زانو ها , مچ پا , بند انگشتان و یا حتی ریه می تواند صداهای هشدار دهنده ای در طول روز ایجاد کند و این امر به علت آزاد شدن حباب های نیتروژن بوده که در مایع سینوویال گیر کرده اند و این امر معمولا نگران کننده نیست اما گاهی اوقات ممکن است هنگامی که به صورت طولانی مدت جایی می نشینیم و پس از ان بلند می شویم یا زمانی که فعالیت خاصی انجام می دهیم از مفاصل بدن به خصوص مفاصل زانو پا صدایی شبیه به تقه یا خرت خرت به گوشمان برسد و در این صورت از خود می پرسیم علت صدا دادن مفاصل چیست ؟ آیا این موضوع امری طبیعی است یا نگران کننده ؛ این صدای تقه زمانی رخ می دهد که مفاصل یا رباط ها روی هم حرکت کرده یا فشرده می شوند
اصلاح کریپتوس همان صدادادن مفصل است که در نتیجه ساییدن غیرطبیعی بافت‌ها به هم اتفاق می‌افتد. صدادادن مفصل در اثر تعامل غیرطبیعی بین هوا، مایع یا استخوان ایجاد می‌شود. یک مثال معمول از کریپتوس مفصل، زمانی است که سطوح سخت در مفصل به هم برخورد می‌کنند و منجر به ایجاد صدای خوردشدگی، ترک و یا احساس نامنظم در مفصل می‌شوند. مثال دیگر زمانی است که هوا از سینوس‌ها فرار می‌کند و در زیر پوست استخوان صورت احساس می شود.
دلایل مختلف صدا دادن مفاصل
- آزاد شدن گاز
مفاصل بدن حاوی مایعی به نام سینوویال هستند که می توانند گاز تولید کنند. آزاد شدن این گازها صدایی مانند ترکیدن بادکنک به وجود می آورد.بعد از شنیدن این صدا شما نمیتوانید مجدد آن صدا را تولید کنید. بلکه باید مدتی بگذرد تاحباب تشکیل شده به صورت مایع درآید و صدا تولید کند.
- حرکت تاندون ها
حرکت مفاصل باعث تغییر وضعیت تاندون ها و لیگامان های اطراف آن می شود. این تغییر وضعیت موجب حرکت آن ها از روی برجستگی های استخوانی شده و با باز و بسته کردن مکرر مفاصل، این تاندون ها به عقب و جلو حرکت کرده و صداهایی را به وجود می آورند. این صداها ممکن است تنها توسط خود فرد شنیده شود و یا دیگران هم متوجه آن صدا شوند. علاوه بر این ها با حرکت مفصل در بعضی از حالت ها، لیگامان های آن کشیده شده و این کشیدگی باعث ایجاد صدا می شود.
- ناصاف بودن سطوح مفصل
در بیماری آرتروز مفاصل درگیر دچار ساییدگی می شوند و سطوح مفصل به دلیل آسیب غضروف ها ناهموارمی شود. ممکن است هنگام حرکت مفصل و ساییده شدن این استخوان ها روی یکدیگر صدا ایجاد شود. همچنین با افزایش سن و نازک شدن غضروف های اطراف مفاصل ،رباط ها روی هم مالیده شده و صدا تولید می کنند.
دلیل صدا دادن مفاصل مخصوصا مفصل زانو به علت ضعیف شدن غضروف بین استخوان ها می باشد. این غضروف ها باعث راحتی حرکت عضلات می شوند. اگر به هر دلیلی غضروف ها آسیب ببینند و تخریب شوند استخوان ها به هم ساییده شده و تولید صدا می کنند. برای جلوگیری از این امر باید فشار تحمیل شده به زانو را کاهش داد. کاهش وزن، خودداری از نشستن به صورت دو زانو و چهار زانو، پیاده روی روی سطوح هموار و نرم دویدن در کاهش فشار اعمال شده روی زانو موثر هستند.
همچنین اگر مفاصل بدن فرد نرم باشد دلیل دیگری برای تولید صدا به شمار می رود. در افرادی که انعطاف پذیری بدن آن ها بیشتراست صدای ایجاد شده نیز بیشترمی باشد.
وجود نوعی مایع مفصلی که برای نرم کردن مفصل جهت حرکت و تغذیه آن استفاده می شود اگر به عللی کم یا زیاد باشد باعث ایجاد صدا خواهد شد.
زمان مراجعه به پزشک
اگر مفصل فرد دچار آسیب شده باشد و صدا تولید کند پزشک ارتوپد از طریق عکس برداری یا ام آر آی احتمال شکستگی را بررسی می کند. اما اگر مفصل شما سالم است و صدمه یا ضربه ای به آن وارد نشده است نیاز به انجام کارخاصی نیست. در غیر این صورت اگر این صدا ناشی از زمین خوردن و یا در اثر ضربه به وجود آید مراجعه به پزشک ضروری می باشد.