تریگر پوینت یا نقاط ماشه ای، یک توده ی سفت در ماهیچه است که می تواند باعث درد شود.نقاط ماشه ای، نقاطی گسسته، کانونی و با حساسیت بالا هستند که در یک ماهیچه ی اسکلتی سفت، قرار دارند.
این نقاط باعث ایجاد درد موضعی شده که در الگو های خاصی انتشار پیدا می کند و معمولا همراه با دیگر اختلالات مزمن اسکلتی عضلانی دیده می شود. آسیب های شدید و یا آسیب های کوچک ولی مکرر می توانند باعث فشار آمدن به بافت ماهیچه شده و در آن نقاط ماشه ای را شکل دهند. در کلینک فیزیوتراپی بازتوان از روش های متعددی مانند تکنیک اسپری و کشش، تحریک الکتریکی اعصاب از روی پوست، ماساژ، فیزیوتراپی و دارو و تزریقات، برای غیر فعال کردن نقاط ماشه ای استفاده می شود. نشان داده شده است که تزریقات مخصوص نقاط ماشه ای، می توانند بسیار کارآمد بوده و سریعا این نقاط را از کار بندازند و علائم را از بین ببرند.
مناطق نقاط ماشه ای
شما ممکن است در گردن، شانه ها و یا کمر و پشت خود نقاط ماشه ای داشته باشید که باعث به وجود آمدن گردن درد و کمر درد می شود. همچنین ممکن است این نقاط در سر و فک شما نیز وجود داشته باشند. به وجود آمدن این نقاط در باسن و پا ها نیز ممکن است. همچنین ممکن است فردی تنها یک نقطه ی ماشه ای داشته و یا این نقاط در چندین ناحیه از بدن او و به طور متعدد وجود داشته باشند.
علت ها و دلایل
نقاط ماشه ای ممکن است در اثر آسیب های عضلانی ایجاد شوند. همچنین اگر از ماهیچه استفاده ی بیش از حد کرده و یا آن را تحت فشار های مکرر قرار دهید، ممکن است منجر به ایجاد نقاط ماشه ای شود. فشار خفیف می تواند از طرف عواملی مانند حالت نامناسب بدن و یا موقعیت بد آن به هنگام خواب به وجود آید. فشار روحی نیز در برخی موارد می تواند باعث ایجاد نقاط ماشه ای گردد. این اتفاق زمانی می افتد که فشار روانی باعث شود فرد تعدادی از عضلات خود را سفت کرده و به آن ها فشار وارد کند؛ مانند عضلات شانه و گردن.
علائم و نشانه ها
درد : نقاط ماشه ای می توانند دردی عمیق و شدید را ایجاد کنند. ممکن است درد ناشی از نقاط ماشه ای تنها به هنگام فشار دادن آن ها احساس شود. همچنین ممکن است درد ناشی از آن ها ممتد بوده و به هنگام حرکت دادن ماهیچه احساس گردد. درد ممکن است از تریگر پوینت به اطراف منتشر شود و یا حتی در نقطه ای دیگر از بدن احساس شود. برای مثال نقاط ماشه ای در گردن می تواند باعث احساس درد در چشم شود که به آن درد ارجاعی می گویند.
کاهش دامنه ی حرکتی : دامنه ی حرکتی عبارت است از میزان توانایی برای حرکت دادن یک مفصل مثل شانه یا زانو. تریگر پوینت می تواند یک عضله را کوتاه کرده و باعث کاهش دامنه ی حرکتی مفصل آن ماهیچه بشود.
ضعف عضلانی : درد ناشی از نقاط ماشه ای می تواند عضله را ضعیف کند.
دیگر نشانه ها و علائم : ممکن است فرد دچار سر گیجه شده و یا در گوش خود صدای زنگ بشنود. پوست او نیز در اطراف نقطه ی ماشه ای ممکن است به رنگ قرمز در آمده، احساس خارش داشته و به لمس حساس باشد. همچنین نقاط ماشه ای می تواند باعث افزایش ترشح بزاق در دهان و افزایش ترشح اشک در چشم ها شود.
تشخیص
پزشک شما در مورد سابقه ی سلامتی شما سوالاتی خواهد پرسید. او همچنین از شما می خواهد که درد خود را توصیف کنید. ممکن است به آزمایشات مخصوصی به منظور رد کردن احتمال عارضه های دیگر نیاز داشته باشید. پزشک شما به دنبال توده های سفت در ماهیچه های شما خواهد گشت. او ممکن است بافت روی این توده را فشار دهد. او این کار را برای تحریک پرش (حرکت ناگهانی و سریع) ماهیچه انجام داده و بررسی می کند که آیا این کار در فرد ایجاد درد می کند یا خیر.
این نشانه ها به پزشک کمک می کنند که نقاط ماشه ای را در صورت وجود تشخیص دهد. همچنین ممکن است آزمایشاتی برای شما تجویز شود تا مطمئن شوید که درد شما ناشی از عارضه ی جدی تری نباشد. این آزمایشات عبارت اند از :
عکس برداری با اشعه ی ایکس : این عکس از استخوان ها و بافت شما گرفته می شود تا پزشک بتواند در آن ها به دنبال علل احتمالی درد بگردد.
