دانشگاه شهید بهشتی تهران در کلینیک درد تسکین در تشخیص دقیق CRPS و اجرای برنامههای درمانی غیرجراحی در جهت تسکین درد CRPS ، مهارت بالایی دارند.
چگونه و چرا CRPS توسعه می یابد؟
سندرم درد منطقه ای پیچیده CRPS که به آن دیستروفی سمپاتیک رفلکس (RSD) و علت و معلول نیز گفته می شود، معمولاً در اثر آسیب به استخوان ها، مفاصل، بافت یا اعصاب ایجاد می شود. آسیب اولیه می تواند شدید باشد، مانند شکستگی استخوان، یا جزئی، مانند رگ به رگ شدن. در صورت آسیب، علائم CRPS ممکن است بلافاصله ظاهر نشوند. همانطور که در بالا توضیح داده شد، این علائم می تواند منجر به ناراحتی شدید شود. استرس اغلب شدت درد را افزایش می دهد. مانند هر آسیب یا شرایطی، توجه به پیام هایی که بدن شما برای شما ارسال می کند و جستجوی درمان از متخصصان پزشکی آگاه بسیار مهم است.
اغلب در بزرگسالان بین 20 تا 40 سال رخ می دهد و به طور کلی زنان را بیشتر از مردان مبتلا می کند.
سندرم درد منطقه ای پیچیده CRPS می تواند از دلایل مختلف ناشی شود. تحقیقات نشان می دهد که علائم ممکن است ناشی از یک عصب یا اعصاب آسیب دیده باشد. اعصاب سیگنال های درد طبیعی را ارسال می کنند که از نخاع عبور کرده و سپس به مغز منتقل می شود. این مشکلات به این دلیل رخ می دهند که نخاع شروع به ارسال سیگنال های گیج کننده به مغز و همچنین خود ناحیه آسیب دیده می کند.
این سیگنالهای گیجکننده با جریان خون طبیعی و سیگنالهای حسی تداخل میکنند که منجر به درد شدید میشود. در برخی موارد، یک پاسخ ایمنی باعث تعریق، قرمزی، التهاب، گرما و/یا اسپاسم عضلانی میشود.
علائم سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS).
علائم ممکن است از محل آسیب اولیه به سمت بالا گسترش یابد (مثلاً دست به شانه) و ممکن است با استرس عاطفی تشدید شود. درد بی امان بسیاری از افراد را تحت فشار روحی و جسمی شدید قرار می دهد و در صورت عدم درمان می تواند منجر به تغییرات دائمی در عضلات و استخوان شود. تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مورد نیاز است.علائم رایج عبارتند از:
-
تورم دردناک ناحیه
-
تعریق غیر طبیعی
-
حساسیت شدید حتی به محرک های خفیف، مانند حساسیت در برخورد لباس با بدن یا لمس
-
پوست گرم و قرمز رنگ در ابتدا در ناحیه آسیب دیده، بعداً به پوست سرد و آبی تغییر می کند.
-
سوزش مداوم یا درد ضربان دار، معمولاً در بازو، ساق پا، دست یا پا
-
حساسیت به لمس یا سرما
-
تغییرات در دمای پوست - متناوب بین تعریق و سرد
-
تغییر در رنگ پوست، از سفید و لکه دار تا قرمز یا آبی
-
تغییر در بافت پوست، که ممکن است در ناحیه آسیب دیده حساس، نازک یا براق شود
-
تغییرات در رشد مو و ناخن
-
سفتی، تورم و آسیب مفاصل
-
اسپاسم عضلانی، لرزش و ضعف (آتروفی)
-
کاهش توانایی حرکت دادن قسمت آسیب دیده بدن
علائم ممکن است در طول زمان تغییر کند و از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. درد، تورم، قرمزی، تغییرات قابل توجه در دما و حساسیت مفرط (مخصوصاً به سرما و لمس) معمولاً در ابتدا رخ می دهد.
