تزریق و درمان درد مفصل شست و مچ دست تحت گاید سونوگرافی
آناتومی مفصل مچ دست
مفصل انگشت شست و مچ دست مستعد ابتلا به آرتریت به دلیل عوامل مختلفی است که همه آنها باعث تخریب غضروف مفصل میشوند. استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، آرتریت بعد از صدمه فیزیکی و عفونت مفصل میتوانند باعث درد مچ دست شوند.
در تصویر زیر این مفصل (به صورت ملتهب) نشان داده شده است:
موارد عفونی اغلب با علائم سیستمیک شدید مانند تب و لرز همراه هستند و به سادگی تشخیص داده میشوند و باید با دارو درمانی درمان شوند.. معمولا درد آرتریت این مفصل با فعالیت بدتر میشود و استراحت و گرما شدت درد را برای مدت محدودی کم میکند. بعضی بیماران در هنگام حرکت دادن مچ دست احساس خشکی میکنند. به علاوه دردی که توضیح داده شد، بیماران مبتلا به آرتریت، کاهش کارایی و دامنه حرکتی زیادی را تجربه میکنند که کارهای روزانه را مشکل میکند.
تصویربرداری در تزریقات مدیریت درد
به طور کلی موفقیت بلاکهایی که برای کنترل و درمان سندروم های درد انجام میشوند به دقت تزریق بستگی دارد. دو نوع کلی انجام تزریقات استفاده از آناتومی سطحی برای مشخص کردن محل تزریق (روش بلایند) و استفاده از تصویربرداری همزمان هستند. در روش بلایند به دلیل آن که ساختار های داخلی در هنگام تزریق دیده نمیشوند امکان اشتباه قرار گرفتن محل سوزن بیشتر است. این روشها به عنوان روش های کلاسیک انجام تزریق شناخته میشوند و به مرور زمان به دلیل افزایش دقت تصویربرداری های مختلف امروزه کمتر مورد استفاده قرار میگیرند.
استفاده از تصویربرداری همزمان به پزشک اجاره میدهد تا آناتومی ناحیه تزریق را قبل از ورود سوزن بررسی کند و تزریق دقیق تری انجام دهد که باعث کمتر اذیت شدن بیمار حین انجام تزریق، بلاک با کیفیت تر و طولانیتر، کاهش مقدار داروی مورد نیاز برای تزریق و کاهش عوارض جانبی میشود. از تصویربرداری هایی که به صورت گسترده برای انجام بلاک های مختلف از آنها کمک گرفته میشود میتوان به سونوگرافی، فلوروسکوپی و CT Scan اشاره کرد.
برتری های تصویربرداری سونوگرافی
از بین تصویربرداری هایی که برای انجام بلاک استفاده میشوند، تصویربرداری سونوگرافی از همه در دسترس تر است و به دلیل نبودن پرتوهای یونیزان در این تصویربرداری و عدم نیاز به تزریق ماده حاجب ریسک کمتر نسبت به بقیه دارد. تصویربردای سونوگرافی توانایی نشان دادن عروق محل تزریق را دارد و میتوان از آن برای جلوگیری از تزریق داخل عروقی استفاده کرد.
علاوه بر توانایی نشان دادن عروق، دستگاه سونوگرافی با نشان دادن اعصاب و دیگر ساختارهای بافت نرم ناحیه حین انجام تزریق امکان تزریق دقیق تر و موثرتر با عوارض جانبی کمتر را فراهم میکند. یک برتری دیگر تصویربرداری سونوگرافی به تصویربردای فلوروسکوپی نبود پرتوهای یونیزان است و امکان استفاده از این تصویربرداری برای خانم های حامله نیازمند تزریق وجود دارد. لازم به ذکر است که در افرادی که علت جراحی یا به صورت مادرزادی آناتومی به هم ریخته و غیرطبیعی دارند یا اضافه وزن شدید دارند (به دلیل عدم عبور مناسب امواج فراصوت از بافت چربی) ممکن است بسته به نظر پزشک نوع تصویربرداری برحسب بیمار متفاوت باشد.
در مطالعات انجام شده از جهت مقایسه روش بلایند و استفاده از تصویربرداری همزمان سونوگرافی نشان داده شده است که موفقیت تزریق در روش بلایند 91% بوده است، در حالی که با گاید سونوگرافی موفقیت تزریق 94% گزارش شده است. نکته قابل توجه در این مطالعات کاهش عوارض جانبی به مقدار بسیار زیادی با استفاده از گاید سونوگرافی بوده است.