اسکن توموگرافی کامپیوتری : نام دیگر این آزمایش سی تی اسکن است. یک دستگاه اشعه ایکس مخصوص که با استفاده از کامپیوتر از بدن شما عکس می گیرد. از این دستگاه برای بررسی استخوان ها و ماهیچه ها استفاده می شود. ممکن است نوعی جوهر به درون رگ های شما تزریق کرده و سپس عمل عکس برداری را انجام دهند. این جوهر به پزشک شما کمک می کند تا عکس ها را واضح تر و دقیق تر ببیند. افرادی که به ید و یا ماهی های صدف دار (لابستر، خرچنگ و یا میگو) حساس اند، ممکن است به برخی از این جوهر ها نیز حساسیت داشته باشند. در صورت وجود هر گونه حساسیت و یا عارضه ی پزشکی، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
عکس برداری با رزونانس مغناطیسی : به این آزمایش MRI می گویند. در طول این آزمایش، عکس هایی از بدن گرفته می شوند. از MRI برای بررسی استخوان ها و عضلات استفاده می شود. در طول این آزمایش فرد باید در یک محل بدون حرکت دراز بکشد. هیچ گاه شئ فلزی وارد اتاق MRI نکنید. این کار ممکن است باعث آسیب شدید گردد.
درمان
تزریقات نقاط ماشه ای : پزشک برای درمان نقاط ماشه ای یک سوزن را به درون نقطه ی ماشه ای وارد می کند. سپس ممکن است محلول نمک، مسکن های درد و یا دیگر دارو ها به این نقطه تزریق شوند. همچنین ممکن است پزشک از یک سوزن خشک استفاده کند (هیچ دارویی تزریق نشود). پس از خارج کردن سوزن، آن ناحیه از ماهیچه را به آرامی می کشند.
اسپری و کشش : در ابتدا یک ماده ی خنک کننده را به روی پوست و در روی نقاط ماشه ای اسپری می کنند. این کار به شل شدن عضله کمک می کند. سپس آن عضله را می کشند.
ماساژ : پزشک شما ممکن است عضله ای که دارای نقاط ماشه ای است را ماساژ دهد. او همچنین ممکن است از فشار درمانی استفاده کند. در طی این کار، او تا زمانی که ماهیچه شل شود بر روی نقاط ماشه ای فشار وارد می کند. این روش ها برای کمک به شل شدن و کشیدن عضلات و درمان نقاط ماشه ای مفیدند.
تحریک الکتریکی اعصاب از روی پوست : به این عمل الکتروتراپی یا TENS نیز می گویند. در طول این عمل، پد هایی را بر روی نقاط ماشه ای قرار می دهند. این پد ها را می توان در نقاطی که درد ارجاعی در آن ها حس می شود نیز قرار داد. سپس این پد ها به دستگاهی متصل می شوند که سیگنال های الکتریکی به درون بدن می فرستد. این سیگنال ها باعث کاهش درد در نقاط ماشه ای خواهند شد.
فیزیوتراپی : فیزیوتراپیست به وسیله ی تمرینات مخصوص به شما کمک خواهد کرد. این تمرینات به شما کمک می کنند که عضلات خود را به آرامی کشیده و درد را کاهش دهید. فیزیوتراپیست همچنین می تواند به شما در پیدا کردن علت به وجود آورنده ی درد، مانند حالت نامناسب بدن نیز کمک کند.
دارو درمانی : پزشک شما ممکن است دارو هایی مانند ایبوپروفن را پیشنهاد دهد. او همچنین ممکن است دارو هایی را به منظور شل کردن عضلات شما تجویز کند.
خطرات درمان
فرد ممکن است در محلی که تزریقات نقاط ماشه ای انجام شده اند دچار کبودی و یا عفونت شود. این تزریقات همچنین ممکن است باعث احساس ضعف در فرد و یا درد در ناحیه ی تزریق بشوند. سوزن استفاده شده در تزریق ممکن است باعث ایجاد آسیب های عضلانی گردد. همچنین هنگامی که این تزریقات در نزدیکی ریه ها انجام شوند، خطر آسیب به ریه ها و خوابیدن آن ها نیز وجود دارد.
کنترل درد
تمامی دستور العمل های پزشک خود را اجرا کنید. او ممکن است موارد زیر را به شما توصیه کند :
در درمان نقاط ماشه ای پس از انجام تزریق به نقاط ماشه ای، فعالیت کنید. در طول هفته ی اول، به آرامی مفاصل خود را در بیشترین دامنه ی حرکتی ممکن، حرکت دهید. از فعالیت شدید به مدت ۳ تا ۴ روز خودداری کنید.
به عضله ی دارای نقاط ماشه ای، به صورت منظم کشش دهید. روی تریگر پوینت فشار ملایمی اعمال کرده و سپس عضله را بکشید. از پزشک خود در مورد چگونگی اعمال فشار و کشیدن عضله اطلاعات بیشتری دریافت کنید.
در روی محل درد از کمپرس سرد و گرم استفاده کنید. یک کیسه ی پر از یخ که با حوله پوشیده شده و یا یک کیسه ی آب گرم می توانند برای مدت کوتاهی درد را از بین ببرند. از یخ و گرما، همان طوری که به شما گفته می شود استفاده کنید.