با گذشت زمان، اندام آسیب دیده می تواند سرد و رنگ پریده شود. ممکن است دچار تغییرات پوستی و ناخن و همچنین اسپاسم عضلانی و سفت شدن آن شود. هنگامی که این تغییرات رخ می دهد، این وضعیت اغلب غیر قابل برگشت است.
گاهی اوقات CRPS ممکن است از منبع خود به سایر نقاط بدن مانند اندام مقابل گسترش یابد.
در برخی افراد، علائم و نشانه های CRPS خود به خود از بین می روند. در برخی دیگر، علائم و نشانه ها ممکن است برای ماه ها تا سال ها باقی بماند. درمان زمانی که در اوایل دوره بیماری شروع شود احتمالاً مؤثرترین خواهد بود.
عوارض
اگر CRPS به موقع تشخیص داده نشود و درمان نشود، بیماری ممکن است به علائم و نشانه های ناتوان کننده تر پیشرفت کند.
-
تحلیل بافت (آتروفی). اگر به دلیل درد یا سفتی از حرکت دادن دست یا پا خودداری کنید یا دچار مشکل شوید، پوست، استخوان ها و ماهیچه ها ممکن است شروع به تحلیل رفتن و ضعیف شدن کنند.
-
سفت شدن عضلات (انقباض). همچنین ممکن است سفت شدن عضلات را تجربه کنید. این ممکن است منجر به شرایطی شود که در آن دست و انگشتان یا پا و انگشتان پا در یک موقعیت ثابت منقبض می شوند
جلوگیری
این مراحل ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به CRPS کمک کند :
-
مصرف ویتامین C بعد از شکستگی مچ دست مطالعات نشان داده است افرادی که پس از شکستگی مچ دست، دوز بالایی از ویتامین C مصرف میکنند، در مقایسه با افرادی که ویتامین C مصرف نمیکنند، در معرض خطر کمتری برای CRPS هستند.
-
تحرک اولیه بعد از سکته مغزی برخی تحقیقات نشان می دهد که افرادی که بلافاصله پس از سکته مغزی (تحرک اولیه) از رختخواب بلند می شوند و راه می روند، خطر ابتلا به CRPS را کاهش می دهند .
تشخیص سندرم درد منطقه ای پیچیده (CRPS).
تشخیص صحیح با یک پزشک باتجربه درد شروع می شود. نوع دردی که ممکن است با CRPS داشته باشید می تواند شبیه علائم چندین نوع اختلال باشد. تعیین دقیق منبع صحیح درد برای درمان موفقیت آمیز بسیار مهم است. تشخیص شامل موارد زیر است:
-
اسکن استخوان. این روش ممکن است به یافتن تغییرات استخوانی کمک کند. یک ماده رادیواکتیو که به یکی از رگهای شما تزریق میشود، به استخوانهای شما اجازه میدهد با دوربین مخصوص دیده شوند.
-
تست های تولید عرق برخی آزمایش ها می توانند میزان عرق هر دو اندام را اندازه گیری کنند. نتایج ناهموار ممکن است نشان دهنده CRPS باشد.
-
ترموگرافی با اشعه ایکس. از دست دادن مواد معدنی استخوان در مراحل بعدی بیماری در ترموگرافی با اشعه ایکس نشان داده شود.
-
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). تصاویر گرفته شده با آزمایش MRI ممکن است تغییرات بافتی را نشان دهد که شرایط دیگر را رد می کند.
این تکنیک های تشخیصی پیشرفته به طور قطع منبع درد را مشخص می کنند
درمان های غیرجراحی ممکن متخصص درد عبارتند از:
-
بلوک عصبی اپیدورال
-
پمپ فناوری اطلاعات
-
تزریق سمپاتیک کمری
-
تزریق نوروما
-
تحریک اعصاب محیطی (PNS)
-
تحریک طناب نخاعی
-
بلوک های گانگلیونی ستاره ای