کاربردها
از این تزریق برای تشخیص و درمان درد مچ دست و انگشتان استفاده میشود. کاربرد تشخیصی به این صورت است که اگر بعد از تزریق درد بیمار کاهش یافت یعنی علت درد بیمار آرتریت و التهاب مفصل مچ و شست بوده است و نیازی به ادامه فرآیندهای تشخیصی و بررسی دیگر ساختارهای مچ نیست.
ممنوعیتها
در افرادی که به دلیل بیماریای دیگر (مانند بیماری قلبی) داروهای ضد انعقاد مصرف میکنند باید تحت نظر پزشک مدتی دارو قطع شود تا خطر خونریزی بعد از تزریق کاهش یابد.
در صورت اختلال انعقادی به دلیل بیماری بسته به نظر پزشک و پس از انجام آزمایشات لازم میتوان در صورت صلاحدید پزشک این تزریق را انجام داد. تزریق در محلی که عفونت پوستی فعال وجود دارد یا در صورت عفونت سیستمیک بدن باید تا بعد از درمان عفونت عقب انداخته شود. این تزریق نباید برای افرادی که در مسیر عبور سوزن تومور دارند انجام شود. در افرادی که به دلیل جراحی یا مادرزادی آناتومی ناحیه بهم ریخته است این تزریق باید با دقت بیشتری انجام شود.
نحوه انجام تزریق
برای داروهای تزریق معمولا از دارو های بیحسی یا کورتیکواستروئیدها (داروهای ضد التهابی) برای کاهش درد و التهاب استفاده میشود. در این روش سوزن از سمت خارج مچ دست به سمت مفصل انگشت شست و مچ هدایت میشود. بیمار دست خود را به صورتی که شست بالا باشد روی تخت میگذارد، سپس پزشک با لمس استخوان های مچ و تصویربرداری سونوگرافی محل تزریق را مشخص میکند. بعد از مشخص کردن محل ورود سوزن، پوست بیمار با بتادین استریل میشود. سپس سوزن وارد بافت میشود و بعد از تنظیم کردن محل نوک سوزن داخل بافت تحت تصویربرداری همزمان سونوگرافی تزریق انجام میشود.
تصویر سونوگرافی نشان دنده سوزن در محل مفصل شست و مچ دست:
بررسیهای بعد از تزریق
تمام بیماران بعد از انجام تزریق از جهت بررسی اثربخشی بلاک و بروز عوارض جانبی احتمالی تزریق تحت نظر قرار میگیرند. با اینکه اکثر بیماران بعد از انجام بلاک بی دردی پیدا می کنند، بعضی از بیمارن افزایش درد موقتی بعد از انجام بلاک را تجربه میکنند که به دلیل ورود سوزن به بافت است و همراه با درد اصلی بیماری بعد از مدت کوتاهی از بین میرود.
به بیماران توصیه میشود تا در صورت افزایش درد و یا تب که میتواند نشانه عفونت باشد به پزشک مراجعه کنند.
عوارض جانبی احتمالی
احتمال درست نبودن محل سوزن و عوارض ناشی از آن مانند آسیب دیدن عروق، تزریق داخل عروقی و یا آسیب دیدن اعصاب ناحیه به دلیل استفاده از تصویربرداری همزمان سونوگرافی، به ندرت اتفاق میافتند. دیگر عارضه این بلاک میتواند ایجاد کبودی یا هماتوم (تجمع خون در بافت) باشد که به دلیل پرخون بودن بافت محل تزریق اتفاق میافتد. اما میتوان با وارد کردن فشار بعد از انجام بلاک روی محل تزریق جلوی این عوارض را گرفت. استفاده از سوزن های نازک هم باعث کاهش احتمال تشکیل هماتوم میشود. همچنین میتوان از پک های سرمازا استفاده کرد. این پکها درد بعد از تزریق را هم کاهش میدهند. ایجاد عفونت بعد از تزریق نادر است (و در افراد با نقص ایمنی مانند افراد مبتلا به ایدز یا سرطان یا دیابت که قند خونشان تحت کنترل نیست بیشتر اتفاق میافتد) و میتوان با استفاده از وسایل استریل و شستن محل تزریق با بتادین قبل از ورود سوزن به راحتی جلوی آن را گرفت.
کلینیک درد پروفسور سیروس مومن زاده جدیدترین فناوری و نوآوری ها را در درمان درد ارائه می دهد. ما علت درد شما را برای درمان دقیق و ایمن و زمان بهبودی کمتر که شامل جراحی نمیشود، تشخیص میدهیم تا بتوانید زندگی عادی روزانه خود را از سر بگیرید.
جهت اطلاع از پیشرفته ترین روش های درمانی ارائه شده توسط پروفسور سیروس مومن زاده، لطفاً با شماره های زیر تماس بگیرید:
02188449335 و 02188460605، 09198172104 و 09338866615
و